Tíminn - 18.02.1966, Blaðsíða 7

FOSTUDAGUR 18. febrúar 1966
Samvinnubúskapur
Páll Þorsteinsson var fram-
sögumaður fyrir frumvarpi til
laga um sam-
vinnúbúskap,
sem hann og
aðrir Framsókn-
armenn höfðu
lagt fram.
Hann sagði með-
al annars, að
reynslan hefði
sannað, að einyrkjabúskapur hefði
mikla annmarka og starf einyrkj-
ans væri mjög bindandi. Hann
AÍ FÆR GJOF
Upplýsingaþjónusta Banda-
ríkjanna (USíS) hér á landi
opnaði s.l. þriðjudagskvöld sýn
ingu í húsakynn'Um Arkitekta
félags fslands að Laugavegi 26
á nokkrum myndum af banda-
riskum úrvalsbyggingum, sem
AIA, félag bandarískra arki-
tekta verðiaunaði árið 1961.
Við þetta tækifæri bauð upp
lýsingaþj ónustan félögam í
Arkitektafélagi íslands til smá
fundar þar sem sýndar voru
tvær kvikmyndir um banda-
ríska húsagerðarlist. Var önn
ur sérstaklega um skóla og nýj
ungar í skólabyggingum. Flutci
Ragnar Georgsson, skólaíuJ
trúi í því sambandi erindi um
bandaríska skóla og ferð sína
til Bandaríkjanna á s.l. ári.
Dr. Monson, blaðafulltrúi USIS
afhenti síðan ArMtektaféiagi
fsíands til umráða eitt eintak
af kvikmynd um bandariska
byggiiigarlist, sem þarna var
sýnd. Kvikmynd þessi hlaut
gullverðlaun á Alþjóðaráð-
stefnu arMtekta árið 1965. Mun
sýning þessi vera opirí almenn
ingi í húsakynnum Bygginga
þjónustu AÍ að Laugavegi 26
næstiu daga frá M. 13—18.
Frétt frá ArMtektafélagi
íslands.
þyrfti einn að leysa af hendi rnarg
vísleg verkefni, sem hann er mis-
jafnlega vel til fallinn að vinna,
og ef annað hjónanna á sveita-
heimilinu forfallaðist um skemmri
eða lengri tíma, þá gæti það vald-
ið miklum örðugleikum, þar sem
einyrki á í hlut. Nauðsyn bæri til
þess, að leitað yrði ráða til að
skapa sveitabúskapnum sem mest
öryggi.
Með samvinnubúskap gæti
bændastéttin með aðstoð löggjaf-
arvaldsins lyft Grettistökum á
sviði viðskipta og afurðasölu.
Einnig sagði hann: Þegar hin-
ar stórvirku jarðræktarvélar tóku
að ryðja sér rúms, reyndist það
ofviða flestum einstaklingum í
bændastétt vegna kostnaðar að
kaupa þær og reka. Hins vegar
eru vélar og viðeigandi tæki nauð-
synleg við framkvæmdir í sveit-
um. Þennan vanda hefur bænda-
stéttin leyst mjög greiðlega og
ágreiningslítið á grundvelli lög-
gjafar með stofnun ræktunarfé-
laga og samvinnu um kaup vél-
anna og rekstur þeirra.
Flutningsmenn þessa frumvarps
telja tímabært, að með löggjöf
verði lagður grundvöllur að stofn
un samvinnubúa í sveitum, svo að
þeir, er áhuga hafa á að stofna
til búrekstrar í því formi og telja
sér það henta, geti stuðzt við lög-
gjöf.
Listalaunasjóður
I gær var lagt fram frumvarp
til laga frá Karli Kristjánssyni
um Listalaunasjóð íslands.
f fyrstu grein segir að verk-
efni sjóðsins skuli vera:
a) Veita viðtöku fé, sem Al-
þingi ákveður á fjárlögum, að
varið skuli úr ríkissjóði til lista-
launa, og öðru því fé, sem hon-
um kann að berast I sama skyni,
svo sem gjafafé.
b) Að greiða laun tii lista-
manna ár hvert.
c) Að ávaxta listalaunafé, sem
bíður úthlutunar, með því að
geyma það í banka.
f annarri grein segir, að á fjár-
lögum skuli árlega veitt fé til
Listlaunasjóðs íslands, eigi
minni fjárhæð en 5 milljónir
króna og skuli fjárveitingin ganga
til skálda og rithöfunda, mynd-
listarmanna, tónlistarmanna og
leiklistarmanna.
