Tíminn - 28.01.1966, Page 11

FÖSTUDAGUR 28. janúar 1966
TIMINN
n
58
þyrfti að komast í lag. Hreinsa þurfti lík af götum og bilaða
vagna og annað rusl, sem Tyrkir skildu eftir. Það varð
þegar í stað að sjá fyrir vistum, því það var mikill mat-
vælaskortur í borginni. Sjúkrahúsrekstur var í ólestri og
hætta var á taugaveikifaraldri. Þeir unnu að þessum málum
alla nóttina ákveðnir að sýna liðsveitum bandamanna, sem
kæmu daginn eftir, að þeir gætu stjórnað sér sjálfir og
komið á reglu og stjórn. En í huga Lawrence var þetta
allt leiktjaldasmíð. Raunverulegt ástand var eins og það
hafði birzt í ráðhúsinu daginn áður og í deilunum innan
| fjölskyldu Hússeins.
Þegar hann loksins lagðist til svefns undir morgun til
að öðlast smá hvíld eftir erfiðið um nóttina, heyrði hann
turnmúnkinn kalla hina trúuðu til bæna. „Komið til bæna,
til öryggis. Guð einn er mikill, það er enginn Guð nema
Guð og Múhameð er spámaður hans.“ Síðan bætti hann við
lágri röddu. „Og hann er okkur náðugur í dag, ó, íbúar
Damaskus.“ Þegar þysinn lægði og menn hröðuðu sér til
bæna og þakkargjörða, fann Lawrence til „einmanakenndar
og tilgangsleysis, fyrir mig einan allra, voru þessir atburð-
ir dapurlegir og orðin tóm.“
Klukkustund síðar var Lawrence vakinn með þeirri frétt
að Abd el Kader væri að blása til uppreisnar. Hann kall-
aði saman menn sína og Drúsa, en þeir undu því illa að fá
ekkert fyrir þá þjónustu, sem þeir töldu sig hafa unnið,
skvaldur Alsírmannanna fékk hljómgrunn með þeim, eink-
anlega tal þeirra um að það þyrfti að koma Feisal og nán-
ustu fylgismönnum hans fyrir kattarnef, þeir væru þjónar
hinna vantrúuðu og myndu spilla trúnni. Lawrence og Nuri
el Said gerðu nauðsynlegar ráðstafanir gegn uppreisnar-
mönnum. Nuri lét koma fyrir vélbyssuhreiðrum á þýðingar-
miklum stöðum og Lawrence hélt út í borgina ásamt Kirk-
bride og talaði við hermennina um svil Abd 1 Kader.
Þetta var hættuferð og oftar en einu sinni bjargaði Kirk-
bride honum frá því að verða drepinn af ofstækisfullum
Drúsum. Ástralíumennirnir voru nýkomnir og Chauvel bauðst
strax til að aðstoða við að kæfa uppreisnina. Lawrence af-
þakkaði þetta bæði af stolti og einnig sökum þess að hann
áleit tilburði Abd el Kaders ekki eins hættulega og í fyrstu
var álitið. Arabísku vélbyssuskytturnar létu byssur sínar
gelta smástund jdir höfuð uppreisnarfólanna og þar með
komst á ró og spekt. Abd el Kader flúði borgina og skildi
bróður sinn eftir, sem var handtekinn.,
Lawrence var nú að örmagnast. Hann hafði aðeins sofið í
þrjár stundir frá því að hann lagði upp frá Deraa fjórum
dögum áður. Hann hafði orðið að vinna að því að festa
Feisal og stjórn hans í sessi, einnig að berjast gegn valda-
ræningjum og koma á borgaralegri stjórn í borg, þar sem
stjórnleysi hafði ríkt. Það erfiðasta var þó það, að gera
uppreisnarmennina að löghlýðnum borgurum, menn, sem
höfðu barizt gegn óvinunum og ráðið sér sjálfum um tveggja
ára tíma. Þetta starf var ofætlun einum manni, hvað þá
manni sem var örmagna af líkamlegri og andlegri þreytu.
