Vísir - 19.06.1975, Qupperneq 7

Visir.Fimmtudagur 19.júni 1975.
7
Nú fer að hilla undir
sumarið og enn er ekk-
ert lát á sýningum og
virðast menn ætla að
freista þess að fram-
lengja vertiðina þótt
mikill hluti þjóðarinnar
sé á förum til sólar-
landa. Jafnvel kollegi
minn, Bragi Ásgeirs-
son, sem kvartað hefur
yfir þeirri áþján að
þurfa að skrifa um
sýningar fram eftir
sumri, hefur nú ákveð-
ið að halda sjálfur
smásýningu á Loftinu
við Skólavörðustig.
Bragi tekur það skýrt fram að
þetta sé einungis nokkurskonar
aukasýning, hann hafi farið að
tina saman teikningar og mál-
verk frá ýmsum timum til að
innramma og siðan hafi honum
dottið i hug að sýna þessi verk i
hinu hlýlega andrúmslofti
Loftsins. Er ekki nema gott eitt
um það tiltæki Braga að segja
og vonandi verður Loftið nú til
þess að fleiri listamenn freistist
til að sýna teikningar sinar og
frumdrætti.
A sýningu Braga er 41 mynd,
málverk, vatnslitamyndir,
steinprent,blýantsteikningar og
hinar seinni lim- og „collage”
myndir hans og hefur Bragi
valið þau verk sem sakir stærð-
ar hentuðu sýningarstaðnum.
Þött sýning þessi sé«kki og sé
ekki ætlað að vera, umfangs-
mikil yfirlitssýning, þá má
rekja málaraferil Braga á
henni. Elstu myndirnar eru frá
1949, er höfundur var 18 ára og
nemandi i Handiðaskólanum og
er teiknuð sjálfsmynd hans (nr.
16) frá þeim tima gerð af miklu
öryggi: hinn ungi listamaður
hvessir augun að veröldinni,
sem hann ætlar að leggja undir
sig.
Frá þessum tima eru einnig
til sýnis nokkur litil tilbrigði um
form i frumlitum og gætir þar
e.t.v. einhverra áhrifa frá Ninu
Tryggvadóttur. Frá þessum ár-
um eru sömuleiðis blýants-
teikningar af nöktu módeli,
gerðar af furðulegri snerpu af
svo ungum manni og sýna bæði
tónnæmi og tilfinningu fyrir
fyllingu kvenformanna.
Athyglisvert er hversu skema-
tiskt og kúbiskt Bragi fer með
höfuð þessara kvenna, miðað
viö natúralisma búkformanna,
þótt annað veifið bregði hann á
leik með kvik og hratt teiknuð
konuandlit.
Þessar rannsóknir á kven-
likamanum og höfðinu leiða svo
til mjög vandaðra steinprent-
mynda á árunum eftir 1950 og
eru formin þar bæði vandlega
og kunnáttusamlega skyggð og
brotin niður á kúbiskan hátt i
sömu mynd. Virðist Bragi vera
þar hægt að hneigjast til hins
óhlutbundna, enda virðist
pressa hinna eldri afstraktmál-
ara á hina yngrihafa verið mik-
il.
Hápunktur þessara hálf-hlut-
bundnu kvenmynda Braga er
svo oliumynd af „Frú M” frá
þvi um 1949-50 og líklega hafa
eldri myndir Þorvalds Skúla-
sonar verið Braga innblástur i
gerö hennar. Fer hér saman
formstyrkur og litnæmi og væri
þetta frábær protrettmynd ef
maður ekki heföi á tilfinning-
unni að fyrirsætan væri of
undirgefin „komposisjóninni”.
Eftir 1954 virðist Bragi ganga
hinu óhlutbundna alveg á vald
og eru á sýningunni nokkur verk
frá þessu geómetriska timabili
hans, 1954-57 (nr. 25, 26, 18, 19).
Bragi Asgeirsson: Nr. 39 „Sumarfingur” 1975.
Eru þau gerð með blending af
linum sem bæði afmarka form
og dansa upp á eigin spýtur, og
mjúkt dreifðum flötum i vörm-
um litum. Eru þessi einkenni
siðan oft einangruð kirfilega á
miðjum striganum með breiðri
litræmu utan um, og hefur hún
gjarnan aðra og hrjúfari áferð
en formskipunin sjálf. Þessi
vinna Braga með form er jafnan
finleg og smekkleg, en nútima
áhorfandi saknar óstýrilætis og
átaka.
Liklegast hefur Bragi sjálfur
siðar talið sig vera á of gæfri
leið og um og eftir 1960 fer hann
aö ganga á fjörur og safna að
sér allskyns drasli sem hann svo
gefur nýtt lif i „collage” mynd-
um eins og stórri mynd frá 1965
sem á sýningunni er.
Þykir mér liklegt að Bragi
hafi um það leyti farið að beina
athygli sinni æ meira til þróunar
I bandariskri list og hafi
,,tusku”verk bandarikjamanns-
ins Rauschenbergs ýtt undir
þessi nýju vinnubrögð hans.
Allavega er óliklegt að svo
viölesnum listamanni sem Bragi
ér hafi ekki verið kunnugt um
verk hans. En þar sem verk
Rauschenbergs voru full af
natúraliskum tilvitnunum, voru
myndir Braga enn óhlutbundn-
ar og litaðir aðskotahlutír
taka að sérhlutverk litflatanna.
Viö þetta verður málverk Braga
þó persónulegra, þar sem dótið
og fatasneplarnir eru oftast
komnir úr nánasta umhverfi
hans. En það sem gerir myndir
eins og þessa frá 1965 svo álit-
legar er að „kompónistinn” i
listamanninum hefur ávallt
yfirhöndina og það sem i fyrstu
sýnist hroðvirknislegt er i raun
yfirvegað þegar nánar er rýnt.
Næst okkur i timaröðinni eru
svo myndirnar i innsta herbergi
Loftsins, „kúlu- og tappa”-
myndirnar svokölluðu, ásamt
eftir Aðalstein
Ingólfsson
þeim alnýjustu, „limhlaups”-
myndunum, og nú virðist Bragi
aftur nota sér uppgötvanir
evrópskra listamanna. Nokkrar
þeirra siðarnefndu voru á sið-
ustu sýningu Braga i Norræna
húsinu og hefur hann svo bætt
við nokkrum i sama dúr. Forrn
skipun og áferð á myndfleti
virðist nú vikja að mestu leyti
fyrir einskonar ljóðrænum
súrrealisma, þar sem Bragi
notar klukkur sinar og dúkkur á
bæði myndrænan og táknrænan
veg.
Þetta eru að visu mögnuð
tákn, en til lengdar held ég að
Bragi verði að vikka málverk
sitt með fleiri aðskotahlutum
eða þá að nota þá á fjölbreyttari
vegu til þess að verk hans staðni
ekki. Of af þessari sýningu að
dæma efast ég ekki um að Bragi
á eftir að fara inn á fleiri og
fjórri brautir i framtiðinni.