Tíminn - 05.03.1966, Qupperneq 11

LAUGARDAGUR 5. marz 1966
TÍMINN
VERÐIR LAGANNA
TOM TULLETT
7
legt var aS til hans væri leitað um aðstoð við að koma
alþjóðanefnd sakamálalögreglu á stofn, því auk mikillar
reynslu í lögfræði- og löggæzlustarfi hafði hann á valdi sínu
frönsku, ensku, spönsku og ítölsku auk þýzkunnar. Hann
varð máttarstólpi hinnar nýju stofnunar, þar sem hann
gegndi framkvæmdastjórastarfi. Til marks um það er sá
aragrúi skjala — handritaðra, vélritaðra og prentaðra — sem
hann undirritaði fram til 1939. Sömuleiðis annaðist hann
ritstjórn Internationale Öffentliche Sicherheit, fyrirrennara
mánaðarrits Alþj óðalögreglunnar.
Samt var það Johann Schober, sem veitti stofnuninni leið-
sögu. Hann hafði mikla reynslu í löggæzlustörfum, og lög-
reglustjórinn í Vín hafði lengi fært skýrslur um alþjóðlega
glæpamenn. Árum saman hafði verið leitað þangað frá
öðrum löndum eftir upplýsingum, og enda þótt ekkert fast
skipulag væri komið á fyrstu árin eftir heimsstyrjöldina fyrri,
vorq samstarfsreglumar, sem settar voru í Monaco fram-
kvæmdar í Vín.
Hlutverk Alþjóðanefndar sakamálalögreglu var skilgreint
á þennan hátt árið 1923:
„Að tryggja og stuðla í hvívetna að fyllstu gagnkvæmri
aðstoð milli allra yfirvalda, sem við sakamál fást, innan
þeirra takmarka, sem lög hvers ríkis um sig setja.
Að koma á fót og styrkja allar stofnanir, sem líklegar
eru til að stuðla að því að halda í skefjum afbrotum gegn
almennri sakamálalöggjöf.“
Fjárhagsvandræðin fyrsta kastið hefðu getað reynzt óleys-
anleg, en ur þeim bætti örlæti austumskra yfirvalda. Síðan
var aðildarríkjum gert að greiða gjald, einn svissneskan
franka á hverja 10.000 íbúa. Á þeessum árum hafði engri
fastri skipan verið komið á inntöku nýrra aðildarríkja, en
um það skapaðist brátt venja. Ríki gerðist aðili á þann ein-
falda hátt að leggja fram yfirlýsingu og greiða gjald sitt.
Fyrstu starfsár hinnar ungu stofnunar var hún undir tvo
aðila gefin, Alþjóðaþing sakamálalögreglu, sem setti hana
á laggimar, og Austurríkismenn, sem stóðu straum af starfs-
kostnaði. Fyrst var hún undir yfirstjóm Alþjóðaþingsins,
vegna þess að forseti þess og tveir varaforsetar hlutu sömu
störf í Alþjóðanefnd sakamálalögreglu. Svo tóku austurrisk
yfirvöld við og komu á ýmsum umbótum.
Alþjóðanefndin var gersamlega háð lögreglustjórninni í
Vín, því sjálf hafði hún ekki umráð yfir neinum fjármunum
og Austurríkismenn voru í meirihluta í stjórnarnefndinni.
Formaðurinn var Austurríkismaður óslitið fram að innlim-
un Austurríkis í Nazista-Þýzkaland.
Á sjötta þinginu 1930 voru tengsl Alþjóðanefndarinnar
og Alþjóðaþingsins rofin, og ákveðið var að nefndin skyldi
framvegis kjósa formann sinn og varaformenn á aðalfund-
um og afl atkvæða ráða. Kjörtímabil formanns var ákveðið
fimm ár og varaformanna tvö.
Þetta var upphafið á sjálfstæði stofnunarinnar, sem nú
gengur undir nafninu Alþjóðalögreglan. Framkvæmdastjórn
og deildir óháðar Vínarlögreglunni komust á stofn smátt og
smátt samfara breytingum á starfsreglum, fjölgun aðildar-
ríkja og nýjum þörfum. Þessar deildir létu aðilum í té þjón-
ustu á fimm mismunandi vegu.
1. Alþjóðaskrifstofa vann að því að halda í skefjum pen-
ingafölsun, ávísanafölsun og fölsun verðbréfa.
2. Gefið var út vandað mánaðarrit á ensku og frönsku.
3. Alþjóðlega sakaskrárskrifstofan sá um skrániíigu al-
þjóðlegra glæpamanna.
4. Sérstök deild sá um fingrafaratöku og ljósmyndun al-
þjóðlegra glæpamanna.
5. Fölsun vegabréfa var viðfangsefni enn einnar skrifstofu.
Skömmu síðar, árið 1934 var komið upp alþjóðlega lög-
reglufjarskiptakerfinu.
Þetta var undirstaðan að Alþjóðalögreglunni, og hún er
við lýði enn í dag, þótt gerðar hafi verið miklar umbætur og
starfsemin aukin.
