Vísir - 30.04.1975, Blaðsíða 6

6
Vísir. Miðvikudagur SO. april 1975.
visir
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Ritstjórnarfuiltrúi:
Auglýsingastjóri:
Auglýsingar:
Afgreiðsia:
Ritstjórn:
Reykjaprent hf.
Sveinn R. Eyjólfsson
Jónas Kristjánsson
Jón Birgir Pétursson
Haukur Helgason
Skúii G. Jóhannesson
Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Hverfisgötu 44. Simi 86611
Síðumúla 14. Simi 86611. 7 iinur
Askriftargjald 700 kr. á mánuði innanlands.
t lausasölu 40 kr.eintakið. Blaðaprent hf.
Mesfa böl þjóðarinnar
Efnahagsmálum þessa lands er stjórnað af
þráskák nokkurra voldugra þrýstihópa, sem
dreifa milli sin sameiginlegu fé þjóðarinnar.
Stjórnmálamennirnir eru nánast leikbrúður
þessara forréttindahópa, sem hver otar sinum
tota eftir föngum.
í fremsta flokki þessara þrýstihópa eru land-
búnaðurinn, sjávarútvegurinn, launaþegasam-
tökin, landsbyggðin og kjördæmin. Allir þessir
hópar hafa sterk itök á alþingi og eiga jafnvel
suma þingmenn með húð og hári.
Aðeins fáir þingmenn starfa eins og umboðs-
menn kjósenda sinna. Flestir eru þeir önnum
kafnir við að þjónusta þrýstihópana eða ná sam-
komulagi milli þeirra um skiptingu þjóðartekn-
anna.
Ekki ræður heldur úrslitum, hvar i flokki
stjórnmálamenntrnir standa. Þingmeirihlutar
rikisstjórna koma og fara, en meirihlutar þrýsti-
hópanna eru eilifir.
Þessi mikla þráskák á sina biðleiki — eða
bráðabirgðaráðstafanir, sem oftast nefnast hinu
virðulega nafni efnahagsráðstafanir. Frumvörp
um þetta efni eru næstum árlega meginverkefni
alþingis, að fjárlagasmiðinni varla undanskil-
inni.
Með hinum svonefndu efnahagsráðstöfunum er
reynt að finna nýtt jafnvægi milli hagsmuna
þrýstihópanna og þá vitanlega á kostnað annarra
hópa þjóðfélagsins, t.d. almennings og ýmissa at-
vinnuvega, sem ekki eru i náðinni.
Þessi jafnvægisleit heldur við miðstýringunni,
sem einkennir fjármál og efnahagsmál íslands
umfram nágrannaþjóðirnar, sem reka meiri eða
minni markaðsbúskap i þessum efnum.
Stjórnmálamennirnir meina fjármagni þjóðar-
innar að leita arðbærustu hafna og reyna að ná
þvi i sinar hendur með öllum tiltækum ráðum.
Hafa þeir náð gifurlegum árangri á þvi sviði.
Þeir ofskatta þjóðina til að afla fjár til að gefa
þrýstihópunum i formi styrkja, niðurgreiðslna og '
útflutningsuppbóta.
Þeir krækja i fjárfestingarpeninga þjóðarinnar
með frystingu i Seðlabanka, útgáfu rikisskulda-
bréfa og með forgangi rikisins að erlendum lán-
um til þess að geta lánað þá forréttindahópunum
með kjörum, sem eru nánast hreinar gjafir.
Þetta gerist með meira eða minna sjálfvirkum
hætti með þvi, að peningarnir eru eyrnamerktir
ákveðnum stofnlánasjóðum.
Enginn hirðir um, hvort peningagjafir þessar
séu arðbærar eða ekki. En það liggur i augum
uppi, að i mörgum tilvikum er um hreina pen-
ingabrennslu að ræða, sem siðan veldur fjár-
magnsskorti á öðrum sviðum þjóðlifsins.