Og enn varð hann að standa augliti til auglits við hryll-
inginn. Annan daginn, sem hann var í Damaskus, kom ástr-
alskur læknir til hans og tilkynnti honum, að það yrði að
gera eitthvað varðandi tyrkneska herspítalann, sóðaskapur-
inn væri ofboðslegur og hjúkrunarliðið og læknarnir væru
flúnir. Lýsing læknisins reyndist ekki orðum aukin. Þegar
Lawrence kom þangað mætti honum óskaplegur óþefur og
hryllileg sýn. Steingólfið var þakið líkum hlið við hlið, sum
voru í einkennisbúningi, sum aðeins í nærfötum og sum alls-
nakin. Rottumergðin var óskapleg og þær höfðu grafið sig
inn í líkin. Sum líkin voru nýleg, önnur hlutu að hafa legið
þarna lengi. Litur þeirra var ýmist svartur, blár eða gulur,
sum þeirra voru útblásin og nokkur voru opin og það lak
úr þeim einhver viðbjóður . . .
í sjúkrastofunum heyrðist ekki hljóð, þar lágu menn í
röðunum, hirðulausir og óþrifin voru óskapleg. Eina lífs-
markið með þeim voru stunur og sumir reyndu að hreyfa
hendurnar eða bylta sér við. Lawrence og Kirkbride sóttu
hjálp. Ástralíumenn neituðu, en þeim tókst að ná í nokkra
tyrknéska lækna og tyrkneskir fangar voru látnir bera þá
dauða út og grafa þá, síðan voru sjúkraherbergin hreinsuð.
Kirkbride sá um greftrunina og Lawrence fékk upplýsingar
um hve margir væru dauðir, alls fimmtíu og sex, tvö hundr-
uð deyjandi og sjö hundruð særðir eða lasnir. Að þessu
C The New Amerlean Librarv
UNDIR
20
að hugsa en að grufla yfir gömlu
ástarævintýri, sem var lokið um
leið og það byrjaði .
Hún opnaði töskurnar og fór að
hrista kjóla og dragtir úr felling-
unum og hengja þær upp. Blúss-
urnar lagði hún niður í skúffurn-
ar, sem báru með sér undarlegan
ilm, sem ávallt siðan mundi minna
hana á þetta hús í St. John‘s
Wood.
Vonnie var alltaf hæg í hreyf-
ingum. Þegar hún var búin að klæð
sig í annan kjól, rósrauðan með
gráum röndum, greitt hár sitt og
fest á sig stóra, gráa eyrnalokka,
opnaði hún dyrnar og gekk út
teppaiagðan ganginn.
Stiginn lá í sveig ofan í forstof-
unar. Neðst við stigann stóð Ralph
og studdi hendinni á handriðið.
Hann var hreyfingarlaus utan við
stofudyrnar og laut höfði eins og
hann hefði verið að hlusta. Ekkert
benti til Jfess, að hann hefði í
hyggju að ganga inn.
Vcj’nie greikkaði sporið, setci
hæ'ana við og við trégólfið utau
við drégilinn, til að gefa til kyrna,
að hún væri þar. Ralph hrökk við
og sr.eii sér við til hálfs. Svo i j.n-
aði hann dyrnar og fcr inn fyrii.
FÖLSKU
ANNE
— Ég vona, að ég sé ekki of
sneromf á ferðinni, heyrði V.'nnie
han i segja.
— Nei, langt irá því, svaraði
ganc: Joss. Komdu bara inn. Mat-
urinn er til, og við borðum undir
emc, og Myra kemur.
— Hér er ég. Hú.i brosti við
gamia manninum, sem sat á stó.'n-
um með köttinn á öxlinui.
— Þekktirðu svefnherbergið
þitt aftur, Myra?
— Nei, það gerði ég revndar
ekki.
— Það er svo sem ekkert und-
arlegt. Ég treysti því aldrei full-
komlega, þegar fólk þykist geta
munað Iitinn á kápu, sem það var
í þegar það var ekki nema smá
gríslingar. Þar að auki hefur margt
breytzt síðan. Það er Rohda, sem
stendur fyrir því. Hann hummaði
ánægjulega.