Við þessa nauðsynlegu starfsemi bættist enn einn ávöxtur
af starfi nefndarinnar, sem jafnvel var þýðingarmestur. Hún
glæddi skilning og persónulegt traust milli lögreglustjóra
þrjátíu og fjögurra landa, kom þeim til að leggjast á eitt
við sameiginlegt verkefni að hafa upp á afbrotamönnum.
Smátt og smátt færði nefndin út kvíarnar og henni bættust
nýir starfsmenn. Einn nýliðanna, sem komu til starfa 1934
var ungur lögfræðingur frá Bretlandi, Ronald Howe, sem
var yfirlögregluþjónn í Scotland Yard undir stjórn þáver-
UNG STÚLKA í RIGNINGU
GEORGES SIMEIMON
1
1. kafli.
Lognon Iögreglumaður finnur
lík og fárast yfir því að það er
frá honum tekið.
Maigret geispaði og ýtti skjöl-
unum yfir skrifborðið.
— Skrifið undir, börnin góð,
svo megið þið fara í bólið.
„Börnin“ voru sennilega harð-
soðnustu náungar, sem glæpalög-
reglan hafði komizt í kynni við
hin síðari ár. Einn þeirra — sá
sem var kallaður Déde — minnti
einna helzt á gorillu og sá horað-
asti þeirra hefði getað verið af'.
raunamaður í sirkus.
Janvier rétti þeim skjölin og
penna og nú þegar þeir höfðu
loksins játað gerðu þeir sér ekki
það ómak að röfla, þeir lásu ekki
einu sinni skýrsluna yfir, en
skrifuðu bara undir með svip, sem
bar vott um að þeir væru hund-
leiðir á þessu öllu saman.
Klukkan var nokkrar mínútur
yfir þrjú eftir miðnætti og flest-
ar skrifstofurnar á Quai des Orf-
evres voru myrkvaðar. í iangan
tíma hafði ekki annað hljóð
heyrzt en dauft bílflautuhljóð í
fjarska eða skrækir í hemlum þeg-
ar bílar runnu til á votri brúnni.
Þegar þeir komu daginn áður
hafði einnig verið dimmt og autt
á skrifstofunum, því að klukkan
var ekki orðin níu og starfsliðið
ekki komið til vinnu. Þá var far-
ið að rigna, simágerðu regni, sem
enn seitlaði niður.
í meira en þrjátíu klukkutíma
höfðu þeir verið hér innan sömu
veggja, ýmist saman, eða sitt f
hvoru lagi, meðan Maigret og
fimm aðstoðarmenn skiptust á að
láta spurningar dynja á þeim.
— Þetta eru meiri bjánarnir
hafði Maigret sagt jafnskjótt og
hann sá þá. — Ég veit að þetta
tekur langan tíma.
Bjánar — sem eru þrjóskir í
þokkabót, þverskallast alltaf lengi
við. Þeir halda að ef þeir bara
láti hjá líða að svara eða svari.
út í hött og breyti stöðugt fram-
burði sínum, takist þeim að
sleppa. Þeir halda að þeir séu hin
um snjallari og fara ósjálfrátt að
verða hrokafullir: „Ef þið haldið,
að ykkur takist að hreppa mig“.
í nokkra mánuði höfðu þeir nú
stundað iðju sína í hverfinu í
nánd við Rue La Fayette og blöð-
in nefndu þá „múrbrjótana." En
vegna upphringingar manneskju,
sem ekki lét sín getið, hafði nú
loks tekizt að handsama þá.
Það var enn þá dálítið eftir i
kaffibollunum og á gasvél í horn-
inu stóð emaleruð kaffikanna.
Andlit mannanna voru grámusku-
leg og slikjuð af svefnleysi. Mai-
gret hafði reykt svo mikið, að
hann kenndi sárinda í hálsinum
og hann sat og hugsaði um, að
þegar hann væri laus við kauð-
ana þrjá, mundi hann stinga upp
á því við Janvier að fara út og
fá sér lauksúpu á einhverri
kránni. Hann fann ekki lengur
til syfju. Klukkan ellefu hafði
hann skyndilega orðið dauðþreytt
ur og hafði farið inn á skrifstofu
sína og lagt sig smástund. Nú
hugsaði hann ekki meira um
svefn.
— Biðjið Vacher að flytja þá
í fangaklefana.
f sömu andrá og þeir gengu
út hringdi síminn og Maigret tók
upp tólið og rödd sagði:
— Hver er það?
Hann hrukkaði ennið og svar-
aði ekki að bragði. Röddin sagði:
— Er þetta Jussieu?
Það var nafnið á lígregluþjón-
inum, sem átti að vera á vakt,
en Maigret hafði sent hann heim
klukkan tíu.
— Nei, það er Maigret, rumdi
í honum.
— Ég bið yður að afsaka, hr.
lögregluforingi. Þér talið við Ray-
mond á símstöðinni.
Upphringingin kom frá hinei
byggingunni á Quai des Orfevres
þar sem öll lögregluútboð eru tek
in niður í geysistórum sal.
— Jussieu er farin, sagði hann.
