Vísir - 12.07.1972, Blaðsíða 6

6
Visir. Miftvikudagur 12. júli 1972
vísrn
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
{Préttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H 'Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skuli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 32. Simi 86611
Ritstjórn: Siöumúla 14. Simi 86611 15 linur)
Askriftargjald kr. 225 á mánuöi innanlands
i lausasölu kr. 15.00 eintakið.
Blaðaprent hf.
Leiksoppar morðingja
Fólkið á Norður-írlandi býr við það hlutskipti að(
vera leiksoppar morðingja. Fólkið vill frið, eins og(
margsinnis hefur komið fram i fréttum um uppsteit)
þess gegn valdboðum öfgamannanna. En þeir mega )l
sin meira, sem ráða byssunum og sprengjunum. )\
Enn einu sinni rambar Norður-trland á barmi ((
borgarastyrjaldar, eins og sagt er. öfgamenn/i
kaþólska hlutans hafa aflýst vopnahléi. öfgamenn))
meðal mótmælenda eru nú einnig orðnir gráir fyrir
járnum og láta ekki siður ófriðlega en sálufélagarl
þeirra hinum megin viglinunnar. Hættan á borg-(
arastyrjöld hefur að þvi leyti vaxið siðustu mánuði, )
að það er fyrst nú, sem skipulögð samtök öfga-)
manna hafa orðið til i röðum mótmælenda. Áður\\
höfðu öfgafyllstu mótmælendurnir treyst þvi, að((
brezki herinn og lögregla heimastjórnarinnar væru II
sér nægilega hliðholl. )
Þetta breyttist, þegar Heath forsætisráðherra tók \
af skarið og gerði i fyrsta sinn markvissa tilraun til (
að tryggja frið. Hann skipaði ráðherra, William/
Whitelaw, sem hafa skyldi með höndum stjórn/
norðurirskramála, og vék til hliðar heimastjórninni)
sem mótmælendur skipuðu og höfðu beitt gegn'j
kaþólskum mönnum. \
Kaþólski minnihlutinn fagnaði þessari ákvörðun, (
en engu siður voru morðingjarnir i IRA ekki reiðu- (
búnir til samstarfs. Jafnframt varð vaxandi kviði i)
röðum mótmælenda, eins og vænta mátti, þar sem)
brezka stjórnin vildi láta kaþólska hljóta jafnréttii
og taka tillit til óska þeirra. (
Manndrápararnir hafa sem fyrr flestir komið úr/
röðum kaþólskra öfgamanna. Svo staðráðnir hafa.\
öfgamenn verið i að halda uppteknum hætti, að þeir\
skeyttu engu vilja almennra kaþólskra borgara, að(
brezku stjórninni yrði gefinn kostur á að sýna, hvaðíi
fælist i umbótunum, er hún boðaði. ))
1 trássi við viljaalmennings hafa þeir haldið áfram \l
hryðjuverkunum. Vopnahléð, sem þeir hafa nú\
bundið enda á, hafði reyndar aldrei verið raunveru-(
legt, fremur stutt hvild hryðjuverkamanna eftir/
morðöld siðustu dagana fyrir vopnahléð. )
Hins vegar hefur litill minnihluti mótmælenda\
bundið trúss við svo kölluð varnarsamtök UDA. (
Þessi litli hópur hinna öfgafyllstu hefur siðustul
daga orðið málssvari mótmælenda út á við. í/
fréttum er fjallað um, hvort IRA og UDA séu likleg)
til að semja, eða hvort borgarastyrjöld skelli á. Al-\
menningur er ekki spurður. Hann er leiksoppurl
morðingjanna, sem gleðjast við barnadrápin og/
dreymir um að riða blóðöldunni upp i valdastólana.)