Af öllu þessu magnast verðbólgan og kemur
efnahagskerfinu úr skorðum með næsta árviss-
um hætti.
Hinir voldugu þrýstihópar mergsjúga þannig
þjóðfélag okkar á íslandi. Þeir eru öflugri en
stjórnmálaflokkarnir og sameinað afl kjósenda.
Þeir halda áfram að rikja, þótt rikisstjórnir og
þingmeirihlutar komi og fari. Þeir eru mesta böl
þjóðarinnar. —-JK
'

ALLRA LEIÐIR
LIGGJA TIL
BELGRAD
Það hefur verið
mikill straumur
erlendra sendi-
fulltrúa til og frá
Belgrad, hviskur
og piskur hefur
heyrzt i homum,
en stjórnin þögul
sem gröfin um,
hvað á seyði sé.
— Þetta hefur
vakið upp aftur
spurninguna,
um, hvort Júgó-
slavia muni sitja
ráðstefnu komm-
únistaflokka
Evrópulanda,
sem ráðgerð er á
þessu ári.
Kommúnista-
flokkur Júgó-
slaviu lét sig
vanta, siðast
þegar slik ráð-
stefna var hald-
in, sem var i
Karlovy Vary i
Tékkóslóvakiu
1967.
Að þessu sinni hafa
Júgóslavarnir sett
ákveðin skilyrði fyrir
þvi, að þeir taki þátt i
ráðstefnunni, en þau
eru sprottin upp af því,
hversu sjálfstæða
stefnu kommúnistar
Júgóslaviu hafa i
heimamálum sinum og
utanrlkismálum reynd-
ar lika. öfugt við aust-
antjaldsrikin, sem I
einu og öllu hafa farið
eftir linunni frá
Moskvu.
Ráðstefnan, sem
halda á i Austur-Berlin,
átti upphaflega að vera
á fyrri hluta ársins. En
það mun að likindum
dragast eitthvað til þess
að öryggismálaráð-
stefnu Evrópu ljúki
fyrst. Vonir mann
standa til þess, að það
geti orðið I sumar.
Aleksander Grlickov,
sem var formaður júgó-
slavnesku sendinefnd-
arinnar á undirbúnings-
fundum ráðstefnunnar,
lýsti yfir i sjónvarpi:
„Við munum ákveða
endanlega hvort við
sitjum ráðstefnuna eða
ekki, þegar liggja fyrir
þær tillögur, sem nú er
verið að undirbúa að
leggja fyrir ráðstefn-
una.”
Grlickov, sem innan
framkvæmdastjórnar
kommúnistaflokks
Júgóslaviu fer með er-
lend samskipti, bætti
siðan við þessa yfirlýs-
ingu: „Við getum ekki
tekið gildar tillögur,
sem snerta sameiginleg
verkefni okkar og ann-
arra rikja, stefnu okkar
eða afstöðu.”
og aðrar samþykktir
verði öllum aðgengileg-
ar.
Og það er einmitt
þetta siöasta atriði, sem
staðið gæti á.
Eftir undirbúnings-
uöu og þátttöku Júgó-
slaviu I henni, stein-
-þögnuðu. Það eina, sem
flokksstjórnarmenn i
Belgrad fengust til að
segja um, hvort þeir
væru hættir við þátt-
töku, var, að það „væri
ekki tímabært” að ræða
þaö. .
Tító
En einmitt ein slík til-
laga mun vera I smið-
um, ef marka má þann
orðróm, sem heyra má
innan ráðstjórnarer-
indreka i Belgrad. —
Reynist hann sannur,
gæti þátttaka Júgóslava
á ráðstefnunni brugðizt.
Júgóslavar gerðu
skilyrði sin alveg ljós á
undirbúningsfundun-
um, sem haldnir voru i
Varsjá i október siðast-
liðnum og svo aftur i
Búdapest I desember.
