Tíminn - 30.10.1966, Qupperneq 7

SUNNUDAGUR 30. október 1966
TÍMINN
19

Litast um f Odessa.
hins vegar nokkur, sem höfð-
um meiri áhuga á því að ganga
um borgina og líta á skemmti-
staðina, og komum úr þeirri
for reynsluiikari. Er við höfð-
ran gengið ran borgina góða
stund fór okkur að langa í
mat, og hugðumst bregða okk-
ur á einhvem veitingastað, en
sáum engan við okkar hæfi, svo
að við veifuðum í leigubíl og
báðum bflstjóramn að aka okk-
ur á góðan matsölustað. Það
gekk á ýmsu með að fá hann
til að skilja okkur, en að lok-
um tókst það, og er komið vai;
á leiðarenda harðneitaði hann
að taka við nokkru gjaldi án
þess að gefa á því skýringu.
Veitingahúsið er það allra
furðulegasta sem ég hef séð.
Það er Mfclega byggt á keisara-
tímabilinu, um það báru viða-
miklar og fagrar renaissance-
skreytingar vitni. En úti um
allt voru forljótar gipsmyndir
og Utskrúð á öllum inhan-
stokksmununum æpandi og ó-
smekklegt fram úr hófi. Gest-
ir veitingastaðarins voru í
svipuðum dúr og hann sjálfur,
knallmálaðar konur með sorg-
arrendur undir nöglunum,
þokkalega klæddir karlmenn
en óhreinir og órakaðir. Ég get
ekki fundið betri samMldngu á
þessum andstæðum héldur en
að þetta hafi verið eins og
skautbúningur girtur ofan í
gaUabuxur. Afgreiðslufólkið
var brosleitt og mjög elsku
legt, en seinna í svifum en
maurar og öM afgreiðsla gekl;
óvenjulega seint fyrir sig. Með
an við biðum eftir afgreiðslu
hlustuðum við á hljómsveitin.i,
en hún var ákaflega kýnlegur
kokteill eins og allt annað / á
þessum stað, það var rafmagns
gítar, falskt píanó harmónika
og forkostulegt blásturshljóð-
færi, og spilararnir leika af
mfldlli tilfinningu amerjska
slagara, sem vinsælir voru
heima á íslandi um 1950. En
maturinn bragðaðist ágætavel
og er við höfðum gert honum
góð skil, brugðum við akkur
á dansstað. Þar komumst við
að raun um, að sovézk æska
skemmtir sér á svipaðan hátt
og við eigum að venjast, fólk-
ið dansaði upp á kraft alla
nýjusta dansana, tvist, sheik
og jenka, og það ljómaði af
sannri Mfsgleði og ánægju.
Góður matur, en borðsiðir
þekkjast varla.
Daginn eftir skoðuðum við
söfn og skóla í Odessa. Við
komumst að raun um, að skóla
kerfið er frábærlega gott, og
kennsluaðferðir mjög' svo til
fyrinmyndar. Við kennsluna er
nútíma tækni nýtt til hins ýtr-
asta, og á þessu sviði mætti
margt af Rússum læira. Fjöl-
margir skólar eru í borginni,
og mikfl áherzla virðist vera
lögð á að búa þá sem bezt út.
Að þessari skoðunarferð lok-
inni fóru margir úr okkar
hópi inn á veitingastaði borg-
arinnar og hugðust fá sér góða
imálltíð, en afgtreiðslufóikið
•skildi ekki stakt orð í ensku,
<og gestirnir ekki stakt orð á
•matseðlinum, svo að þetta gekk
•ekki sem bezt. Eftir mikið japl
og jarm og fuður datt einum
•banhungruðum í hug að gagga
«:>g gefa þar með í skyn að
•hann langaði í kjúklinga. Þetta
hreif ,og áður en varði mátti
•heyra alls kyns- dýrahljóð á
•veitingastaðnum, sá sem jarm-
•aði féfck lambakjöt, sá sem
•rýtti eins og svin, fékk svína-
•steik, og innan skamms höfðu
aflir fengið það sein þeir höfðu
óskað sér. Öílum bar saman um
að maturinn væri mjög góður,
enda virðast Rússar leggja
mikla áherzlu á góðan og ljúf-
fengan mat. Hins vegar er
hreinlæti ekki fyrir að fara hjá
þeim,. og borðsiðir virðast
næsta óþekkt fyrirbrigði, a.m.
k. á þeim veitingastöðum sem
við heimsóttum.
