Tíminn - 13.03.1966, Blaðsíða 11
SUNNUDAGUR 13. marz 1966
TÍMINN
þannig að gullmagn í fölsuðu peningunum var haft náfcvæm-
lega jafn mikið og er í ófalsaðri mjmt Falsararnir græddu
samt, því viða um lönd er guilpundið meira virði en málrn-
verðinu nemur.
Þegar á allt er litið verður þó myntfölsun að teljast út-
dauð, því bófarnir græða langtum meira á fölsuðum seðlum,
og menn Alþjóðalögreglunnar eiga fullt í fangi með að hafa
—hemil á því athæfi.
Fjórði kafli.
Á þriðju hæð í aðalstöðvum Alþjóðalögreglunnar er her-
bergi þar sem heimskort þekur einn vegginn. Á kortið eru
merktar leiðimar sem eiturlyfjaprangarar nota til að koma
skaðvænlegum varningi sínum á markað. Herbergið er kyrr-
látt og virðist fjarlægt bylgjandi valmúaökrum Vestur- og
Austur-Asíu, þar sem upp er runnið ólöglegt ópium á heims-
markaðinum og afurðir þess morfín og heróín. En úr þessu
herbergi er stjórnað látlausri baráttu gegn alþjóðlegum bófa-
flokkum sem raka saman fé á því að selja hæstbjóðandi
eiturlyf.
Frá þvi sögur hófust hefur maðurinn þekkt þessi lyf.
Á fjórðu öld fyrir Krist ráðlagði gríski læknirinn Hippó-
krates valmúasafa við fjölda kvilla. Forn-Egyptar og aðrar
forustuþjóðir þessara löngu liðnu tíma þekktu einnig ýmsa
þýðingarmikla lækningaeiginleika deyfilyfjanna. Þegar Spán-
verjar tóku að kanna Suður-Ameríku og leggja hana undir
sig, tóku þeir eftir því að landsemenn hresstu sig með því
að tyggja blöð kókajurtarinnar, en af henni dregur kókaín
nafn. Fram á atjándu öld gerðu menn sér enga grein fyrir
hættunni, sem af þvi stafaði að þessi lyf kæmust í vondra
manna hendur. Kínverski keisarinn Júng Sen varð fyrstur
til að grípa til varúðarráðstafana, þegar hann bannaði ópíum-
reykingar. Þá var innfluttningur á ópíum til Kína orðin
stórverzlun, ávaninn hafði náð mikilli útbreiðslu og þeir, sem
orðnir voru þrælar nautnarinnar skeyttu lítt um bann deisara
íns.
Nú á tímum reyna flestöll ríki að útrýma þessari viður-
styggflegu leynisölu og þar hefur Alþjóðalögreglan miklu
hlutverki að gegna.
Norður-Ameríka er hið fyrirheitna land eiturlyfjasalanna
og gizkað er á að eiturlyfjaneytendur þar á öllum aldri, tfl
allrar ógæfu eru í hópnum þúsundir unglinga, verji á ári
hverju tólf milljörðum króna til að seðja fýsn sína. Heróínið
sem þeir kaupa á götum New York á dollar sentigrammið
er oftast komið frá Austur-Asíu eða löndunum fyrir botni
Miðjarðarhafs. Ópíum er unnið úr valmúafræjum í stórum
stíl í löndum eins og Thaflandi, Burma og Kína í Austur-
Asíu, Tyrklandi, íran og Sýrlandi vestast í álfunni og
Evrópulöndunum Búlgaríu og Júgósalvíu. Þar sem ríkis-
stjórnir eru dugmiklar og embættismenn samvizkusamir er
haft strangt eftirlit með að framleiðslan fari til lækningar-
nota. Sums staðar er hins vegar allt eftirlit í molum, og þar
hafa alþjóðlegir glæpamenn komið sér upp viðskiptasam-
böndum og leynilegum framleiðslumiðstöðvum.
Kvoðunni úr valmúafræjunum er venjulega safnað á vorin.