í þriðju grein segir að flokkar
skuli vera þrír, tveir fastir og
einn, þar sem ekki sé skylt að
veita sama manni þau ár eftir
ár. Einnig að laun úr sjóðnum
skuli vera skattfrjáls.
í fjórðu grein segir að nefndir
skuli vera fjórar, sem úthlutar
hver fyrir sína listgrein.
Guíni Þorfínnsson
f. 8.3. 1916 — d. 13.2. 1966.
Nú þegar vegferð lífs þíns er
lokið, kæri vinur, og leiðir okkar
skilja, er gott að tylla sér á veg-
kantinn og líta til baka. Eftir nær
2ja áratuga samleið hlaðast upp
minningar margar, hugljúfar og
skemmtilegar.
Já, í heimi minninganna eru
margar myndir af umhverfi og at-
vikum á vegleiðinni. Ein er mér
þó nær og hugstæðari en nokkur
hinna, og hún er sú sem mótaðist
í huga mínum er ég stóð við
hvílu þína nokru áður en þú
hvarfst yfir móðuna miklu. Þessi
mynd er í augum mínum sam-
nefnari, sem allar góðar minning
ingar um þig ganga upp í. Ég
sé fyrir mér karlmannlegar hend-
ur þínar, fagurlega mótaðar. Þær
bera vott um svo margt gott í
fari þínu og þær minna mig m. a.
á kynni mín af átaksafli þínu, þeg
ar þess þurfti með og einnig á
lægni og leikni þína til allra
verka; og birtan og heiðríkjan
yfir svip þínum, þar sem þú ligg
ur helsjúkur, speglar minningarn
ar um drenglyndi þitt og góðvild
í garð allra.
Það var gott að vera ferðafélagi
þinn, Guðni, hvort sem það var
í starfi eða við leik. Þitt aðals-
merki var að vera glaður og
gleðja samferðamanninn og seint
gleymist dugnaður og fórnarvilji
þinn að hjálpa og ráða fram úr
erfiðleikum okkar starfsfélaga
þinna. Við, sem störfuðum með þér
á Ferðaskrifstofu ríkisins höfum
þér mikið að þakka og í minningu
okkar verður þú ætíð drengur góð
ur í orðsins sönnu merkingu.
Við konu og börn þín sem hafa
misst svo mikið, vildi ég mæla
huggunarorð, en þar er Matthías
flestum fremri og flý ég því á
náðir hans, en hann segir:
„Aldrei er svo bjart
yfir öðlingsmanni
að eigi geti syrt
eins sviplega og nú;
og aldrei er svo svart
yfir sogarranni
að eigi geti birt
fyrir eilífa trú“.
Þorleifur Þórðarson.
Ketill Indriðason:
Svar til Morgunblaðsins
Á ÞINGPALLI
Ágúst Þorvaldsson mælti í gær fyrir frumvarpi um heimild fyrir
ríkisstjórnina að selja eyðijörðina Efri-Völl í Gaulverjarb.hreppi. Land-
búnaðarnefnd Neðri deildar hefði fengið umsagnir frá forstöðumanni
jarðeignadeildar ríkisins og landmsstjóra. Báðir hefðu þeir mælt
með samþykkt frumvarpsins og landbúnáðarnefnd mælir einróma með
samþykkt þess.
Einar Olgeirsson sagði að þjóðarandinn og hugsunarhátturinn nú
væri þannig, að ekki þætti lengur hættulegur hlutur, að erlend hluta-
félög eignist fasteignir eða aðstöðu á íslandi. Alþingi verði að setja
hömlur, svo að ráðherra hafi ekki einn fullt leyfi til þess að veita
erlendum ríkisborgurum íhhitun á íslandi og verjast með því móti
ágengi þeirra. Umræðum var frestað og málið tekið af dagskrá.
