Vísir - 07.10.1975, Qupperneq 2

rismspra:
Gætirðu verið án sjón-
varps?
Birgir Vagnsson, nemi.Nei alls
ekki. Ég horfi það mikið á sjón-
varpið að ég vil ómögulega
missa það. Mest horfi ég á
framhaldsmyndirnar.
Sveinbjörn Gröndal, liemi. Eg
veit það ekki. Jú, ætli það ekki.
Það sem ég horfi á i sjónvarpinu
eru framhaldsmyndir, og ég
mundi ekki sakna þeirra að
ráði.
Halldór Guðmundsson, nemi.
Nei, það efast ég um. Ég horfi
reyndar ekki mikið á sjónvarp,
en mér finnst ágætt að horfa á
það ef ég hef ekki annað að
gera.
Snjáfriður Jónsdóttir, nemi. Ja,
nei helst ekki. Ég horfi stundum
á sjónvarpið já, og helst á
laugardögum.
Katrin Sýrusdóttir, nemi. Nei,
eiginlega ekki. Maður hefur litið
annaö að gera á kvöldin en að
horfa á sjónvarp, — ef maður er
ekki að læra.
Nanna Snæiand húsmóðir. Það
er erfitt fyrir fólk sem er orðið
fullorðið og er mikið heima á
kvöldin að hafa ekki sjónvarp.
Ég held ég gæti það ekki, enda
hef ég haft sjónvarpið frá þvi
þaö islenska hófst.
LESENDUR HAFA ORÐ
VÍSIR. Þriðjudagur 7. október 1975.
##
Eigum við ekki þjóðsöng?
##
tslendingur á Englandi:
„Þannig spurði einhver i nafn-
lausum greinarstúf i Visi 13.
ágúst. Vera má að sumum hafi
þótt spurningin þarflaus. Svo er
ekki um mig og fyrir mitt leyti
verð ég að svara henni á þá lund,
að ef við eigum þjóðsöng, þá er
þaö vist, að við kunnum ekki með
hann að fara.
Greinahöfundur minnist á
lofsöng Matthiasar frá 1874 og
vist mun svo talið, aö þar sé
þjóðsöngur okkar. En þetta er
trúarlegur lofsöngur, sálmur, og
þvi mjög úr öðrum handraða en
þjóðsöngur á að vera. Ekki skal
þvi neitað, að hátiðlegur sé hann
einkum fyrsta versið, en
dómgreinarlitið hefir stundum
verið skrumað um hann. Og satt
mun það, sem skáldiö og söngv
arinn Gisli Jónsson sagði eitt
sinn, að hvorki eykur sálmurinn á
frægð Matthiasar né heldur lagið
á orðstir Sveinbjarnar. Gumið af
hvoru tveggja er varla annað en
hugsunarlitill sónn múgsins.
Nei, þjóðsöngurinn á ekki að
vera sálmur — jafnvel ekki stór-
felldasti sálmurinn sem ortur
hefir verið á Islenska tungu, „Allt
eins og blómstrið eina.” Sálmar
gegna öðru hlutverki — og ekki
siður virðulegu. Allra sist hæfir
sifelld sálmakyrjun okkur Is-
lendingum, þvi að I kirkjulegum
skilningi erum við trúarlitil þjóð.
Ég veit um sjálfan mig, að kredd-
ur hafa aldrei tollað i mér og ég
tel mig mega fullyrða, að hið
sama gildir um þorra landa
minna.
Svo er það annað, sem greinar-
höfundur minnist á, og sannar-
lega er orð I tima talað: Þjóð-
sönginn á ekki að syngja nema
við sérstök tiltekin tækifæri.
Hann getur þess réttilega, að I
þessu efni kunna bretar viðeig-
andi hegðun. Við eigum eftir að
læra hana. Það er misskilningur
að aldrei verði góð via of oft kveð-
in.
Vert er aö geta þess um lag
Sveinbjarnar, að miklu er
auðveldara að springa á þvi en
að springa ekki. En að springa á
þjóðsöngnum við eftirminnileg
tækifæri (við önnur tækifæri á
ekki að syngja hann), það er ekki
beinlinis skemmtilegt, sérstak-
lega ef sungið er fyrir erlenda
áheyrendur, eins og vitanlega
stundum á sér stað.
Langsennilegast kemur það
aldrei fyrir framar að ort verði
það kvæði, er til álita geti komið
sem þjóðsöngur. Öskáldin og
óljóðin hafa girt fyrir það. fs-
lendingar hafa glatað Ibróttinni
að yrkja. Þetta kom berlega i
ljós við ellefu alda hátiðina i
fyrra, þegar engum tókst að
koma saman kvæðisstúf er
syngja mætti á Þingvöllum. En er
þar með sagt að við getum ekki
eignast þjóðsöng? Langt i frá. Við
eigum alls ekki litiö erfðafé..
