Tíminn - 13.01.1966, Blaðsíða 5

FIMMTUDAGUR 13. janúar 1966
5
TÍMINN
Útgefandl: FRAMSOKNARFLOKKURINN
FramJrvæmdastjóri: KrlstjáD Benediktsson Ritstjórar: Þórarlnn
Þórarlnsson (áb). Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og tndriffl
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjómar' Tómas Karlsson Ang-
lýsingastj : Steingrlmur Gíslason Ritstj.skrilstofur i Eddu
húsinu, sfmar 18300—18305 Skrifstofur Bankastraetl 7 Af-
greiðslusimi 12323 Auglýsingasim! 19523 Aðrar skrlfstofur,
sími 18300. Áskriftargjald kr. 95.00 á mán. tnnanlands — f
lausasölu kr. 5.00 eint — Prentsmiðjan EDDA b.t
C. L. SULZBERGER:
Ágætasti og víðreistasti sendi-
maður Bandaríkjaforseta
Er þetta fram-
kvæmdahugur?
^r-rystugrein Morgunblaðsins hefst með þessu há-
fleyga vængjataki í gær: „Það mun samdóma álit allra
Reyfcvíkinga, að framkvæmdir á vegum borgarinnar á
síðnstu árum hafi verið meiri en nokkru sinni fyrr í
sögu bannar”. Greinin heitir auðvitað: ,,í Reykjavík
ríkir framkvæmdahugur”.
Borgarfulltrúar Framsóknarflokksins og Tíminn hafa
síðustu daga nefnt mörg og talandi dæmi um þennan
„framkvæmdahug” í íhaldsstjórn Reykjavíkur. Þess
vegna kemur nú sjálfslofshugvekjan í Mbl- En, æsklegra
og manndómsmeira hefði verið af blaðinu að reyna að
ræða um þetta málefnalega, reyna að hrekja rök og
dæmi minnihlutans um óstjórnina, ráðleysið og ódugn-
aðinn. En það er auðvitað vonlaust verk, og því er
marklaust og rakalaust Sölvalofið látið duga.
Er það ef til vill einstakur „framkvæmdahugur”, sem
lýsir sér í því, að sjálft skrautblóm íhaldsins, gatnagerð-
ín, er ekki rismeiri en svo, að minna heildarhlutfall gatna
í Reykjavík er nú, árið 1965, malbikaðar götur, aðeins
46% heldur en fyrir aldarfjórðungi, árið 1940, en þá
var hlutfall malbikaðra gatna 57 %? Vill ekki Mbl.
reyna að hrekja þetta?
Er það „framkvæmdahugur”, sem lýsir sér í því, að
á fjárhagsáætlun Reykjavíkur fyrir árið 1966 er fram-
iag til skólabygginga af borgarinnar hálfu aðeins 251
millj- eða tæp 3% af heildarupphæð áætlunarinnar, og
það hlutfall orðið fjórðungi lægra heldur en árið 1959?
Hverju svarar Mbl?
Er það hinn æskilegi „framkvæmdahugur”, sem kem-
ur fram í „hraðanum’ í byggingu fyrsta áfanga borgar-
sjúkrahússins, sem nú hefur verið 13 ár í byggingu,
og grunngryfjan var látin standa óhreyfð á annað kjör-
tímabil? Svar óskast f Mbl.
Er það „framkvæmdahugurinn” í æðsta veldi, sem
lýsir sér í því að láta eina sundlaug í Laugardal vera
nærri áratug í smíðum?
Er það „framkvæmdahugurinn”, sem ræður, þegar
því er heitið fyrir kosningar, að þrísetningu í barna-
skólum skuli lokið árið 1963, en á árinu 1966 er hún
enn mikil og fer mjög vaxandi?
Er það „framkvæmdahugur”, sem fram kemur í seina.
gangi hitaveitumála óg algeru dugleysi við undirbúning
nýrrar hitaveitu?
Er það „framkvæmdahugur” að geta ekki úthlutað
svo að segja neinum lóðum á s.l. ári og svíkja alveg
lóðaúthlutun í Fossvogsdal?
Þessu ætti Mbl. að svara, en sleppa Sölvahóli einn dag.