McGovern ■
George McGovern virðist munu bera sigurorð af)
keppinautum sinum um framboð i forsetakosning-(
um, þegar þetta er skrifað. McGovern hefur óneit-í
anlega verið hinn eini af forystumönnum demó-)
krata, sem tókst að vekja raunverulegan áhuga i)
prófkosningunum. Hann er litrikastur þeirra.Hinsí
vegar er McGovern enn óskrifað blað um margt, (
sem ræður úrslitum um hæfni i embætti forseta)
voldugasta rikis veraldar. En vist er, að i keppni)
hans og Richard Nixons gefst kjósendum kostur á \i
raunverulegu vali milli ólikra sjónarmiða. \\
Kosningaskákin
hafin í Þýzkalandi
— Afleiðingar af afsögn Schillers koma nú skýrar í Ijós
l>að fór ekki Iramhjá mönnum,
þejíar Willy Brandt, kanslari,
stokkaöi upp i rikisstjórn sinni
á fus4.udaginii. aft þar var
lyrsti leikurinn tefldur lyrir
kosiiingaskákina í hausl.
Ilin nýja liftskipan i ráftherra-
liftinu fylftdi i kjölfar afsagnar
Karls Sehiller, fjármálaráftherra.
Kanslarinn skipafti Helmut
Schmidt hermálaráð-
herra.arftaka Schillers i hinu
sameinafta ..súper’’ ráftuneyti,
eins og embætti efnahags-
snillingsins, Erhardts, hefur
verift nefnt. — Schmidt hefur
veriö haröasti keppinautur
Schillers um valdastöftuna innan
sósial-demókrataflokksins i tog-
streitu, sem var á góftri leift meft
aö tvistra flokksöflunum. Og til-
nefning hans i ráftherrastól
Schillers er nánast eins og löö-
rungur á hagfræftiprófessorinn
fyrrverandi.
Schiller afhenti lausnarbeiðni
sina fyrir rúmri viku, þegar
stjórnin neitafti aft taka til greina
tillögur hans varftandi alþjóða
gjaldeyrismála. Sem eindreg-
inn fylgismaftur frjálsra
gjaldeyrisviftskipta setti Schiller
sig á móti þeim höftum, sem
stjórnin greip til, þegar Bretar
höfftu gengi pundsins fljótandi.
Hann neitafti til aö mynda aö_
skrifa undir lagasetninguna.
Mönnum þótti þaft sem nánast i
háfti sagt, þegar Brandt eftir
breytinguna i stjórninni itrekaði
trú sina á frjáls gjaldeyrisvift-
skipti. Stjórnin strikafti undir þá
yfirlýsingu á fyrsta fundi sinum,
en þar kom þó jafnframt fram,
aft hún væri staftráftin i þvi að
halda gengi marksins i jafnvægi.
Sektarlamb
Stoltur og sjálfsöruggur, enda
oítast halt rétt fyrir sér i flestum
tvisýnum tilvikum, hefur Schiller
verift sá i rikisstjórninni, sem
veikasta sessinn hefur skipaft. Og
meft brottför hans úr rikisstjórn-
inni núna á þessum tima, hefur
llokkurinn eignast sektarlamb,
sem boriö getur flestar sakirnar,
er stjórnarandstaftan kann aft
varpa fram viö kosningarnar i
haust.
l>ar mun fyrirsjáanlega bera
hæst ásakanir vegna aukinnar
veröbólgu, sem af einstakri
þrjósku hefur stöftugt verift
meiri, en Þjóftverjar láta sér vel
lynda. Hún hefur numift 5-6% til
jafnaðar.
Þaft verfta mikil stakkaskipti á
högum Schillers, sem teflt var
lram i kosningunum ’69 af hálfu
sósial-demókrata sem hetju. Þá
var afrekum hans hampaft mjög
á lofti i sambandi við aft koma
jafnvægi á alþjófta gjaldeyris-
málin eftir kreppuna á árinu á
undan.
En Schmidt hefur alla daga
verið vinsælasti framámaftur
flokksins, en hann eins og
Schiller tilheyrir ihaldsamari
öflunum innan rafta flokksmanna.
