Tíminn - 05.02.1966, Blaðsíða 11

LAUGAR3>A€fUR 5. febrúar 1566
TfMINN
ARABÍU LAWRENCE
ANTHONY NUTTING
65
til Parísar, fóru þeir á fund House ofursta, sem var hægri
hönd Wilsons og fóru fram á að Bandaríkjamenn fengju
Sýrland sem verndargæzlusvæði. Það náði ekki fram að
ganga. Lawrence hafði móðgað konunginn og það hefndi sín
á honum sjálfum og vakti hneykslun á Bretlandseyjum.
Bandaríkjamenn buðust til þess að stinga upp á því að al-
þjóðleg nefnd yrði send til Sýrlands, Bretar studdu ekki
þessa tillögu og Frakkar neituðu algjörlega að fallast á hana,
að lokum fór bandarísk nefnd þangað og lagði til að Sýr-
land yrði sjálfstætt ríki undir stjórn Feisals konungs, þessi
tillaga var hundsuð.
Og enn versnaði aðstaða Lawrence. Það urðu óeirðir í
Mesópótamíu, þegar koma átti þar á brezkri umboðsstjóm
að undirlagi Indlandsstjórnar, Bedúínarnir risu upp gegn
þessu. Eftir að ókyrrðina lægði kom í ljós að upphlaups-
menn nutu fjárstyrks frá Mekka, en það fé var komið frá
Bretum og áróðursmennirnir voru komnir frá Damaskus, en
þar réð Zeid ríkjum í fjarveru Feisals, og reyndist jafn
ófær að hemja æstustu fylgjendur sína og bróðir hans að
fást við svonefnda bandamenn sína í París. Þessir atburðir
gerðust á óheppilegum tíma fyrir Feisal. Curzon lávarður og
utanríkisráðuneytið hafði stutt Frakka og nú fengu þeir
góðu menn tromp á hendi gegn Aröbum, þeir gátu sýnt
fram á óhollustu Hússeins og töldu að með stuðningi sín-
um við Feisal myndu Frakkar verða fráhverfir Bretum og
myndu einnig styrkja arabíska ofstækismenn, sem vildu eng-
in evrópsk afskipti né áhrif á Arabíuskaga. Nú var svo kom-
ið að það var aðeins tímaspursmál hvenær emírinn væri lát-
inn fjúka.
Feisal hélt aftur til Sýrlands í maí 1919, án þess að
nokkuð hefði verið ákveðið um örlög landsmanna, honum
var tekið fagnandi í DamaskUs, en Frakkar voru stúrnir.
Það voru engin fagnaðarlæti í Oxford þegar Lawrence kom
aftur til æskustöðva sinna. Faðir hans var nýdáinn, tveir
bræðra hans höfðu fallið í styrjöldinni og móðir hans var
að búast af stað til Kína með elzta bróður hans, Bob, sem
rar læknistrúboði. Þótt bréf hans gefi takmarkaða lýsingu
á ástandi hans um þetta leyti, þá má draga þær ályktanir
af hegðun hans, að hann hafi verið á takmórkum þess að
brotna gjörsamlega andlega og líkamlega. Árangurslaust erf
iði hans í París bættist ofan á andlegar og líkamlegar kval-
ir og þreytu og vonbrigði yfir brostnum framavonum. Hann
sat löngum hreyfingarlaus og horfði tómlega út í loftið, með
kvaladrætti markaða í andlitið. Eftir nokkurn tíma undi hann
þessu ekki lengur og ákvað að fljúga til Egyptalands til
þess að ná í blöð og pappíra og aðrar reytur, sem hann hafði
skilið þar eftir þegar hann hraðaði sér frá Damaskus.