Ólestur erfðastjórnar
Það er löngu viðurkennd sljaðreynd hve óheppilegt
það er og mikil gróðrarstía óstjórnar. ef sami flokkur
eða sömu aðilar fara með stjórn borgar eða ríkis ára-
tugum saman. Þá verður eins konar óhagganleg erfða-
stjórn á* málefnunum. seinfær. duglaús, spillt og ó-
hrædd um sjálfa sig. Þetta er sorgarsaga höfuðborgar
íslands síðustu fjóra áratugi, sorgarsaga, sem við blas-
ir í ólestri erfðastjórnar íhaldsins i Revkjavík um þess-
ar mundir. Endurskin af þeirri mynd birtist í forystu-
grein Morgunblaðsins í gær, þar sem gefizt er upp
við að ræða málefnalega, engin svör til "ið rök.stnddri
gagnrýni en hrokafullt og innantómt sjálfshói látið duga.
senn þolinmóður, ýtinn og þrásækinn
/
Arvell Harrlmann
Harriman er í
AÐ UNDANFÖRNU hefar
Johnson forseti þreytt fast
hina miiklu friðarsókn f’Víet-
nam-styrjöldinni og margir
frægir og göfugir sendimenn
hans hafa komiS fljúgandi
hver af öðrum til fimm megin
landa. Hinn ágætasti, víðreist
asti og kunnasti þessana sendi
manna er Averell Harriman.
gömul, þrautreynd hetja í op-
inberri þjónustu Bandaríkj-
anna.
Harriman verður 75 ára á
þessu ári, en í raun og veru
tilheyrir hann ekki hinni
venjulegu manngerð átjándu
aldar hér í Bandarpqunum
eða nítjándu aldarinnar í Eng
landL Hann er stórauðugur
maður, sem lítur á það sem
skyldu sína að neyta ágætra,
meðfæddra hæfileika sinna í
þágu lands sins og þjóðar.
Hann hefði vel getað látið sér
nægja að vera öflugur auðjöf-
ur, sem legði fyrst og frecnst
rækt við að njóta skemmtana
fagurra £þrótta og listaverka.
En 1 þess stað hefur hann al-
gerlega helgað krafta sína vel
ferð lands og þjóðar síðan á
valdaárum Franklíns Roose-
velts forseta.
HARRIMAN hefur gegnt
mörgum hlutverkum á þessu
sviði á umliðnum 32 árum og
þjónafl fimm forsetucn. Meðal
annars hefur hann verið sér
stakur fulltrúi í Hvíta húsinu
sendiherra í Sovétríkjunum
og í Bretlandi, aðalfulltrúi hjá
Atlantshafsbandalaginu, yfir-
maður öryggisþjónustunnar.
viðskiptamálaráðherra, fylkis-
stjóri í New ork og bæði að-
stoðarmaður í utanríkisráðu-
neytinu og aðstoðarutanrikis-
ráðherra.
Flestir menn hefðu í Harri-
mans sporum bugazt undan
áhlaðanda áranna einum sam
an, hvað þá hinu linnuleuasa
starfi, ferðalögum og þungri á
byrgðinni, secn því fylgir. En
Harriman þverneitar að láta
bugast. Þegar hann hélt upp á
sextugs afmæli sitt, gekk
hann um meðal gestanna og
sagði m. a.: Mig furðar á. að
ég skuli vera sextugur og vil
ekki vera það.’’ Ag vissu leyti
er hann ekki orðinn sextugur
enn, og helzt lítur út fyrir,
að hann sé á þeirri leið að
verða eins konar Adenauer
okkar Bandaríkjamanna.
Á sextugsafmælinu komu
saman margir og margvíslegir
vinir Harrimans til þess að
hylla hann, þar á meðal Dean
Acheson og Dwight Eisenhow
er. Eisenhower hafði orð á
því v'i?, Acheson. sem þá var
utanríkisráðherra að Harri-
man hefði ávallt langað til að
gegna þvi embætti. Nú stóð
þannig á að Acheson og Harr.
man höfðu þekkzt frá því árjð
1905, er þeir voru skólahræður
og Harriman kenndi Acheson
áralagið Acheson svaraði þv’
athugasemd gestsins: „Eg
þekki ve; metnað Harrimans
cet frætt vður um að hann
hefur ávallt verið hinn holl-
asti vinur og dyggasti og trú
verðugasti starfsmaður, sem
nokkur utanríkisráðherra get-
ur óskað sér að hafa í þjón-
ustu sinni”.