Jóhann Hafstein mælti í Efri deild fyrir frumvarpi um breytingu á
lögum um kosningu til alþingis. Frumvarpið hljóðar: Áður en kjósandi
fær afhentan kjörseðil skal hann, ef kjörstjórn óskar þess, sanna hver
hann er með því að framvísa nafnskírteini, eða á annan fullnægjandi
hátt.
Geir Gunnarsson talaði fyrir frumvarpi til laga um breytingar á
lögum um almannatryggingar. f frumvarpinu segir, að íþróttafólk,
sem taki þátt í æfingum, sýningum eða keppni og orðið er 16 ára,
verði slysatryggt hjá slysatryggingum almannatrygginga með sama
hætti og launþegar. íþróttafélög greiða 1/4 af iðgjöldum fyrir íþrótta-
fólk en ríkissjóður 3/4.
Jóhann Hafstein mælti fyrir frumvarpi um meðferð opinberra mála.
Nefnd var skipuð, sem beindi athugunum sínum sérstaklega að því,
hvort hraði í meðferð dómsmálanna væri of hægur. Þótti málsmeð-
ferð minniháttar mála of hæg, sérstaklega vegna brota í umferðinni.
Helztu breytingar frumvarpsins eru:
1. Lögreglustjórum eru heimilaðar sketaaðgerðir fyrir brot gegn
umferðarlögum, áfengislögum og lögreglusamþykktum, allt að 5000
kr. Sakborningi er í sjálfsvald sett, hvort hann gengst undir sektar-
ákvörðunina.
2. Dómurum er heimilað að svipta ökumenn ökulevfi allt að einu ári
án málshöfðunar, ef brotið er skýlaust. Þá sagði Jóhann, að eftir
helginá yrði lagt fram frv. byggt á bráðabirgðaskýrslu slysarannsóknar-
nefndar, sem m. a. fjaHar um útgáfu ökuleyfis til eins árs.
Ónafngreindur vikapiltur alúm.
ínunnenda sendir mér skeyti úr
Staksteinafylgsni Morgunblaðsins,
þegar degi síðar en grein mín um
feimnismál Sjálfstæðisfl. birtist í
Tímanum, 2. þ. m.
Öðrum þræði er þetta umvönd-
un vegna óvandaðs munnsafnaðar,
en um hana má segja: Öðrum ferst
en ekki þér.
Ég beiti — að sögn höfundar —
ofsafengnum stóryrðum. Berst
bæði fyrir röngum og slæmum mál
stað. — Hver er munurinn? —
Hvet, án þess að blikna, til lög-
brota og niðurbrots á ákvörðunum
löglega kjörinna stjómarvalda og
meirihluta alþingis. Þessu til við
bótar er ég rétt á eftir „opinskár
hvatamaður lögbrota“. Ennfremur
þýða orð mín —að sögn hans og
skilningi — um nauðsyn á sam-
stöðu stjómarandstæðinga upp
úr næstu kosningum „það að ég
hvetji beinlínis til samninga við
kommúnista um ofbeldisaðgerðir,"
en svo er dregið ögn i land og
hætt við fullyrðingar og sagt:
„væntanlega í líkingu við þær,
er þeir höfðu uppi 30.3. 1949“.
Loks er klykkt út með tali um
ofbeldishvatningar og ofstækis-
skrif, og lokaorðin þau, að aldrei
hafi Framsókn gengið lengra.
Af þessum útdrætti má ráða
andann, er sveimar yfir vötnunum,
sem gjálfra um Staksteina.
Ekki eitt orð um alúmínmálið
sjálft, fremur en vant er. Sann-
sýnn og hógvær, eða heittrúaður
höfundur, hafði þó þarna tæki-
færi til að reyna að leiða einn
villuráfandi sauð til réttrar trúar
en þessum piltungi hefur sennilega
ekki fundizt sálarástand mitt —
sem hann telur að vísu ekki eins-
dæmi — benda til þess, aö það
hefði neitt upp á sig.