Vonandi þarf hér ekki að ræða um
„Ég vil elska mitt land”.
Spéfuglar mundu gera gys að
mér, ef ég færi til þess. En
kannski ég mætti minna á „0
fögur er vor fósturjörð”, þessa
undursamlegu perlu, sem inni-
felur i sér allt það, er þjóðsöng
má prýða, og hlýtur að ylja
hverju íslensku hjarta bara ef
nefnt er. Það er venjulega sungið
undir erlendu lagi, en þjóðsöngs-
lagiðá vitanlega að vera islenskt.
Sagt hefir mér verið, að til sé Is-
lenskt lag við kvæðið, en ef ekki,
eigum við þá ekki þann tónsmið,
erleystgæti vandann? Meinlaust
er að geta þess hér, að kvæöi
þetta er til i góðum þýðingum á
dönsku, þýsku og ensku.
Hér hefi ég nú sagt allt það, er
ég þykist þurfa um þetta mál að
segja, og ég ætla mér ekki að taka
framar til máls um það. Aðrir
mega halda áfram umræðum um
það, ef ekki eru allir sofnaðir,
hver I sfnum kofa.”
Bið eftir „strœtó
##
Svar við iesendabréfi i dálkin-
um „Lesendur hafa orðið” I Visi
23/9 ’75. Frá S.V.R.:
„Bréfritari kvartar yfir þvi að
þurfa að biða upp undir 15. mín
á Hlemmi eftir leið 10 á morgn-
ana, en þangað kemur hann á
leið i vinnu með leið 3 vestan úr
bæ, og spyr SVR, hvort engin
leið sé að samræma timann á
þessum tveimur leiðum, þannig
að biðin verði ekki svo löng.
Þáð er rétt, að áætlun á leið 3
vestan að á Hlemmi er 1 min.
eftir borttför leiðar 10 frá
Hlemmi. Nú hefur margsinnis
verið bent á, að engin tök eru á
að búa svo um hnútana, að allar
leiðir standist á hver við aðra,
t.d. á Hlemmi ef tryggja á
sæmilega jafnt og þétt samband
við miðborgina. Þannig standa
leiðir 4 og 5 vel af sér gagnvart
leið 10 á daginn á austurleið, en
leið 3hins vegar illa. Hins vegar
stendur leið 10 vel af sér gagn-
vart leið 3á vesturleið, a.m.k. ef
leið 10 seinkar ekki að ráði, og
það ekki aðeins á daginn á virk-
um dögum heldur á kvöldin lika.
Sama gildir um leið 4, en ekki
um leið 5. Þannig verður að
meta bréfritara það til óheppni
að þurfa að nota þessar tvær
leiðir saman á austurleið, en til
heppni á vesturleið.
Að lokum er rétt að itreka, að
á kvöldin eru leiðir 3, 4 og 5
samræmdar hver við aðra og
við leiðir 10,11 og 12 á Hlemmi á
vesturleið til að tryggja sem
greiðast skiptisamband á leið að
miðborginni (og áfram) á þess-
um tima sólarhrings. A hinn
bóginn er leið 2 ætlað að komast
i tæka tið i veg fyrir leiðir 10, 11
og 12 á leið úr miðborginni að
Hlemmi á kvöldin, og hefur
hvorttveggja gefið góða raun.”
[hornklofi]
ÚTREIÐATÚR
Ólafur Ragnar Grimsson elur
með sér þá duldu von að jörðin
skjálfi i hvert sinn sem hann
sendir frá sér pólitiskan ropa!
Engum kemur á óvart að Ólafi
finnst þröngt og lágt til lofts i
Samtökum frjálslyndra og
vinstri manna, þvert á móti er
það nú helsta dundur flokks-
bræðra hans að veðja um það
hvort hann mundi „sameinast”
Alþýðubandalaginu nú þegar
eða ekki fyrr en mjög tekur að
liða að kosningum. Engum
blandast nefnilega hugur um
þaö hvert Ölafur hyggst stefna.
En Ólafur Ragnar Grimsson,
doktor og prófessor, gengur
ekki úr einum stjórnmálaflokki
og i annan eins og annað fólk.
Maðurinn ber það með sér að
hann er eitthvað extra. 1 dag-
draumum hans veröa timamót i
sögunni þegar hann sprettir af
gömlum jálki og leggur við
nýjan gæðing.
Nú munu ein slik „söguleg
timamót” i aðsigi. Ólafur Ragn-
ar hefur af pólitisku hyggjuviti
og félagsfræðiþekkingu komist
að þeirri gamalkunni vitneskju
að Alþýðubandalagsmönnum
þyki gaman aö þvi að þvarga
um varnarmá/ undir yfirskini
heimsfrelsunarinnar. Satt að
segja dilla slikar athafnir hon-
um lika ákaflega. A ráöstefnu
um varnarmálin, sem haldin
verður I Stapa syöra á næstunni
mun ólafur Ragnar vappa um
hagann meö gamalt brauð I
lófanum og reyna að hnýta upp i
einhverja drógina i þerri von aö
hann fái að vera með I útreiðar-
túrnum.
