Tíminn - 25.01.1966, Side 3

ÞRXÐTUDAGUR 25. janúar 1966
TIMINN
BÖRGARMÁL
Hættuhúsin á Hverfis-
götu hverfi sem fyrst
„Borgarstjórn Reykjavíkur telur
aðkallandi, ' vegna umferðar um
Hverfisgötuna, að húsin að sunn-
anverðu, sem skaga út í götuna,
verði sem allra fyrst fjarlægð, og
samþykkir að fela borgarstjóra
að hraða undirbúningi og fram-
kvæmd þess verks.“
Þessa tillögu flutti Björn Guð-
mundsson borgarfulltrúi Fram-
sóknarflokksins á fundi borgar-
stjórnar Reykjavíkur í s.l. vdku
Borgarstjórnaríhaldið þorði ekki
að fella hana hreinlega en fór.
undan í flæmingi og flutti Dreyt-
ingartillögu, þar sem gefið var f
skyn, að mikið væri unnið að þess
uim málum nú. í framsöguræðu
sagði Björn:
„Ég flyt hér smá tillögu, sem
kveður á um, að borgarstjórnin
telji aðkallandi, að fjarlægja hús-
in, sem skaga út í Hverfisgötuna
sunnan megin frá, og ennfremur
samþykki borgarstj., að fela borg-
arstjóra að liraða undirbúningi
og framkvæmd þess, að húsin
verði flutt. — Hér er um sex forn
leg timburhús járnvátin að xæða.
Munu þau vera að fasteignamati
samtals tæp 400 þúsund. Og í Við-
skiptaskránni 1965 er borgarsjóð-
ur talinn eigandi eins af þessum
húsum, þótt ekki sé enn búið að
fjarlægja það.
Ekki geri ég mér miklar vonir
um að till. þessi verði samþ. Sú
er að jafnaði ekki venjan með till.
okkar minnihluta manna í borg-
arstjórninni. En þó er hér um
sjálfsagða framkvæmd að ræða,
svo sjálfsagða, að það er ádeilu-
efni, hve lengi það hefur dregist.
Umrædd hús valda umferðatrufl-
un og aukinni slysahættu í umferð
inni um Hverfisgötuna.
Á síðustu árum hefur eitthvað
af húsum verið fjarlægt úr þessari
götu. En það er ofmikill seina-
gangur í framkvæmd. J'að er engu
líkara en að ráðamenn borgarinn-
ar séu orðnir þreyttir á svo ~jálf-
sögðum umbótum og þeim, sem
hér eru á dagskrá. En snúi sér I
þess í stað að öðrun., t.d. að kaupa
lóðir og hús til að brjótast með
Suðurgötuna í gegnum Gjótaþorp-
ið bak við Mbl.höllina!
Annað kemur í hugann, sem
bendir á úthaldsleysi eða þreytu
stjórnendanna við að fullgera haf-
in verk í samgöngumálum borgar-
innar. En það er Lækjargatan.
Fyrir 10-20 árum var hún gerð
breið og verkleg sunnai. Banka-
strætis. Þetta mun hafa verið 260
metra langur spölur og var í frá-
sögur fært, að verkstjórar hefðu
ekki verið færri en ellefu eða
þrettán. — Við þessa, annars að
mörgu leyti myndarlegu gatna-
gerð, myndaðis hláleg óláns-
beygja, að komast inn i nýju göt-
una frá Lækjartorgi. Töldu menn
víst, að gatan yrði skjótt breikk-
uð til norðurs, enda engar bygg-
ingar í veginum. En árin hafa
r
liðið hvert af öðru. En ekkert
gert. Mörg óánægjuorð hafa fail
ið hjá vegfarendum, skiljanlegar
upphrópanir um seinagang og
framtaksleysi í þessum málum.
En eftir því, sem árin hafa 'r.ðið,
hefur vaninn og sljóleika þolin-
mæði breitt blæju afskiptaleysis
yfir ljótleikann og óþægindin við
gerð Lækjagötunnar
Eitthvað þessu líkt er að gerast
með Hverfisgötuna. Hægfara
seinagangur hjá þeim sem völd-
in hafa og að leggja þá þolraun
á borgarbúa að láta gömul og
hrörleg timburhús standa út í
eina aðalumferðargötu borgarinn-
ar, árum og áratugum saman, er
sannarlega íhugunarefni. Sú ann-
ars lofsverða dyggð, þolinmæði
borgaranna, verður hér að hlífis-
skildi fyrir því. sem ekki er lofs-
vert.