Hún er hráefnið og gangverð á henni á fyrsta áfanga smygl-
leiðarinnar er um 5000 krónur kílóið. Vinnslustöðvarnar
eru flestar á Frakklandi og Ítalíu, þar sem milliliðir eitur-
lyfjasölunnar, margir hverjir félagar í Mafíunni alræmdu,
búa og starfa. Eitt framleiðslustig enn er eftir, að breyta
morfíninu í heróín, og þá er verðið á vörunni komið upp
í 150.000 krónur kílóið. Ekki láta þó glæpamennirnir sér
þennan ofsagróða nægja, því þeir blanda hvítt heróinduftið
með natróni og matarsalti, oft í hlutföllunum fjórir á móti
einum, og forfallnir eiturlyfjasjúklingar, sem finnst þeir
ekki geta lifað nema fá sinn skammt, eru fegnir að borga.
Þetta eru hættulegustu eiturlyfin, en ekki þau einu, sem
starfsmenn Alþjóðalögreglunnar hafa afskipti af. Þar er
um að ræða kókaín og afurðir indversku hampjurtarinnar,
sem er ræktuð í Asíu, Suður-Ameríku og um sunnanverða
Evrópu úr þurrkuðum blöðum hennar og blómum eru gerð
ar marihúana-sígarettur, sem fást í flestum stórborgum
heimsins og kosta um fjörutíu krónur. v
Menn anda reyknum djúpt að sér, og ekki er óalgent að
sama sígarettan gangi mann frá manni. Áhrifin eru sögð
skerpa skynjunina og eru sérstaklega freistandi fyrir tón-
listarmenn. Hashish er unnið úr kvoðu sömu jurtar og
venjulega reykt í pípu. Forðum skipuðu Arabahöfðingjar
mönnum sínum að reykja hashish, en af því fengu þeir
UNG STÚLKA í RIGNINGU
GEORGES SIMENON
8
kápunni og loks var mynd af
henni í samkvæmiskjólnum. Það
var hægt að ímynda sér hana á
götum Parísar þar voru ótal stúlk-
ur á borð við hana, sem smugu
gegnum mannfjöldann á götunum,
stöldruðu við fyrir utan búðar-
glugga og héldu síðan leiðar sinn-
ar guð má vita hvert.
Hún hafði átt sér foreldra og
seinna leikfélaga í skólanum. Og
einshverstaðar hlaut að vera fólk,
talað við hana, nefnt hana nafni.
En nú að henni látinni virtist
engin muna lengur eftir henni
enginn virtist bera kvíðboga fyrir
örlögum hennar, það var engu lík-
ara en að hún hefði aldrei verið
til.
— Það var engum erfiðleikum
bundið?
— Hvað þá?
— Að finna fyrirsætu?
— Nei, en fremur óþægilegt.
Þær þyrptust um mig nokkrar
og vildu allar máta kjólana.
f þinni nærveru?
— Þær eru öllu vanar.
Það var einkar hugljúft í fari
hins unga Lapointes, að hann
hafði enn ekki misst hæfileikann
til að roðna þrátt fyrir tveggja
ára starf hjá rannsóknarlögregl-
unni.
— Sendu myndirnar til lögregl-
unnar úti á landi.
— Ég er búinn að því.
— Ágætt. Og hefurðu sent þær
á lögreglustöðvarnar líka?
— Þær voru sendar fyrir hálf-
tíma.
— Reynið líka að hringja til
Lognon.
— Á stöðina?
— Nei, heim til hans.
Nokkrum mínútum seinna
n. jómaði rödd í símann:
— Lognon aðstoðarforingi hér.
— Þetta er Maigret.
— Ég veit.
— Ég hef látið sentía nokkrar
myndir á skrifstofuna yðar, það
eru myndirnar sem koma í blöð-
unum innan stundar.
— Viljið þér að ég fari eina
hringferð í viðbót?