Þurftirðu að segja eitthvað sér-
stakt við hann?
— Ekki annað en það, að lík
af ungri stúlku hefur fundizt á
Place Vintimille.
— Og þú veist ekki um það
nánar?
— Lögreglumennirnir úr hverfi
tvö hljóta að vera að „lenda“ á
staðnum. Það eru þrjár mínútur
síðan hringt var til mín.
— Þökkfyrir.
Kumpánarnir þrír voru farnir
úr skrifstofunni. Janvier kom aft-
ur, augu hans voru þrútin eins
og alltaf, þegar hann varð af næt-
ursvefni sínum, hann var órak-
aður og dökkir skeggbroddarnir
gáfu útliti hann veikindalegan
blæ.
Maigret fór í frakkann sinn og
leit í kringum sig eftir hattinum
sínum.
— Kemurðu með?
Þeir gengu niður stigann, Mai-
gret á undan. Undir venjulegum
kringumstæðum hefðu þeir borð-
að lauksúpu í næstu krá. Þegar
þeir stóðu við svörtu bílana fyrir
utan, sagði Maigret eftir nokkra
umhugsun:
— Það var að finnast lík af
ungri stúlku á Place Vintimille.
Svo bætti hann við eins og
hann leitaði að átyllu til að þurfa
ekki heim að sofa.
— Eigum við að skreppa þang-
að og sjá, hvað hefur komið fyrir?
Janvier settist við stýrið. Báðir
voru of uppgefnir eftir hina löngu
yfirheyrslu til þess að tala.
Það hvarflaði ekki að Maigret
að hverfi tvö heyrði undir Logn-
on, sem meðal starfsbræðra sinna
________________________________11
gekk undir nafninu Lurður lög-
regluþjónn. Og þótt hann hefði
munað eftir þvi, hefði það engu
breytt, því að það var engan veg-
inn vist, að Lognon hefði verið
á næturvakt á stöðinni.
Blautar göturnar voru auðar,
fíngerðir regndroparnir mynduðu
litla glitrandi hringi umhverfis
götuljósin og öðru hverju sást
manneskja eigra með húsveggj-
um. Á horninu á Montmatre var
kaffihús, sem enn var opið og
lengra í burtu sáust ljósaskiltin
á nokkrum næturklúbbum og á
bílum, sem biðu viðskiptavina víð
gagnstéttina.
Nokkur skref frá Place Balaee
var Place Vintimille eins og frið-
sæl lítil eyja. Þar^ stóð lögreglu-
bíll. Við girðinguna stóðu fimm
eða sex manns í kringum ljós-
klædda veru, sem lá á götunni.
Maigret þekkti strax Lognon,
sem var horaður og aumingja-
legur. Sigurður lögregluþjónn gekk
frá hópnum til þess að sjá hverjir
komumenn væru og hann þekkti
samstundis Maigret og Janvier.
— Ja, hver skollinn, muldraði
Maigret.
Þvi að Lognon mundi auðvitað
ásaka hann fyrir að hafa gert það
viljandi. Þetta var hans hverfi,
hans verksvið. Þar gerðist harm
leikur. meðan hann var á vakt,
það gaf honum tækifæri til að
láta ljós sitt skína, og vinna þann
i BÓNSTÖÐIN
| AUGLÝSIR
; Hötum flutt starfsemi okk-
ar úr Tryt»gvagötu að
Miklubraut 1
Opið alla virlca daga.
BÓNSTÖÐIN
MIKLUBR.AUT 1.
Sími 17522
FRÍMERKI
Fym Qver tslenzkt frí-
mertti sem þéi sendið mér
fáið þér 3 erlend. Sendið
minnst 36 stk.
JÓN AGNARS
P. O. Box 965.
Reykjavík.
ÚTVARPIÐ
í dag
Laugardagur 5. marz
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp 13.00 Óskalög sjúklinga
Kristín Anna Þórarlnsdóttir kynn
Ir lögtn 14.30 I vikulokin, þáttur
undir
stjórn
Jónasar
Jónassonar. 16.00 Veðurfregnir
16.05 Þetta vil ég heyra. Guð-
mundur Árnason tannlæknir vel
ur sér hljémplötur. 17.00 Fréttlr
Á nótum æskunnar Jón Þór Hann
esson O'g Pétur Steingrimsson
kynna létt lög. 17.35 Témstunda
þáttur bama og unglinga Jón
Pálsson flytur 18.00 Útvarpssaga
barnanna: „Flóttinn“ Rúna Gísla
dóttir les þýðingu sína (7) 18.20
Veðurfregnir. 18.30 söngvar í létt
um tón. 18.45 Tilkynningar. 19.S0
Fréttir. 20.00 „Saltkom i mold,"
kvæði eftir Guðmund Böðvarsson
Böðvar Guðmundsson les. 20.15
Laugardagskonsert. 21.00 Leikrlt:
Þinn ávallt einlægur”, Leikstjóri
Ævar R. Kvaran. 22.00 Fréttir og
veiurfregnir. 22.00 Dansidg. 24.
00 Dagskrárlok.