Þeir sem skemmta sér yfir
skringileik stjórnmálanna vona
aö Ólafi verði að ósk sinni. En
jörðin mun ekki skjálfa, og það
verða engin söguleg timamót.
Menn munu geispa, snúa sér
undan og tala um veörið, þegar
kempan ber fótastokkinn
brokkandi við einteyming ber-
bakt út traðirnar.
„SKORTUR Á
SUNDURLYNDI"
Rikisstjórnir hafa hingað til
verið dæmdar eftir verkum sin-
um, og flestar hlotiö þungan
dóm að vonum. En eitthvað
breytist i veröldinni þótt i litlu
sé og hægt gangi. Nú situr hér
rikisstjórn sem sennilega verð-
ur metin eftir aðgerðarleysi
hennar. Ef til vill hafa forráða-
menn stjórnarflokkanna oröiö
fyrir slikum vonbrigðum i fyrri
stjórnum, Viöreisu og Óíafiu, að
þeir hafi bundist fóstbrs^ðralagi
um að láta það aldrei á sig
sannast framar að þeir geri
handtak. Laó-tse hinn austræni
taldi þær stjórnir bestar sem
láta fólkið i friði, en efnahags-
ástandið á íslandi verður ekki
kennt viö taóisma hvað sem
öðru liður. Ef til vill ætti þjóðin
reyndár að þakka guöi fyrir
þessa nýju stefnu stjórnarherr-
anna, miðað við reynsluna af
þeim, meöan þeir gerðu eitt-
hvað.
Það hefur hingað til þótt
frumskilyrði farsælla stjórnar-
hátta að rikisstjórn sé sæmi-
lega samhuga og samhent.
Aðalgallinn á núverandi rikis-
stjórn er stefnuleysi og athafna-
leysi. Það hefur löngum þótt
kostur á stjórnmálamönnum að
meta málefnin meira en ráð-
herrastólana. En nýr spámaður
er upp risinn meðal vor, og hann
er annarrar skoöunar. Jónas
Kristjánsson á Dagblaðinu
fagnar þvi að hvorugur
stjórnarflokkurinn muni
„hlaupast undan” þeim byrð-
um sem axla ber. Jónas telur i
blaði sinu að þetta viti á gott og
bætir viö: „Verðum viö að vona
að þessi samstaöa eöa skortur á
sundurlyndi I rikisstjórninni
verði þjóðinni til góðs i yfirvof-
andi erfiðleikum”.
Mættum viö ekki fá að biðja
rikisstjórnina um aö klára og
skýra stefnu og ótviræð urræöi?
Almenningur er ekki svo litil-
þægur að láta sér nægja „skort
á sundurlyndi” þótt þess háttar
nokkuð sé nóg fyrir Jónas rit-
stjóra.
//LOFAR GÓÐU"
A föstudagskvöldiö kom Ólaf-
ur Jónsson griðkona veröbréfa-
salanna og*fjármálafurstanna i
Alþýðubandalaginu, fram i
sjónvarpinu og andvarpaði af
heiðarleika og dæsti af skin-
helgi. Um hann og félaga hans
má ýmislegt lesa i þvi ágripi af
firmaskrá Reykjavikur sem er i
fyrsta kafla Stefnuskrár
Alþýðubandalagsins sem út
kom nýlega.
Þetta var i rauninni ekki
merkilegt, ef ekki heföi til kom-
ið leiöari I Þjóöviljanum siðast-
liöinn sunnud. Þar segir meöal
annars að barátta hinnar verka-
lýðssinnuðu „siðgæöisvitundar”
við freistingar auvaldsins „lofi
góðu”! Leiðarahöfundi Þjóövilj-
ans hefur veriö svo skemmt af
að horfa á flokksvesirinn i sjón-
varpinu aö hann hefur ekki
fengið orða bundist!
Þeirsem þekkja fasteigna- og
hlutafélagabraskið sem Alþýðu-
bandalagsforkólfarnir stunda
telja að það lofi hreint ekki góðu,
jafnvel á gamlan og borgara-
legan mælikvarða. Hins vegar
lofar leiðarahöfundur Þjóðvilj-
ans góðu um skemmtilega
innanflokksertni og erjur innan
Alþýðubandalagsins i framtið-
inni sem hingaö til.
Pétur.
BBSBttBnHHRHRBBMKBHHHIÉSÍMIMKÉSÉÉIÍRÍMÍHHHHMHHÍÍ