Flugvélin, sem hann flaug með var sprengjuflugvél af
Handley Page gerð, og illa við haldið, vélin bilaði yfir Ítalíu
og flugmennirnir reyndu að nauðlenda, en lsntu í grjót-
námu og flugmennirnir fórust báðir. Þótt Lawrence bryti í
sér nokkur rif, þá hélt hann áfram áleiðis til Kairó í vél
af sömu gerð. Það var tekið á móti honum af áhyggjufullum
embættismanni á vegum utanríkisráðuneytisins, sem bað hann
um orð hans fyrir því að hann ætlaði sér ekki til Sýr-
lands til Þess að vinna gegn Frökkum þar. Franska stjórnin
hafði frétt af ferðum hans og virtist taka alvarlega hótan-
ir, sem ,hann hafði sett fram í gamni við Clemenceau og
Foch marskálk, um að taka til vopna gegn Frakklandi frekar
en að afhenda þeim Sýrlandi.
Nokkrum vikum síðar var hann aftur kominn til Parísar
til þess að gera síðustu tilraun til að bjarga Sýrlandi. En,
enn reyndist þetta árangurslaust. Feisal kom til London til
þess að reyna enn einu sinni, en var nú tilkvnnt kuldalega
að hann skyldi friðmælast við frönsku stjórnina. Bretar höfðu
gert allt sem þeir gátu fyrir hann, og ætluðu ekki að hætta
vinfengi sínu við Frakka vegna hans. Bretar voru að fá
verndargæzlusvæðið Mesópótamíu og Mósul olíulindirnar um
þetta leyti og urðu í staðinn að afhenda Frökkum Sýrland.
Brezki forsætisráðherrann kom því svo fyrir, að Lawrence
var útilokaður frá því að taka þátt í þessum viðræðum. Það
var ef til vill heppilegt að varna honum að vera vitni að
lokaauðmýkingu Feisals. Þá tók hann það ráð að skrifa
bréf til Times, hann rakti lið fyrir lið gang þessara mála
á friðarráðstefnunni og bréfið bar reiði hans glöggt vitni.
Heima í Oxford gekk hann út með hund Hogarts og festi
franska stríðskrossinn, sem Pisani hafði sæmt hann um háls
C The New Amertean Lfbrarv
UNDIR FÖLSKU FLAGGI
ANNE MAYBURY
að Ralph hafði verið í húsinu um
það leyti, sem Felix Ashlyn dó.
Hún gægðist niður og þarna sá
hún vinnustofuna, til vinstri.
Markyate Avenue var kyrrlát
gata með lítilli umferð, og í stór
um garðinum var ekkert, sem
hefði getað eytt hljóðinu frá
þungu falli eða brotnu gleri. Sá,
sem hér var staddur hlaut -að
heyra hávaðann. En Ralph hafði
sagt, að hann hefði verið úti.
Hafði hann sagt satt? íbúðrn
oafði ekki sérinngang. Og hver
sem vildi gat farið inn i hana
eins og hún núna. Hver hafði
kveikt ljósið? Rhoda? Joss ganr.ii
siálfur? Nei, það var fjarstæða.
Gamli Joss Ashlyn hefði aldrei
myrt sinn eigin bróður.
En Kain hafði drepið Abel. Það
var fyrsta morðið í sögunni. En
ekki Joss. Ekki hinn virðulegi
gamli herramaður. Á hinn bóg-
inn, vissi hún, hvort hann var fær
um að drýgja morð eða ekki?
Hún var ókunnug þessari veröld
velgengni, lúxus og manndrápa.
Samt gat hún orðið á valdi
leyndardómanna í þessu húsi. Og
það gat orðið hættulegt fyrir
hana. Það gat sljóvgað hana gagn
vart stöðu hennar á þessum stað.
Hún mátti ekki láta Ashlyn trage
díuna ná tökum á sér, heldur
halda sig í hæfilegri fjarlægð, að
vera á verði gagnvart sjálfri sér
og vega hvert orð — það var
meira en nóg fyrir hana.
Þegar hún kom með krukkuna
niður, spurði hún Rdodu, hvort
hún ætti ekki að fylla hana og
fara með hana inn í borðstofuna.
— Jú, þökk, ef þér viljið gera
svo vel.
— Gætuð þér ekki — Vonnie
hikaði við — mér þætti vænt um,
ef þér vilduð kalla mig Myru.