Fenellu varð litið á Vonnie. —
Rhoda segir, að við þurfum ný
gluggatjöld og ný teppi, þó að
frændi hafi bæði nýjar gardínur
og ný teppi. Þó hún sé ekki nema
ráðskona. hefur hún þig alveg í
vasanum, Joss frændi.
Joss frændi lét ekki setja sig
út af laginu. — Ég hef nú verið
vanur að einbeita mér við mitt
starf, og er því feginn að hafa haft
FLAGGI
MAYBURY
einhvern, sem hefur myndarskap
til að hafa hússtjórnina á hendi.
Enginn skapandi listamaður á að
eiga það á hættu að verða fyrir
truflunum af smámunum af slíku
tagi, — og alls ekki karlmaður.
Ég er af gamla skólanum, og
kann því vel að hafa konu í hús-
inu, sem er bæði smekkleg og
dugleg.
Það heyrðist létt fótatak í and-
dyrinu og Rhoda opnaði dyrnar.
— Geriö þið svo vel. Maturinn
er til.
— Kærar * þakkir. Þá borðum
við undir eins, sagði Joss frændi.
— Ég skal hjálpa þér sagði
Fenella.
— Þökk fyrir, en það er ekki
nauðsynlegt, sagði Rhoda ákveð-
ið og fór.
Fenella fór á eftir henni, an
stanzaði augnablik á þröskuldin-
um.
— Petta endurtekur sig alltaf.
— En Rhoda veit ósköp vel, að
ég hjálpa henni samt. Hún lítur
á það sem borgun fyrir matinn,
sem ég fæ.
Þegar þau hlustuðu á glamrið i
háu hælunum í ganginum, sagði
Joss frændi:
— Þessum tveimur hefur aldrei
eskjur, sérstaklega konur eru aiit-
af fullar af tortryggni hver gagn-
vart annarri.
— Af hverju endilega konur,
Joss frændi, sagði Vonnie smá-
ertnislega. Karmenn geta líka . . .
Hann horfði brosandi á hana.
— Gott og vel segjum það.
Karlmenn líka.
Hann stóð upp og lagði arm-
inn um herðar henni.
— Nú skulum við koma að borð
inu. Þegar menn verða eins gaml-
1 ir og ég, verða þeir svo óskaplega
sólgnir í mat,.pæstum eins spennt
ir og börnin fyrir því, hvað þeir
eigi að fá að borða. Komdu með,
Ralph!
Joss gamli sat efst við mahóní-
borðið, sem var fagurlega lagt út-
saumuðum bökkum, krystals-
slösum, og gular rósir í vasa á
miðju borðinu. Rhoda sat við
hinn endann. Með perlufestina
um mjúkan hálsinn, sem enn var
unglegur, og fagurt andlitið, sem
bar við sólarljósið, hefði hún
verið álítin húsfreyja, fremur en
ráðskona.
Vonnie sat við hliðina i Joss
og hafði Fenellu og Ralph á móit
sér. Sundurskornar avocados-per-
ur, sem komið var fyrir í smá-
glerskálum voru fylltar með rækj
um. Heitar brauðbollur voru við
hvern disk, vafðar í hvítar serví-
ettur, og smjörið var eins og litlar
Tudor-rósir í lögun .AHt var úr-
valsmatur. þar á meðal kaldir
kalkúnar og salat. Hvort sem hin
fagra. og þögula Rhoda hafði ver-
ið gamall flammi frænda eða ekki,
var það víst, að hún kunni að
framreiða ljúffenga máltíð.
getað komið saman. Vissar mann-
Joss spurði, hvernig hún hefði
þsð í Kanada. Það var lítill vandi
að svara því. Hún gaf alllífandi
lýsingu á því, reyndi bara að setja
sig í spor Myru sem sjálfstæða at-
vinnurekanda.
— Og þessi vinkona, sem þú
býrð með?
