Vísir - 02.10.1975, Side 10

10
Vísir. Fimmtudagur 2. október 1975
Fáir heyrnarskertir
hafa fengið nœga
framhaldsmenntun
Guðrún Árnadóttir, Agnette Munkesu og Hervör FriOjónsdóttir heimsóttu okkur á Visi og fræddu okkur
um málefni heyrnarskertra.
„Á alheimsráðstef nu
kennara heyrnardaufra og
heyrnarlausra sem haldin
var í ágúst í sumar voru
allir sammála um að nota
bæri allar aðferðir jöfnum
höndum við að tala við
heyrnarskerta. Er þá m.a.
átt við varalestur, tákn-
mál, látbragð og fingra-
mál".
Þetta segir Agnette Munkesu
frá DanmörkU/ félagsráögjafi
heyrnarskertra, sem dvalið hefur
hér í rúma viku á vegum foreldra
og styrktarfélags heyrnardaufra
og félags heyrnarlausra. Hún er
hingað komin til þess að gera
könnun á högum heyrnarlausra.
Hún segir okkur að á Norður-
löndunum og viðar i Evrópu og
Ameriku starfi félagsráðgjafar i
nánum tengslúm við heyrnleys-
ingjaskóla landanna. Þeir ráð-
leggja heyrnarleysingjum i sam-
bandi við áframhaldandi skóla-
göngu eða hvaða starf myndi
henta þeim best. Ef einhverjir
erfiðleikar koma upp, til að
mynda á vinnustað,kemur það sér
vel að geta snúið sér til einhvers.
Þeir heyrnleysingjar sem
hyggja á framhaldsnám geta
fengið túlk með sér sem þýðir
jafnóðum hvað kennarinn er að
segja.
Með Agnette, þegar hún heim-
sótti okkur á Visi, var Guðrún
Árnadóttir sem á 2 heyrnardaufa
drengi og fimm barna móðii; Her-
vör Friðjónsdóttir/Sem hefur ver-
ið heyrnardauf frá fæö-
ingu. Samtal okkar fór fram
á dönsku en um leið túlk-
aði Agnette allt sem við sögð-
um með táknmáli svo að Her-
vör gæti fylgst með. Hervör
talar og hún les af vörum en hún
skilur ekki dönsku. En þar sem
heyrnleysingjar eru saman
komnir skiptir ekki máli af hvaða
þjóðerni þeir eru. Táknmálið
skilst.
„Við sem heyrum”, sagði
Agnette, „tökum ekki tillit til
heyrnarskertra. Við tölum saman
kannski timunum saman og svo
setjum við þann heyrnarskerta
inn i málið á nokkrum minútum á
eftir.
Hvernig á heyrnarskert
barn að skilja, ef við tölum
ekki táknmál?
Agnetta segir okkur að það sé
ekki svo lítið atriði fyrir foreldra
heyrnarskertra að kunna tákn-
mál. Hvernig á annars að tala við
barnið? Ef foreldri verður reitt
þá veit barnið ekki af hverju þótt
það sjái það á fasi foreldrisins.
Hvernig ætlar mamman eða
pabbinn að skýra fyrir barninu
hvað sé að?
Þá sagði Agnette okkur að oft
gætti þess misskilnings að nóg
væri að láta heyrnleysingja fá
bók til að lesa án skýringa. Það er
hins vegar ekki athugað að
heyrnleysingjar hafa miklu minni
orðaforða en þeir sem heyra. Þeir
skilja kannski aðeins helming les-
efnisins. Athuga þarf lika þegar
talað er við heyrnarskerta að tala
skýrt og nota fá,skilmerkileg orð.
Agnette hefur þegar komist að
þvi i könnun sinni að afar fáir
heyrnskertir hér hafa fengið
framhaldsmenntun. Engir milli
þritugs og fertugs, en nokkrir um
tvitugt. Einn er útlærður 1 tækni-
teiknun, tveir i húsgagnasmiði,
einn eða tveir i bifvélavirkjun og
einn er að byrja að læra auglýs-
ingateikningar.
Þetta er ekki af þvi að heyrnar-
skertir séu neitt verr gefnir en
aðrir og þeir geta svo sannarlega
gengið i þvi sem næst flest störf
þjóðfélagsins. Það eina sem þeir
gætu ekki gert mætti nefna: að
vera þjónn, afgreiða 1 búð, svara i
sima eða úrsmiði.
Eitt af aðalatriðum við kennslu
heyrnarskertra er að gera þá
hæfa til þess að fara út i samfélag
þeirra sem heyra. Þeir þurfa að
samlagast kerfinu. Agnette segir
okkur að mikill munur sé á
kennsluháttum nú og fyrir tiu ár-
um, er hún hóf kennslu fyrst i
Danmörku. Þá var það trú
manna að aðeins eina aðferð
mætti kenna heyrnarskertum
börnum i einu við að tjá sig. Til
dæmis mátti aðeins kenna þeim
að lesa varamál annars myndu
þau ekki læra að tala nógu vel
sjálf. Nú eru allar aðferðir kennd-
ar og þykja gefa góða raun.
EVI
Brandur Jónsson, skólastjóri Heyrnleysingjaskólans, leiðbeinir einum af nemendum skólans. — Ljósm: BG
i- iMMMÉutMMFntÍ
^ÍifllISIlSIIfMIIV
^iiiflir isis '»'»f»ij
%'lf 81IIW ilC« IIBSi
i§itii«rB«siiiifii
SiSlfSfSlflSlflfli
íisilissisMisiia
IllllSISSIISSIIfl
MIISIISSIIIIISISII
siuisisfliiiissiiinh
•ffSSSSSIIIIIIIttMnUH
SlifS&ISIIISSISfSII
iWIISSSIIIIIISIIIIfl
«fMssiiiiiiii«»»;*i
Það eru alltaf nokkrir „sparsamir” sem halda sig fyrir utan völlinn f
hverjum leik og fá eins mikla skemmtun út úr þvi að horfa á eins og
hinir, sem fyrir innan eru.
Rétt f þann mund sem leikurinn hefst taka menn til fóta til að tryggja
sér almennileg sæti í stúkunni en aðrir leita að vinum og vandamönn-
um I mannþrönginni.
Það er fylgst með athygli með hverju þvi sem leikmennirnir gera inni á
vellinum — fagnað þegar vel er gert, en „baulaö” þegar eitthvað mis-
tekst.