Óefað valda þessi hús aukinni
slysahættu á Hverfisgötunni. Á
götunni hafa orðið ömurleg slys,
sem enginn getur sagt um, hvort
endað hefðu svo alvarlega, sem
raun ber vitni, ef gatan væri án
tálmana. Oft skilja fáar ekúndur
milli stórslyss og öryggis i um-
ferðinni.
Sá tími kemur, að þe„ hús
verða fjarlægð og allra hluta
vegna er bezt að gera það sem
fyrst.
Arið 1965 markaði tímamót
2 áímur verði byggð-
í baráttunni við ólæsi
ar af Árbæjarskóia
Tillaga þessi var boiin fram af
Kristjáni Benediktssyni á fundi
borgarstjórnar hinn 6. jan. s. 1.
Var hún felld af íhaldinu. Á sama
fundi lögðu borgarfulltrúar Fram
sóknarflokksins til að framlög til
skólabygginga yrðu aukin um 30
milljónir króna, úr 50 i 80 millj-
ónir.
Borgarstjórn samþykkir, að í
fyrsta byggingaráfanga Árbæjar-
skóla skuli vera bæði A-álma (al-
mennar kennslustofur) og C-álma
(húsnæði fyrir skólastjórn, sér-
kennslu og heilsugæzlu og felur
Fræðsluráði að láta vinna að teikn
ingum og öðrum undirbúningi í
samræmi við það.
Nú er að rísa allt að 5.000
manna byggð í Árbæjar- og Sel-
áshverfinu. Fullkominn skóli fyr
ir skyldunámið þessu hverfi
mundi í dag kosta 50-60 millj-
ónir króna. Þessi skóli þyrfti að
vera kominn upp eftir eitt til tvö
ár.
íhaldið ætlar að verja „1 þessa
skóla í ár 8 milljónum króna. Fyr-
ir þá upphæð á að reisa hluta af
1. áfanga, sem .. 12 almennar
kennslustofur. Ráðgert er, að 1.
áfangi skólans kosti 20-25 millj-
ónir.
Vegna þess, hve Árbæjar- og
Seláshverfin eru langt frá aðal-
byggðinni er meiri nauðsyn þar
en annars staðar að reisa jafn-
hliða bóklegu kennslustofunum
stofur fyrir sérkennslu og leik-
fimissal. Er varla hægt að hugsa
Líta má svo á, að árið 1965
hafi valdið hvörfum í barátt-
unni gegn ólæsi í heiminum.
Menningar- og vísindastofnun
Sameinuði. þjóðanna (L. :ES-
CO) hafði sett sér það höfuð;
markmið að vinna bug á hin-
um gífurleg” vandamálum
fræðslukerfanna í vanþróuðum
löndum. Ráðstefna mennta- og
kennslumálaráðherra hvaðan-
æva úr heiminum var haldin í
Teheran, og var umræðuefnið
ólæsi. Það var einnig umræðu-
efnið á 28. alþjóðaráðstefnun-
inni um almenn kennslumál í
Genf. Hin nýstofnaða áætlun-
arstofnun menntamála í París
framkvæmdi vjðtækar rannókn
ir á þessu sviði.
sér flutning nemenda úr þeim
hverfum á aðra staði til iðkunar
leikfimi og handavinnu, þótt slíkt
sé gert víða í borginni, þar sem
styttra er á milli skóla ig sam-
göngur "■ iðari.
Með sama stórhug og íhaldið
sýnir nt í skólabyggingunum mun
taka 7—8 ár að reisa Árbæjsrskól
ann.