HOLLUSTA Harrimans og
vakandi vilji til að starfa á-
vallt secn mest og bezt fyrir
þjójs sína hefur alla tíð verið
jafn aðdáunarvert, hver svo
sem setið hefur í Hvítahúsinu
þá og þá. Þegar Kennedy for-
seti tók við störfum, ásamt
nýrri kynslóð ráðgjafa og að
stoðarmanna, sagði Harriman.
„Eg er ekkj enn kominn inn
í innsta hring þessarar ríkis-
stjórnar. En Þess ber að gæta
að ég byrjaði sem óbreyttur
liðsmaður hjá Roosevelt og
vann mig upp. Eg varð að
byrja að nýju sem óbreyttur
liðsmaður þegar Truman tók
við, og vann cnig einnig upp
þá. Þetta ætla é» að gera einu
sinni enn.”
Síðasta aldarfjórðunginn
hefur Harriman átt einhver
skipti við sérhvern atkvæða-
mikinn leiðtoga í heiminum,
allt frá Stalín og Churchil) til
Nehrus, Títós, Mossadeghs,
Tshombe Nassers og Persíu-
konungs. Hann er ágætur
samningamaður af því að hann
er í senn polinmóður, ýtinn
og þrásækinn Hann lítur svo
á, að í utanríkismálum velti
meira á aðferð og framkomu
en fyrirfram ákveðnum hug-
myndum. Þegar kalda stríðið
var að hefjast sagðj hann hvag
eftir annað: „Eg vil eiga samn-
ingaviðræður við Rússa, en ég
vil vera ' góðri aðstöðu við
þá samninga
HARRIMAN er ekkj kreddi)
fastur Han„ hefur oft 'atið1
svo um mælt ag við set' 4m
ekk. að kvarta og kveina unci
an Russum. heldur ættucn við
ag vera þakklátir fyrir, ag tii
séu lífmikil og frainsækjn So
vétrki óai sem Þau herði
samkeppnina og komum í veg
fyrir, að við gerumst latir og
værukærir um of. Hann hefur
aldrei byggt rökræður sínar
á þejrri útslitnu kenningu, að
utanríkisstefna Bandaríkjanna
eigj fyrst og fremst að vemda
frjálst framtak gegn kommún-
ismanum, heldur hinu, að meg
inágreiningurjnn snúist um
frjálsræði eða einræði.
Fordómar hafa aldrei gert
Harriman blindan á staðreynd
ir. Hann barðjst ákaft fyrir
bættrj sambúð við Spán, með-
an enn var ákaflega óvinsælt
að láta þá skoðun j ljós. En
rök hans voru þau. að „við
getum ekki komizt framhjá
staðreyndum landafræðinnar”
Hann hafði betra og traustara
samband vig Stalín en nokkur
annar sendifulltrúi, og var á-
vallt sannfærður um, ag Stalín
myndi forðast stríð, hversu á-
leitinn sem hann gerðist í hót
unum sínum. Harriman var
einnig ávallt þeirrar skoðun-
ar, að Krustjoff myndi forð-
ast stríð, en taldi nauðsynlegt
að tala dálítjð digurbarkalega
vig hann”
EF HARRIMAN vær; setzt-
ur í helgan stein. gæti hann
sinnt barnabömum sínum eða
notið sinna frábæm og fágætu
málverka (en meðal þeirra eru
verk fjölmargra snjllinga, allt
frá Picasso til Churchills og
Eisenhowers). Sennilega ætti
Harriman að halda kyrm fyrir
og skrá fjölbreyttar og hríf-
andj minningar. En óhætt
mun að fu]lyrða„ ag það láti
hann ógert.
Vilji svo til, að honum gef-
ist tóm frá sendiförum fyrir
forsetann til þess að halda upp
á næsta afmæljsdag sinn
heima í Washington, má ganga
að því vísu, ag hann segi eitt
hvag á þessa leið:
„Mig furðar á því. að ég
skuli vera orðnn 75 ára. Og ég
er ekkl orðinn 75 ára, vil ekki
vera það’’