Þau eru i stuttu máli
þessi: Að ráðstefnan
verði opinber og fari
fram fyrir opnum tjöld-
um. Akvarðanir verði
aö byggjast á sam-
hljóða atkvæðum, en
ekki einföldum meiri-
hluta. Að allir komi þar
fram sem jafningjar og
aö sjálfstæði þeirra
verði virt. Að enginn
flokkur, viðstaddur eða
fjarstaddur, sæti þar
gagnrýni. Að ályktanir
fundina var sett á lagg-
irnar undirbúnings-
nefnd, sem siðan hefur
starfaö I Austur-Berlin
við undirbúning álykt-
anatillagna, sem leggja
á fyrir ráðstefnuna. í
þeim eiga að birtast
hinar ýmsu skoðanir
sendinefndanna.
Siöan hefur kvisazt
út, að á einum fundi
þessarar undirbúnings-
nefndar hafi verið lögð
fram austur-þýzk til-
laga meö greinilegu so-
vézku handbragði, sem
felur I sér afstöðu — al-
gerlega óaðgengilega
fyrir Júgóslava. Þeir
töldu nefnilega, að sam-
þykkt hennar mundi
skerða frelsi einstakra
kommúnistaflokka.
Naumast hafði þessi
orörómur fyrr komizt á
kreik en júgóslavneskir
embættismenn, sem
fram að þvi höfðu verið
mjög skrafhreifnir um
ráðstefnuna fyrirhug-
Samt sem áður hafði
þó Tanjug, júgóslav-
neska fréttastofan,
skýrt frá þvi, strax eftir
undirbúningsfundinn I
Búdapest i desember,
að komið hefði til
árekstra milli Júgó-
slava og Sovétmanna
um tillögur að ráð-
stefnusamþykktunum.
Tanjug sagði, að so-
vézka -sendinefndin,
studd af öðrum halle-
lújanefndum, hefði ver-
ið þeirrar skoðunar, að
ráðstefnan ætti að láta
frá sér fara tvenns kon-
ar yfirlýsingar. Annars
vegar eina allsherjar
viðfeðma stjórnmála-
ályktun og hins vegar
sérstaka áskorun til
Evrópuþjóða.
Júgóslavarnir og
nokkrir aðrir — eftir þvi
sem Tanjug hélt fram —
töldu, að ráðstefnan ætti
ekki að gefa út slika
bindandi hugmynda-
fræðilega fyrirskipun.
Þessar frásagnir
júgóslavnesku frétta-
stofunnar studdu eðli-
lega orðróminn um, að
Júgóslavar væru hættir
við þátttöku. Ofan á það
bættist svo, að um það
leyti, sem austur-þýzka
tillagan átti að hafa
verið lögð fyrir undir-
búningsnefndina, var
mikill ys og þys erind-
reka austantjalds-
stjórna I Belgrad.
Grlickov átti marga
fundi með diplómötum
frá Ungverjala ndi,
Tékkóslóvakiu, Pól-
landi og viöar. — Aust-
ur-þýzki utanrikisráð-
herrann, Oskar Fisch-
er, kom til Belgrad i op-
inbera heimsókn.
Tanjug-fréttastofan
sagði, að Grlickov og
Fischer hefðu rætt sam-
vinnu landa sinna á al-
þjóðlegum vettvangi.
Or heimsókninni fór
Fischer til Rúmeniu til
viðræðna við Nicolae
Ceausescu, forseta, ein-
mitt um flokksráðstefn-
una.
Pólski forsætisráð-
herrann, Piotr Jarosze-
wic, kom einnig til Bel-
grad, og tilkynnt hefur
verið, að Gheorghe
Macovescu utanrikis-
ráðherra Rúmeniu, sé
væntanlegur i heim-
sókn.
Enginn trúir þvi, að
straumur allra þessara
framámanna til Bel-
grad sé kominn til af
þvi, að það sé bara I
tizku að heimsækja Titó
marskálk.
UMSJÓNi G. P.