í Afríku tók til starfa sex-
tánua . "nunin til æðri mennt
unar kennara með fjárhagsað
stoð frá Framkv.sjóði Sam-
einuðu þjóðanna. UNESCO
hélt áfram að styrkja svæðis-
miðstöð kennslumála, upplýs-
inga og rannsókna í Accra í
Ghana, sömuleiðis lestrarbóka-
útgáfúna í Ka: :rún, tilraun-
irnar með nýjar kennsluaðferð
ir í Senegal og þróunarverk-
efnið ‘ Kongó (Leopoldville)
þar sem 36 sérfræðingar voru
að starfi. Auk þess hóf UNES
CO skrásetningu á stafrófum
afrískra tungumála.
ÍAsíu komu kennslumálaráð-
herrarnir saman til nýrrar ráð
stefnu að lokinni alheimsráú-
stefnunni og gengu frá áætl-
unum um kennslumál lyrir
næstu 15 ár. Svæðismiðstöðvar
kennslumála á vegum UNES-
CO í Bankok og Nýju Delhi
fengu aukinn fjárhagsstuðning
á árinu.
í Rómönsku Ameríku var
lögð mest áherzla kennstumál
millistigs og æðsta stigs, og i
Arabalöndunum var veittur
styrkur til miðstöðvar æðri
menntunar í Beirut og til
fræðslumiðstöðvar nálægt
Kairó. Þá má nefna, að Pale-
stínuflóttamönnum veittust víð
tækari möguleikar til mennt-
unar fyrir samstarf UNESCO
við Hjálparstofnun Palestínu-
flóttamanna (UNRWA,
Á árinu 1965 komst með-
limatala UNESCO upp í 120
ríki.
Rýmkun á lóðaréttind-
um Hafskip:
f tilefni af því, að borgirráð
hefur samþ. að framlengja sr.ld-
andi leigusamning um lóð ílaf-
skips h.f. við Eiðsgranda í 25 ár,
sagði Björn Guðmundsson á sið-
asta borgarstjórnarfundi:
— Hér skal ekki amast við þes.-
ari samþ. En minnt á, að 24. ium
s. 1. samþ. byggingarnefnd með 5:2
atkv. að leyfa Hafskip að ovvvi.)
allstórar vöruskemmur úr járni og
stáli á Eiðsgranda. En þau ski'
yrði fylgdu, að skemmurnar verði
fjarlægðar begar krafizt verður
Eg gerði smá aths. við þessa
leyfisv á fundi Dorgarstj. i júlí
Fjarri því að ég hefði löngun til
að amast við Hafskip, heldur að
þetta færi i bága við fyrirhuguð
> við höfnina
not vestur Hafnarinnar 1 þágu
fiskveiða, og að athafnasvæðið upp
frá henni og með vesturströnd-
inni yrði fyrst og fremst til þeirra
nota. Skildist mér, að hv. Dorgar-
stjóri væri sammála þessu, enda
ekki ágreiningur um þetta sjðnar
mið í hafnarstjórn.
En nú hefur skipafélagið tryggt
sér lóð á Eiðsgranda til 25 ára
og á meðan verðui það væutan-
lega ekki -ekið burtu með skemm
ur sínar af sinni lóð.
Mætti þetta verða til íhugunar
ráðamö,.num borgarinnar, þegai
þeir eru a, veita bráðabi. ley
eða setja burtf! skilyrði fyrir leyf
unum, að það er oft nóg að koma
inn litla fingrinum, hendin kemur
(11 á eftir.
fíugmetm slegin
Alþjóðaflugmálastofnumn
(ICAO) tilkynnir; að á ánnu
1965 hafi öll met í sögu flugs-
ins verið slegin. Farþegatala
þeirra flugfélaga, sem halda
uppi áætlunarflugi, var 180
milljónir og nemur aukning-
in frá fyrrá ári 16 af hundr-
aði. Vöruflutningar með flug
vélum jukust einnig um 25 af
hundraði, og fjöldi flugtfma
jókst um 11 af hundraði.
Eftir fimmtánda aðalfund
stofnunarinnar voru nýir með-
limir rjörnir i ICAO-ráðið, og
af Norðurlandaþjóðum eiga £.í
ar fulltrúa í því. Meðlimatalan
fór upp í 110 lönd á árinu.