— Aft allra áliti mun hann þó aft-
eins gegna embætti efnahags- og
fjármálaráftherra um stundar-
sakir. Þafter vitað, aft hugur hans
stelnir aft þvi aft helga sig þing-
störfum og að ná kjöri sem for-
maftur þingflokksins.
Viö varnarmálunum af
Sehmidt tekur George Leber, sem
áftur fór meft póst- og samgöngu-
má).
Illlllllllll
Umsjón G.P.
Willy Brandt lýsti þvi yfir, aft
þessi breyting á stjórninni mundi
þóekki leiða til neinna breytinga
á stefnu stjórnarinnar i efnahags-
málum.En þaft er vafamál, að sú
yfirlýsing sé nein huggun iftn-
rekendum.
Vonbrigði með
aí'sögn Schillers
Flest iftnaftarsamtök og bankar
hafa lýst yfir vonbrigðum sínum
meft afsögn Schillers. Hver á
fætur öftrum hafa þessir aftilar
látift i ljós þær vonir, aft Schmidt
yrfti jafn eindreginn stuftnings-
maður þeirrar stefnu i
gjaldeyrismálum, sem .Schiller
fylgdi og loks fórnaöi sér fyrir.
En mörgum þykir sem nokkur
keimur krókódilatára sé af
þessum barlómi banka og
iönrekenda, þviaft viku áftur tóku
þeir eindregna afstöftu gegn
Schiller meft Central Bank. og
rikisstjórninni.
Eins og aftrir einblindu þeir á
lrjálslyndisstefnuna i gjaldeyris-
málunum og settu hana ofar
öllum öðrum vandamálum, sem
eftirá aft hyggja, kann aft koma i
ljós, aft hafi verið ofmat á
mikilvægi vandans. Því aft annað
vandamál steftjar nú að vift
fráfall Schillers úr stjórninni.
Karl Schiller, fyrrum hagfræði-
prófessor og efnahags- og fjár-
málaráöherra, þótti sparsamur
og skar miskunnarlaust niöur út-
gjöld ríkisins — en frjálslyndi
lians i alþjóöa gjaldeyrisviö-
skiptum varö honum aö falli.
Þvi þrátt fyrir alla sina galla—
og flestir voru á einu máli um
þaft, aö Schiller hefði þá i rikum
mæli — þá tókst Schiller aft
þvinga meðráðherra sina til þess
aft gæta sparnaftar i sinum eigin
embættum. Að visu var
árangurinn ekki stórkostlegur i
öllum tilvikum, en þó umtals-
verður.
Þar var honum þyngstur i
skauti keppinautur hans og nú
arftaki. sem vegna varnar-
málanna átti i pússi sinu oendan-
legar hugmyndir, er allar gengu
út á meiri og minni fjárveitingar
úr rikiskassanum til hermála.
Tekst Schmidt
aö tileinka sér
sparnaðarstefnu
Schillers?
Með það i huga, og meðan
heimurinn allur berst i bökkum
viö aft fyrirbyggja frekari ringul-
reift i gjaldeyrismálunum, þá
hafa menn nú áhyggjur af þvi
hvort Schmidt takist á þeim ör-
stutta tima, sem er til haustkosn-
inganna, að tileinka sér sparn-
aftarstefnu Schillers i innanlands-
fjárveitingum — og svo auðvitaft
sama frjálslyndift i gjaldeyrisvift-
skiptum.
Mönnum sýnist þaft geta orftift
erfitt — einkanlega svona i miðri
kosningabarattunni, þegar stuön
ingsmenn stjórnarinnar mundu
kalla á æ meiri sannanir i verki til
aö sannfæra kjósendur um ágæti
stjórnarinnar.
’l’.v. liclmut Schmull tók við tjármálunum, meðan Georg Leber (i miftiö) tók við af Scmidt i varnar-
málunum, og eftirlét Lauritz Lauritsen (t.h.) póst- og samgöngumál.