Síðla sama dags yfirgaf Bal-
tika okkar heimaland sitt og
stefndi í átt að Búlgaríu, og
eins og að frarnan greinir
þótti flestam gaman af því að
heimsækja þessar rússnesfcu
borgir, þótt þær hafi minna
aðdráttarafl fyrir ferðamenn
heldur en margar aðrar.
gþe
mmmmmmmm
Baltika í höfninni í Odessa
ÞÁTTUR KIRKJUNNAR
Fjársjóúur þinn
— hjartað þitt
„Þar sem fjársjóður þinn er unnar laun á við aðra lista-
þar mun og hjarta þitt
vera“ sagði Kristur forðum.
Og löngum hefur sannleikur
þeirra orða verið afdrifaríkt
og áhrifamikið afl i öllum við-
skiptum manna á meðal.
Og mörgum finnst launavið-
horf Krists og kristins dóms
næstam ókristflegt, ef slíka
fjarstæðu eða þverstæðu væri
hægt að segja. En þar er þess
að gæta, sem of mjög hefur
þokað í baksýn í íslenzku þjóð-
lífi hin síðari ár, en það er,
að Kristur kallar fleira laun
en peninga og fleira fjársjóði
og perlur en það, sem talið
verðux mælt og vegið.
Það eru sem sagt ekki pen-
ingar og áþreifanlegir fjár-
sjóðir, sem hann á við, þegar
hann segir:
„Að hvaða gagni kæmi það
manni, þótt hann eignaðist all-
an heiminn, en biði tjón á sálu
sinni.‘
Eða: „Leitið fyrst Guðs ríkis
og réttlætis, þá mun allt annað
veitast yður.“
„Guðs ríki er hið innra
yður.“ Og Páll postaii skýrir
þetta enn þá betur, þegar
hann segir:
„Guðs rífci er ekki matur og
drykkur," (það er að segja
efnisleg verðmæti einungis að
minnsta kosti) heldur réttlæti
friður og fögnuður.
Þannig verður launaviðhorf
kristins dóms í rauninni allt
annað en oft er af látið þótt
ekki haggi það þeirri kenn-
ingu Krists: „Að verður er
verkamaður launanna."
Hér áður fyrr þótti næstam
sjálfsagt hériendis að vinna
flest eða allt fyrir kirkju sína
og söfnuð án kröfu um laun
og án launa. Það þótti ekki
annað en Sjálfsagður þegnskap
ur og drengskapur. Og marg-
ir munu þeir vera íslenzku org
anleikararnir, sem leikið hafa
á orgel kinkju sinnar jafnvel
áratugum samap endurgjalds-
laust, eða þá fyrir þóknun,
sem vart er hægt að nefna.
Svipað mætti segja um hringj-
ara, meðhjálpara og kirkju-
verði, og þá mætti bæta hrein-
gerningakonu kirkjunnar við,
þegar minnzt er á þessi launa-
lausu störf.
Smám saman hefur þá líka
skapazt sú hefð, að nánast þætú
og þykir fjarstæða að taka off
ur eða safna fé í íslenzkri
kirkju, þótt slíkt þyki sjálfsagt
yfirleitt alls staðar erlendis,
bæði austan hafs, vestan bafs
og á Norðurlöndum.