— Já, Yvonne Horne, For-
eldrar okkar voru nágrannar. Þeir
urðu mjög góðir vinir, og það urð
um við Vonnie líka. Við gengum
á sama menntaskóla, og vorum
óaðskiljanlegar, bæði í skólanum,
og í fríunum.
— Er það lagleg stúlka?
Vonnie hikaði dálítið og gat ekM
stillt sig um að hlæja. Hún er
ósköp venjuleg. En okkur kemur
ákaflega vel saman.
— Og þið eruð sem næst jafn
gamlar? Tuttugu og fimm? Og
hvorug ykkar gift ennþá?
— Nei, ekki ennþá.
— Ég þekki auðvitað ekki
Vonnie, en hvað þig snertir, þá
finnst mér piltarnir nolckuð sein
ir í vendingunni. Hin ár-
vökulu augu hans hvíldu á henni
og hana setti dreyrrauða.
— Þið megið umfram allt eöc#
hanga allt of mikið hvor í ann-
arri, svo að það endi ekki með
því, að þið verðið piparkerlingar
báðar tvær. Mér leiðast pipar-
meyjar.
Við borðsendann missti Rhoda
allt í einu skeið á gólfið. AndHtið
fór ekki úr skorðum, en augun
skutu eldingum. Hún horfði und-
arlega lengi á Joss.
— Piparmeyjarnar, — eins og
þú kallar þær — eru reknar inn
í sína þjóðfélagsstöðu af karlmönn
unum.
Joss brosti til hennar — Ég
ÚTVARPIÐ
Föstudagur 28. (anúar
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp 13.15 Lesin dagskrá næstu
i'iVu 13 00 'iifi vinnuna. 14.40 Við,
sem heima
sitjum
Sigriður
Thorlacius tes skáldsöguna „Þei
hann hlustar“ 15.00 Miðdegisút
varp 16.00 Síðdegisútvarp 17.00
Fréttir. 17.05 Stund fyrir stofu
tónlist. 18.00 Sannar sögur frá
liðnum öldum. 18.20 Veðurfregn
id 18.30 Tónleikar. 19.30 Fréttir
20.00 Kvöldvaka. 21.30 Útvarps
sagan: „Paradísarheimt" Höf.
flytur (26) 22.00 Fréttir og veður
fregnir. 22.15 íslenzkt mál Jón
Aðalsteinn Jónsson cand. mag.
flvtur þáttinn. 22.35 Næturhljóm
leikar: Sinfóníuhljómsveit fslands
leikur Stjórnandi: Bohdan Wod
iczko. Síðari hluti tónleikanna frá
kvöldinu áður: 23.15 Dagskrárlok.
Laugardagur 29. janúar
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp 13.00 Óskalög sjúklinga
Kristín Anna Þórarinsdóttir kynn
ir Iögin. 14.30
í vikulokin,
þáttur undir
stjórn Jónasar Jónassonar. 16.00
Veðurfregnir. 16.05 Þetta vil ég
heyra Anna Snæbjörnsdóttir yel
ur sér hljómplötur. 17.00 Fréttir
Fónninn gengur Ragnheiður Heið
reksdóttir kynnir nýjustu dægur
iögin. 17.35 Tómstundaþáttur
barna og unglinga. Jón Pálsson
flytur. 18.00 Útvarpssaga barn-
anna: „Á krossgötum" Guðjón
Ilngi Sigurðsson les þýðingu Sig
uriaugar Björnsdóttur (8) 18.20
Veðurfregnir. 18.30 Söngvar f
léttum tón. 18.55 Tilkynningar
19.30 Fréttir. 20.00 Laugardags
konsert. 20.45 Leikrit: „Gleðiieg
jól, Monsieur Maigret“, sakamála
leikrit eftir Georges Simenon og
Serge Douay. Þýðandi: Óskar
Ingimarsson. Leikstjóri: Baldvin
Halldórsson. 22.00 Fréttir og veð
urfregnir. 22.15 Danslög. 24.00
Dagskrárlok.
í dag