Vísir - 29.10.1971, Side 13

'/i SIR . Föstudagur 29. október 1971
13
í eina tíð reru
konur á sjó á
móti körlum
— en engin kona hefur verib nemandi Stýri-
mannaskólans — Hins vegar eru tvær norskar
konur / stýrimannadeildum norskra sjómanna-
skóla
„J£onur láta til s’in táka á æ
^fleiri sviðum vinnumark-
aðsins þar sem karlmenn hafa
áður verið í algerum meiri-
hluta“ segir í frétt, sem kom
í gær frá norsku fréttastofunni
NTB. Þar stendur ennfremur, að
sjómannaskólinn í Osló muni
einhvern næstu daga senda hinni
23 ára gömlu Önnu-Lísu Borch
grevink bréf þar sem hún sé
stödd um borð í skipinu Syl-
vania, og bjóða hana veikomna
sem nemanda V stýrimannadeild
skólans. Hún verðj önnur kon-
an i Noregi, sem leggj stund
á þetta nám. í haust hafi Inge
Marie Prytz hafið nám við stýri
mannadeild sjómannaskólans í
Þrándheimi. Hún var fyrsti kven
háseti á norskum flutningaskip-
um. Enginn kvenskipstjórj sé
í Noregi.
Þá segir í fréttinni a'ð i
kennsluskrá fyrir stýrimenn og
skipstjóra sé ekki gerður grein-
armunur á kynjum. Siglinga-
lögin getj þess heldur ekki, að
skipstjóri eigi að vera karlmað
ur.
Xj\jölskyldusiðán hringdi í Stýri
mannaskólann og þar varð
Þórarinn Jónsson fyrir svörum.
— Hefur kona nokkru sinni
verið innrituð V Stýrimannaskól
ann?
„Nei hvernig má það vera,
konur þurfa að sýna siglinga-
tíma til ’þess að komast inn í
skólann. Konur hafa oft verið
kokkar eða loftskeytamenn á
skipum og það með ágætum, en
ég veit ekki til þess, að kven-
maður hafi stundað sjó sem
stjórnandi, nema þá Þuríður
formaður.
Við höfum stundum rætt
þetta á kennarastofunni bæði i
gamni og alvöru en orðið á-
sáttir um að það hafi ekki kom
ið til vegna sigiingat’imans“.
J^smundur Haligrimsson kenn-
ari við skólann sagði að við
skólann væru tvær deildir, fiski
mannadeild og farmannadeild.
Nemendur, sem ætla að stunda
nám í fiskimannadeild þurfa að
hafa unnið sem hásetar á skipi
yfir 12 rúmlestir í 24 mánuði
Kvenfólkið hefur enn ekki lagt stund á nám í Stýrimannaskóla
eftir að þeir hafa náð 15 ára
aldri. í farmannadeild eru inn-
ritunarskilyrðj þau að nemandi
þarf að hafá unnið á 30 rúmlesta
skipi í 24 mánuði og þrjá mán-
uði á verzlunar- eða varðskipi
yfir 100 rúmlestir. „Þaö er eng-
inn greinarmunur gerður á stúlk
um og piltum við inntökuskil-
yrði, aðeins að þau hafj verið á
sjó“.
— Hvaða menntunarkröfur eru
gerðar fyrir inntöku í skólann?
„Nemendur þurfa ekki að
leggja fram nein próf — al-
menn inntökuskilyrðj eru að
sjón og heyrn séu í iagi, í b'i-
gerð er breyting í þá átt að
komið verði upp undirbúnings-
deiid við skólann þar sem mái-
in og stærðfræði verði kennd,
en það hefur verið mjög mis-
munandj hjá nemendutn skólans
hversu langt þeir hafa „veriö
koinnir með skólagöngu,' þe|á'f"
þeir innritast í skólann“.
Þá segir Ásmundur hvaða
réttindi nemendur hljóti eftir
nám í skólanum. Eftir þrjá vet-
ur f farmannadeild fá nemend
ur skipstjórnarréttindi á frakt
skip, eftir tvo vetur í fiski-
mannadeild full réttindi á fiski-
skip og takmörkuð á farmskip
og eins vetrar nám í fiski
mannadeild nægir til að fá skip
stjórnarréttindi á 120 tonna
skip. ^
J?n það eru fleirj konur en
Þuríður formaður, sem
hafa sótt sjóinn. í öðru tölu-
blaði Húsfreyjunnar í ár lýsir
Jóhanna Valdimarsdóttir sjó-
sókn kvenna á Breiðafirði.
,,í Breiðfjarðareyjum reru
konur á sjó á mótj körlum og
þótti ekkert tiltökumái þótt kon
ur sætu undir öllum árum og
g^svo trónaði karimaður í skut
og héldj um stýrissveifina".
Þá segir að síðasta breiðfirzka
konan, sem vitað sé að reri sem
fullgildur háseti á vertíð væri
Septembera Gunnlaugsdóttir frá
Bjarneyjum, sem lézt árið
1967 nær 84 ára gömul. Fleiri
kvenna er getið og sagðar sög-
ur af sjósókn þeirra.

Þá segir frá því er ung kona
tók við stjórn á einu skipi bróð
ur s’ins. „Það var Halldóra Ól-
afsdóttir, systir Eggerts bónda
í Hergilsey. Eggert gerði að
jafnaði út þrjú skip úr Odd-
bjarnarskeri. Stýrði hann sjálfur
einu, Tómas bróðir hans öðru,
en því þriðja Halldóra. Hún var
bækluð á fætj og fékk viður-
nefnið „klumba". Sagt er að
hún hefði konur einar að há-
setum og hafi reynzt bræðrum
sínum skæður keppinautur run
sjósókn og aflasæld".
Og f lokin er þessi saga úr
grein Jóhönnu Valdimarsdóttur.
„Fyrir um það bil 100 árum
bjó í Firði í Múlanesi kona. sem
Guðrún Jónsdóttir hét, ásamt
manni og börnum. Hún
var sjóhetja mikil og þótti með
afbrigöum laginn stjórnandi,
kunni líka betur við að stýra,
væri hún á sjó, Jafnvel þegar
hún var orðin gömul kona, og
synir hennar fullorðnir menn,
fannst henni vissara að vera
með þeim, væri slæmt í sjóinn.
Var hún þá vön að segja. „Ég
skai halda um stýrið drengir".
Oft fór Guðrún á sjó þótt öðrum
fyndist ófært". — SB
AMBASSADOR SÓFASETT
Þetta glæsilega, vandaöa sófasett er til í mörgum áklæðum og fæst með góðum afborgunar-
klörum.
Einnig höfuð við margar aðrar gerðir af sófasettum, hjóna-
rúmum, skrifborðum, kommóðum og skattholum.
• Komið og reynið viðskiptin.