Nú er þessi viðkvæmni gagn-
vart peningasöfnun í íslenzfc-
um kirkjum að verða vanda-
mál, af því að viðhorfin eink-
um í Reykjavík og fjölmenn-
ari þorpum og kaupstöðum eru
að breytast þannig, að aflir eða
flestir starfsmenn safnaða og
kirkna fái laun og það jafn-
vel há laun. Farið er og það
að líkum og með réttu að telja
orgeileikara kirknanna til
listamanna, og nú er list ekki
sízt tónlist orðin hátt metin tfl
peningagildis og launagreiðslu
og naumast talin fullgreidd,
hvað sem borgað væri.
En fái organleikari kirkj-
menn þjóðarinnar og kirkju-
vörðurinn hærrí laun en prest
urinn og hreingerningakonan,
uppmælingartaxta, þá verður
víða létt í sjóðum safnað-
anna, ef ekki er breytt til um
tefcjustofna kirknanna, eða
:þeir auknir að ráði. Eitt er
vjst, það verður erfitt að haida
uppi blómlegri, kirkjulegri
starfsemi þar sem aUir fara að
hehnta fyllstu launa fyrir þá
vinnu, sem lögð er þar fram,
og þann tíma, sem varið er til
félagslegra og andlegra starfa.
Gg hvað verður um líknar-
störf og hjálparstarfsemi þjóð
félagsþegnanna yfirleitt, ef
enginn hreyfir sig, t-d. á fundi
og til félagsstarfa nema fyrir
hæsta tímakaup? Kannski ætti
að fara að borga fólki fyrir að
fara í kirkju á sunnudögum. Tfl
þess fer auðvitað dýrmætur
tími, sem nota mætti til ann-
ars.
Það færist sem sagt stöð-
ugt í vöxt, að aflt er metið
til aura og launa í peningum.
Kröfurnar aukast á öllum svið
um. Það er naumast talið vanza
laust lengur, að formenn fé-
laga og nefnda fái ekki laun
fyrir erfiði sitt. Og satt að
segja, hví ekfci það, miðað víð
aðrar launakröfur?
En þá kemur hjartað til sög
unnar og nokkuð sem heitir
hugsjón, húgðarefni, áhuga-
mál heilagt takmark. Þá lrem-
ur nokkuð, sem er að gleymast
mörgum, en ekki má gleymast
í kristflegri menningu, en það
eru þeir fjársjóðir hjartans,
sem Kristur nefndi guðsrífci,
og sú gjöf fórnandi kærleika
sem hann dáðist mest að og
nefnd hefur veríð „eyrir ekkj-
unnar.“
Gleymist kirkjunnar fólki
þau laun, sem heita blátt
áfram: Starfsgleði, hjartafriður
kærleiksþjónusta, þá verður
fátæklegt um að litast í ís-
lenzkri kirkju og íslenzku þjóð
lífi eftir nokkur ár, þrátt fyrir
gnæfandi kirkjuturna og millj
óna hallir banka og peninga-
stofnana.
Krafan verður þá búin að
urða mannshjartað undir gull-
hrúgunni.
Sem betar fer kemur það
skýrt fram í félagsstarfsemi
safnaða, að enn er íslenzk þjóð-
arsál auðug að þessum andlegu
fjársjóðum og margir geta
enn sætt sig við hin ósýni-
legu laun andleg, laun þeirr
ar ánægju, sem fórnandi Önn
í þágu heilagra málefna veit
ir. En aurasjónarmið ann-
arra getur sýkt og eyðilagt
þessa barnslegu gleði fórnand
ans og gefandans. Hugsið vkk
ur alia þá fjársjóði hjartans,
sem eru svo út af flóir í vit-
und margra kirkjusöngvar-
anna, sem syngja og sungið
hafa í kirkjum sínum ævflangt
jafnvel og án launa og án
lofs og frægðar varíð dýr-
mætam kvöldum til æfinga
og helgidagatímum með helgi-
dagataxta til söngs á sunnu-
dögum og meira að segja stór-
hátíðum, þegar mér er sagt, að
Frumhald á bls. 23