Plötur úr viðartægjum
Eitt helzta sérkennið á mark
aði skógarafurða á árinu 1964
og fyrra árshelmingi 1965 var
hin aukna framleiðsla á plöt-
um ur viðartægjum og verzlun
in með þær. Einkanlega er
það í löndum Austur-Evrópu,
sem þessar plötur og aðrar svip
aðar eru notaðar f æ ríkara
mæli i 'aðinn fyrir tré.
í yfirlitinu er einnig mat á
markaðshorfum framtíða:' n-
ar. Það hefur verið gert af
Matvæla- og landbúnaðarstofn
uninnni (FAO i samvi»v við
timburnefnd ECE.
1

-'V V " ■*; . - ■
Á VÍÐAVANGI
Loforðin, sem urðu
að alúmíní
Kunnur og reyndur skip
stjóri, nú bús.'tur í Reykjavík,
hefur sent Tímanum eftirfar
andi bréf:
„Lítið hefur orðið úr stóru
loforðu, m. sem þessi ríkis
stjórn gaf þjóðinni, þegar hún
tók við völdum. Fyrsta og há
tíðlegasta loforðið var að ráð
ast gegn þessari ófreskju, sem
kölluð er verðbólga, og allir
sjá nú og vita, hvernig það lof
orð hefur verið efnt. Síðastlið
in tvö ár hefur hún vaxið um
100%, ófreskjan sem sagt
stækkað um helming, og er enn
að þenjast út.
Þá var það og annað loforð
stjórnarinnar að bjarga aðalat
vinnuvegi þjóðarinnar og gera
hann að þjóðarsóma. Efndirnar
hafa orðið þær, að þjóðar-
skömm er að, hvernig með mál
hans er farið. Stærstu fiskiskip
in okkar eru nú búin allri nýj
ustu og beztu véltækni og raf
tækni. sem til þekkist, ásamt
veiðarfærum úr bezta efni og
af beztu gerð, sem kunnugt er
um.“
Trúa ekki lengur á
fiskveiðar
Og skipstjórinn heldur
áfrr.m:
„Þetta tel ég svo mikið ör
yggi til aflabragða. að á betra
verður varla kosið, en samt
hafa valdhafarnir svo mikla
ótrú á fiskveiðun, að ekki eru
til rð yfir. Aflaskýrslurnar
tala þó sfnu skýra máli, og
þegar yfir þær er farið, kemur
: jós. að hvert áriC hefur kom
ið öðru g-"fulla á aflafeng nú
um .i íð. Samt stenzt ekkert
við í höndum þessara manna,
sem með völdin fara. Ekkx verð
ur veðráttu eða fiskileysi kennt
um, þótt aldrei sé unnt að
byrja veiðar á réttum tíma. Þar
er því einu um að kenna, að
þessir valdamenn virðast helzt
vilja þennan atvinnuveg feigan,
og sjást þess mörg dæmi. Get
ég heldur ekki betur séð, en
að þeim muni takast að koma
honum fyrir kattarnef, ef svo
heldur fram sem horfir. Alúm
ín og hernaðarframl'værndir
virðast vera það eina, sem
þessir menn sjá, enda ekki
óeðlilegt eftir Morgunblaðinu
að dæma, þar sem þvf er hald
ið að landsmönnum, að það
muni gefa þrefaldan hagnað á
við fiskiciðar, og varla getur
þeim brugðizt útreikningurinn
hagfræðingunum á þeim bæ.“
Lögfræðingarnir eiga
að bjarga
Og bréfi skipstjórans lýkur
á þessa leið.
„Nú setja þeir allt traust a
lögfræðinga sfna og skulu
menn trúa því, að þeir muni
öllu bjarga með nógu góðum
samningum. Ef til vill þurfum
við ekki lengur á aflamönnum
að halda, enga þörf fyrir afla
skipstjóra framar, ef við höf
um oara nógu marga lögkæna
menn til þess að semja um
alúmín við útlendinga. Þó hef
ur það verið staðreynd, að afla
mennirnir á góðum fiskiskip
um hafa verið þjóðinni drýgst
ir til aðdrátta og ef til vill
beztu „sérfræðingar" hennar.
En nú hallar óðum á fiski
mannastéttina, g aðeins fá
prósent af þjóðinni stunda nú
fiskveiðar eða um 3% en var
Framhald á bls. 14.