Maigret átti erfitt með að malda
í móinn. Allar líkur virtust benda
til að morðið stæði í einhverju
sambandi við næturklúbbana.
Hvers vegna hafði unga stúlkan
að öðrum kosti klukkan níu um
kvöldið þurft nauðsynlega á sam-
kvæmiskjól að halda?
Leikhúsin voru þegar lokuð og
auk þess var ekki nauðsynlegt að
fara samkvæmisklæddur nema í
óperuna eða á frumsýningu.
— Reynið í öllum bænum. Gef-
ið sérstakan gaum að leigubílstjor
um sem aka að næturlagi.
Maigret lagi á. Lapointe stóð
og beið eftir skipunum en Maigret
vissi ekki hvað gera skyldi.
Það var mest af rælni að hann
hringdi í búðina í Rue de Douai.
— Má ég tala við mademoiselle
Iréne?
— Það er hún.
— Hafið þér fundið heimilis-
fangið?
— Ó . . . það eruð þér . . . Nei,
ég hef leitað dyrum og dyngjum.
Ég hlýt að hafa hent miðanum.
En mig er farið að ráma í skírn- [
arnafnið hennar. Ég er næstum
viss um að hún hefur heitir Louse. i
Og ættarnafnið byrjaði líka á L.
— Tókuð þér eftir því að hún
hefði nafnskírteini á sér?
— Nei.
— Lykla?
— Bíðið ögn- Jú, ég held það
hafi verið lyklar . . . nei, ekki
lyklar. Heldur lykill, lítill mess-
inglykill.
Hann heyrði hana kala:
— Viviane! Komdu hér .snöggv
ast . . .
Hann skildi ekki hvað hún
sagði við ambáttina sína — eða
skjólstæðing.
— Viviane heldur Iíka hún hafi
séð lykil, sagði hún.
— Flatan lykil?
— Nú — svona venjulegan lyk-
il.
— Nokkra peninga?
— Jú, tvo samanbrotna seðla.
Það man ég líka. Ekki mikið. Mér
datt í hug hún kæmist ekki langt
með það.
Og ekki annað?
— Nei. Það held ég ekki.
Það var barið að dyrum. Það
var Janvier sem var nýkominn
og hnykkti við-þegar hann sá
myndirnar á skrifborðinu.
— Hafið þið fundið einhvers-
staðar myndir af henni? spurði
hann.
Hann hnyklaði brúnir og rann-
sakaði myndirnar betur.
— Hafa þær verið búnar til?
Loks muldraði hann:
— Snotur stelpa.
Enn þekktu þeir engin deili á
henni önnur en þau að hún hefði
leigt sér notaðan kjól hjá konu
með vafasama fortíð.
— Hvað eigum við nú að gera?
Maigret yppti öxlum.
— Bíðum átekta.
Maigret drollaði á Quai des
Orfevres, heldur daufur í dálk-
inn og heldur vonsvikinn til kl. 7.
Þá tók hann vagninn heim til sín.
Á litlu borði stóð dagblað með
mynd ungu stúlkunnar og þar
stóð, að Maigret hefði málið með
höndum.
Þó spurði kona hans einskis.
Hún reyndi ekki heldur að dreifa
athygli hans, og það var ekki fyrr
en að eftirmatnum kom, að hon-
um varð litið á hana og sá sér til
stórrar furðu, að hún var jafnt
hugsi og hann.
Hann lét sér til hugar koma,
að hún væri að hugsa um það
sama og hann. Síðan settist hann
í hægindastólinn, kveikti sér
pípu, fletti blaðinu en konan fór
að sinna uppþvotti. Það var ekki
fyrr en hún hafði lokið því og
_______________________ 11
var setzt frammi fyrir honum með
saumakörfuna sína á hjnánum, að
hann skotraði til nennar auga
og tuldraði fyrir munni sér.
— Ég er að reyna að komast
að því, hvað knýr unga stúlku
til að fá sér samkvæmiskjói hvað
sem það kostar.