— Já, sjálfsagt, ef þér viljið
það heldur, svaraði Rhoda kurt-
eislega. Frændi þinn vill helzt
ekki nota eftirnöfn. Kannski er
það einhver listamannssérvizka.
Varirnar sveigðust í ofurlitlu
brosi, þess vegna eru allir hér
nefndir skirnarnafni.
Ef til vill var þetta fremur
vegna þess, að Rhoda, eftir því
sem Fenella sagði svo vingjarn-
lega eða hitt þó heldur, að hefði
alltaf verið „Rhoda“ hjá Joss Ash-
lyn og heimtað nú að vera skoð-
uð sem jafningi, bæði af honum
, og fjölskyldunni. En þetta kom
i þeim við.
Fenella leit upp, þegar Vonnie
| kom inn — Jæja, nú hefur þú
j kynnzt okkar ágætu Rhodu.
! — Á vissan máta hef ég gert
j það. i
— Kemur hún inn, spurði Joss
frændi.
— Nei, en hún væri þakklát fyr
ii einn Martini. Ég skal fara með
hann út til hennar, en ég kann
því miður ekki að blanda Martini.
Fenella stóð letilega upp. — Ég
skal gera það. Ég gæti t.d. gefið
henni níu hluta gin og einn dropa
Martini. og sjá hvernig færi um
virðuleikann.
— Fenella!
— Þér líkar það kannski vel,
að ráðskonan beri sig eins og
heíðarkona. Joss frændi. En ég
fyrir mitt leyti hefði gaman að
sjá hana, þegar hún væri búin að
fá séi dálítið neðan i því. Þá kem
ur iólkið fram eins og það raun-
v.-rnlega er.
- Ekki ég. sagði Vonnie. Þá
s-'íinsofna ég Ég er alltaf velkom
ín í cocktailpartý. því að ág tek
aldrei nema einn drykk Fái ég
rvr,- falla augun aftur
— Svona á það að vera, sagði
joss irænai. iDg tyririit kvenföik,
sem grobbar af því, hvað mikið
það þolir. Það er eitt gott um
okkar fjölskyldu að segja, við tök-
um eitt glas fyrir hvora máltíð.
Eg er sjálfur eini syndarinn í
hópnum. Mér þykir gott að fá
whisky á kvöldin. En á mínum
aldri getur maður leyft sér slíkt.
— Ég_ skal gefa Rhodu Martin-
inn sinn, sagði Fenella og bar
hann fram með styrkri hendi.
— Fyrsti dagurinn þinn hefur
ekki verið sérlega skemmtilegur,
sagði Joss. Sízt af öllu heimsókn
lögreglunnar. En ég varð að
segja þeim frá þér.
— Áuðvitað, Joss frændi. Það
hefði nú ekki vantað annað.
— Kannski málið upplýsist eft-
ir nokkra daga, og þá fáum við
að lifa eðlilegu lífi aftur. Fyrr get
ég ekki farið neitt um. Áttu
nokkra vini hér, sem geta tekið
þig út með sér? Ef svo er, verð-
urðu endilega að hafa samband
við þá. Reyndu að vera eins mikið
úti og mögulegt er. Það er eng-
in ástæða til að þú sért eins og
nelgd niður hérna.
— Hugsaðu ekki um mig. Ég
skal sja um mig.
— Áttu vini hér?
Vonnie hristi höfuðið.
— Mér finnst ég muna eftir ein
hverjum. sem heitir Garvin. Mary
Garvin var vinstúlka móður þinn-
ar í skóla, og ég held, að þær
hafi skrifast á, þangað til hún
dó. Áttu þau ekki son og dóttur?
Þau bjuggu i Chelsea. Chelsea.
Við gætum slegið upp í síma
skránni.
— Hafðu ekki áhyggjur af þyí,
flýtti Vonnie sér að segja. — Ég
1J
reika um og kynnist London upp
á eigin spýtur.