Gerir sér þá líka hægt um
vik. Minnizt ekki einu orði á þá
kröfu mína, (um) að skjölin varð-
andi samningana, séu lögð á borð
ið og umræður látnar fara fram
um kosti þeirra og galla. T. d.,
að fá það skýrt, hverju það sætir,
að íslendingum bjóðast miklu
verri kjör en Norðmönnum í flest
um eða öllum greinum samning-
anna við Svissa.
Ekki hálft orð um þá kröfu
mína, að kosið verði um málið,
þótt það sé að allra dómi
stjómarinnar einnig — eitt hið
allra þýðingarmesta. Og öllum
sé ljóst það hvorutveggja, að
stjórnin hefur afar nauman meiri-
hluta á alþingi og sennilega minni
hluta kjósenda, og var kosin til
annarra stórverkefna; baráttu við
verðbólguna, sem hefur mistekist
hrapalega.
Nei, þetta og annað eins böggl-
ast ekki fyrir brjósti þessa manns.
Allt þvílíkt hafa herrar hans
aldrei haft að neinu. Það er fyrst,
þegar hann kemur að orðum mín-
um um „þær aðgerðir, er allir
hljóta að kalla löglegar, síðan
aðrar, því nauðsyn brýtur lög“.
Já, það er ægileg tilhugsun, að
það gæti hent sig, þegar rætt er
um fjöregg þjóðarinnar, að komið
geti til mála að ræða aðgerðir,
sem einhverjir hrópi upp um, og
segi: Þetta eru ólög. Þetta eru lög
brot. — Þó mun hver einasti mað-
ur sanna það, að í lífsnauðsyn
manns geti það verið réttlætanlegt;
en þá einnig í lífsnauðsyn þjóðar.
Þannig, hefur þjóðum heimsins,
fyrr og síðar, þokað fram á við
og upp á við. Stundum aftur á
bak og niður. Það fer eftir mál-
efnum.
Ég geri ráð fyrir, að ég eigi hér
tal við menntamann, sem m. a.
hafi snasað eitthvað í mannkyns-
söguna, en sé svo ekki, vil ég taka
dæmi nær okkur og nýrri.
Verkföll hafa verið gerð, ekki
svo sjaldan og með ýmsu móti.
Sum lögleg, að öllu öðru en því,
að almannarómur hefur fordæmt
þau. Önnur dæmd ólögleg; verið
það stundum, en ekki ætíð, og þá
leitt til réttlætis, er annars reynd
ist torfengið.
Við höfum dómstóla hér á landi.
Hæstarétt. Og þó trú mín og
margra bænda, m. k., á hann, yrði
fyrir alvarlegum hnekki s. 1. sum-
ar, ætti trú höf. og stjórnarinnar
að hafa styrkzt að sama skapi.
Hennar var og er valdið. Máttur
inn og dýrðin líka.
En það er fleira, sem þessum
manni verður bumbult af: Hálf-
tómur alþingissalur við samþykkt
alúmínsamninganna — þéttur
mannsöfnuður á hafnarbakka við
uppslcipun — bandalag mótherja
stjórnarinnar — yfirlýsing þeirra
um andstöðu gegn Svissum —
óvissan um næstu kosningar, en
til þeirra eru aðeins 16 mánuðir.
Allt um þetta óhugnanlegar mynd
ir, sem geta fælt velgerðarmenn
okkar, jafnvel þó þeir viti sig
örugga um húsbóndarétt í Straums
vík og við Þjórsá.
Skyldi hann ekki líka vera
þarna, snöggi bletturinn á alúmín-
ófreskjunni. Sé svo, er að neyta
þess. Göngum á lagið. — Samein-
um krafta okkar og sigrum.
Fjalli 8. febr. 1966.
Ketill Indriðason.
EYJAFLUG
MEÐ HELGAFELLl NJÓTID ÞÉR
ÚTSÝNIS, FLJÓTRA
OG ÁNÆGJULEGRA FLUGFERÐA.
AFGREIÐSLURNAR
OPNAR ALLA DAGA.
REYKJAVÍKURFLUGVELll 22120