Hvers vegna þóttist hann vita,
að hún hefði allan tímann verið
að velta þessu sama fyrir sér.
— Kannski liggur lausnin nær
en þú heldur, sagði hún.
— Hvað áttu við?
— Karlmaður þyrfti ærna
ástæðu til að klæðast smóking eða
kjólfötum. En það gegnir öðru
máli um unga stúlku. Ég minn-
ist þess, að þegar ég var telpa,
vann ég að því klukkutímum sam
an að breyta gömlum samkvæm-
iskjól, sem mamma var hætt að
nota.
Hann leit á hana steinhissa ei
og hann sæi allt í einu nýja
hlið á konu sinni, sem hann hafði
ekki áður veitt athygli.
— Eitt kvöldið, þegar foreldr
ar mínir héldu, að ég væri í fasta
svefni, þá klæddi ég mig í kjól-
inn og dáðist að sjálfri mér í
speglinum. Eitt sinn, þegar for-
eldrar mínir voru að heiman fór
ég í kjólinn, tók skó, sem mamma
átti og voru alltof stórir á mig,
svona labbaði ég út á næsta götu
horn. Ég var ekki nema þrettán
ára.
Hann þagði nokkra stund og
tók ekki eftir roðanum, sem færð
ist í kinnar henni.
— Þú varst bara þrettán ára,
sagði hann loks.
ÚTVARPIÐ
Sunnudagur 13. marz
8.30 Létt morgunlög 8,55 Fréttir
9.10 Veðurfregnir. 9,25 Vlorgun
hugleiðing og morguntónleikar
111.00 Messa
|í Dómkirkj
lunni. Prestur
Séra Óskar J. Þorláksson. 12.15
Hádegisútvarp 13.15 Vatnið 14.
00 Miðdegistónleikar. 15.30 í
kaffitímanum. 16.00 Veðurfregn
ir 17.30 Barnatími: Anna Snorra
dóttir stjórnar. 18.20 Veðurfregn
ir. 18.30 íslenzk sönglög: Útvarps
kórinn syngur; dr. Róbert A.
Ottósson stj. 18.55 Tilkynningar
19.30 Fréttir. 20.00 Heljarslóðar-
orusta og höfundur hennar Vil
hjálmur Þ. Gislason útvarpsstjóii
flytur erin'di. 20.20 Gestur í út-
varpssal: Haraldur Sigurðsson
prófessor. 20.40 Sýslurnar svara.
Árnesingar og Skaftfellingar
keppa sín á milli. Birgir ísleifur
Gunnarsson og Guðni Þórðarson
stjóma. 22.00 Fréttir og veður
fregnir 22.10 Danslög 23.30 Dag
skrárlok.
1 dag
morgun
Mánudagur 14. marz
7.00 Morgunútvarp 12.00 Hádegis
útvarp 13.15 Búnaðarþáttur: Um
búreikninga. 13.30 Við vinnuna.
114,40 Við,
sem heima
sitjum. 15.00
Miðdegisútvarp. 16.00 Síðdegisút
varp 17.20 Framburðarkennsla í
frönsku og þýzku. 17.40 Þing-
fréttir. 18.00 Úr myndabók nátt
úrunnar. Ingim. Óskarsson talar
um lindýrin. 18.20 Veðurfregnir.
18.30 Tónleikar. 19.30 Fréttir.
20.20 Um daginn og veginn Gunn
laugur Þórðarson dr. juris talar.
20.20 Spurt og spjallað i útvarps
sal. Sigurður Magnússon tulltr.
stj. 21.20 „Ó mín flaskan fríða“
Gömlu lögin sungin og leikin. 21.
30 Útvarpssagan: „Dagurinn og
nóttin“ Hjörtur Pálsson les (10)
22.00 Fréttir og veðurfregnír. 22.
20 Hljómplötusafnið í umsjá Gunn
ars Guðmundssonar 23.10 Að
tafli. Guðmundur Amlaugsson
flytur skákþátt. 23.45. Dagskrár
lok.