— En ef þú hittir Garvins fólk-
ið, mundu þau áreiðanlega bjóða
þér út, og koma þér í kunnings
skap við aðra.
— Við skulum láta það bíða fyrst
um sinn. — Nei gerðu það ekki bað
hún innilega, þegar hann fór til
að sækja símabókina. Ég vil helzt
láta það bíða dálítið.
Hann varð hálf vandræðalegur.
— Já, eins og þú vilt. En þú hlýt-
ur að hafa viðhaldið sambandinu
við þau.
Piltur og stúlka 4 aldur við
Myru? Garvin. Það var eins og
hana rámaði eitthvað í nafnið.
Hafði Myra einhvern tíma haft
á orði, að Marian Garvin hefði
gift sig? Þetta fólk mátti hún ekki
hitta. Myra hafði ef til vill sent
þeim mynd af sér við eitt eða
annað tækifæri eða skrifað um
hluti, sem ég hefi ekki hugmynd
um . ..
Joss frændi virti hana fyrir sér,
ofurlítið ringlaður. Þú hefur ekki
skrifað þeim og sagt þeim, að þú
ætlaðir.hingað.
— Nei.
— En þegar fólk fer til annarra
landa, er vani að tilkynna vinum
og kunningjum, sem þar eiga
heima. Ef þú-------
— Góði frændi minn, greip
Vonnie fram í af enn meir skelf-
ingu. Ég vil miklu heldur skoða
mig um ein. Að minnsta kosti til
að byrja með.
Joss leit til hennar með nokkr-
um efa í svipnum. Já, ef þú raun-
verulega meinar þetta og ert ekki
bara feimin . . .
— Nei, ég er ekki feiminn,
svaraði hún af sannfæringu.
Síminn hringdi. Joss fór út í
forstofuna og lét dyrnar standa í
hálfa gátt.
— Já, — það er ég. Já einmitt
það? Hvað er það, sem þér þurfið
að segja mér? Hm. Eruð þér viss
um, að það hafi verið kvenmaður?
f dökkri dragt? Gott og vel. Ég,
skil. Nei, þér þurfið ekki að koma
hingað og segja mér það. Talið
við lögregluna, Vachell varðstjóra
hjá Scotland Yard. Sælar.
— Það var einhver kona, sem
hafði farið í heimsókn í húsið,
sem þú sérð inn á milli trjánna,
þarna neðst i garðinum. Hún fór
heim til sín í gær og segir, að
þegar hún var að ganga frá far
angrinum sínum, varð henni litið
út um gluggann og sá konu í okk-
ar garði. Það var eins og hún
væri að gæta að einhverju. Það var
of dimmt til að unnt væri að sjá
andlitið, en hún var í dökkri dragt.
Ég bað hana að tilkynna lögregl-
unni. En þetta styður það, sem
Greta hélt fram, ekki satt? Hún
hafði líka séð konu hérna í garð-
inum
í dag
ÚTVARPIÐ
Laugardagur a. febrúar
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp 13.00 Óskalög sjúklinga
Kristíri ^nnr Þórarinsdóttir kynn
ir lögin
14.30 í viku
lokin. 16.00
Veðurfregnir 16.05 Þetta vil ég
heyra. Sigurður Guðjónsson kenn
ari velur sér hljómplötur. 17:00
Fréttir Á nótum æskunnar Jón
Þór Hannesson og Pétur Stein
grímsson kynna létt lög. 17.35
Tómstundaþáttur barna og ungi
inga. Jón Pálsson flytur 18.00 -
Útvarpssaga barnanna: „Á kross
götum" 18.20 VeðurfTegnir 18.30
Söngvar i léttum tón 18.45 Til
kyhningar 19.30 Fréttir. 20.00
Konsert i a-moll t'vrir tvær fiðlur
og strengjasveit eftir Vivaldi 1
Musici leika 10.15 Leikrit Þjóð
leikhússins ..Afturgöngur" eftir
Henrik Ibsen. 22.00 Fréttir og
if veðurfregnir. 22.10 Danslög. 24.
| 00 Dagskrárlok.