Lesbók Morgunblaðsins - 29.08.1926, Blaðsíða 1

MORGUNBLAÐSINS.
#
Ferðaminningar eftir 5teingrím matthíasson lcehni.
Niðurl.
MUSSOLINI.
l’cgar jeg í vetur œtlaði suður til
Róm, voru margir, seni öfunduðu
niig. „Ó, hvað þú átt gott. Jeg vildi
jeg mætti vera með þjer. Þú lieils-
ar auðvitað upp á Mussolini.“
Svona sögðu kunningjarnir. ()g
mjer fanst von, að þeir öfunduðu
mig, og A’on, að þeir vildu vera með.
En bvorki ætlaði jeg mjer þá að
heilsa upp á Mussolini nje heldur
idakkaði jeg til að sjá hann. Því
að jeg var þeirrar trúar, að ekkert
A;eri við þann mann. Ollu fremur
hafði jeg andstygð á honuni og
ímyndaði mjer hann sem ósvífinn
æfintýraiuann og leik;va, er Ijeki
á fáfróða aiþýðu og hefði haua
Mussolini út af ýmsu misjöfnu,
sem jeg hafði urn bann lesið og
fyrir myndir, sem jeg hafði sjeð
af lionum. Það var því fjarri
mjer að sækjast eftúr að sjá
þenna maryi. Jeg hugsaði mjer
að þó hann bæri mjer fyrir augu,
þá mundi jeg ^kki gefa honum
meiri gaum en ýmsum konungum
eða skartklæddum höfðingjum er
jeg hefi sjeð, og sennilega mundi
jeg fá á honum meiri óþok’.a
en áður, þessum ha.rðstjóra og
fanti, sem sagt var að het'ði ot'-
sótt og fjötráð saklausa menn,
látið húðstrýkja ýmsa ritstjóra
og máske liengja suma, sjerstaK-
lega ef þeir voru samvinnumenu.
Jeg hafði fengið andstygð á þess-
um peia. Sjerstaklega þó eftir
mc.rðið á Matteotti (því mjer
fanst sá hálfnafni minn eins og
náskyldur mjer). \Tíst langaði mig
ekke»rt til þess að sjá Mussolini,
slíkan erkifant, og mjer fanst í
rauninni sanngjarnast að hann
fengi að sæta sömu forlögum og
Jón biskup Gerreksson hjá Spóa-
stöðum forðum.
Jeg fór til ítalíu og hingað
er jeg aftur kominn. Og jeg sá
Mussolini. Jeg komst ekki hjá því
að sjá hann og hej'ira. Og enn
meira hey,rði jeg um liann talað
og að honum dáðst og sá hve
margir hafa mætur á honum og
hve miklu góðu hann hefir koniið
til leiðar á ítalíu á fáum á.rum,
Nú þegar allir spyrja mig
frjeita úr suðurferðinni l>á eru
það svo afar margir sem spyrja
fyrst og fremst: „Sástu Musso-
lini? Og hvernig leist þjer á
liannV‘ Jeg svara l>essu í suttu
máli þannig: Jeg sá marga merki-
c lega hluti á ítalíu og ma*rga góða
\ menn, en af engu varð jeg eins
hrifinn eins og af Mussolini. Af
hverju? Af því liann er höfði
hærri en fólkið og af því að
fólkið finnur það og sýnir hon-
um í vaxandi mæli hlýðni og
hollustu og magnar hann til dáða.
Og mjer «r alveg sama þó jeg
heyri einhverjar misjafnar sögur
af honum. Það er vitanlegt að
fjöldi ýmsra flokksblaða jviðs-
vegar um heim rægi»r hann á allar
lundir og tínir upp allar lyga-
sögur, sem um hann myndast.
Það er logið milli búrs og eld-
húss, hvað þá alla leið frá ítalíu
til íslands. Og aðgætandi er, að
þó Mussolini sje um eitthvaö
kent, þá er það oftar að kenua
ýmsum óhlutvöndum mönnum________í_
flokki hans. Þar e.r misjafn sauð-
ur í mörgu fje og fara sumir
lengra en góðu hófi gegnir. Kann
þá stundum að fylgja „beinbrot
eða bani.“ Slíkt getur Mussolini
ekki ætíð hindrað. Það mát ekki
keuna vjelstjcranum þó einhver
meiði sig í vjelinni, eða ln'> ein-
Iiver vísvitandi álpist undir vagn-
hjólin.
Jeg trúi því, sem .jeg sá á
ítalíu og lieyrði góða heimildar’-
menn segja mjer, að ef Musso-
lini væri ekki, mundu stöðug
mannsmorð eiga sjer stað í land-
inu og alskonar óregla ríkja. Alt
var að fa.ra í ólag þegar hann
tók við stjórnartaumunum, inn-
anlandsóeirðir, atvinnuleysi og
hungur stóð fvrir dyrum. Þar
gat ekkert þingræði nje þjóðræði
hjálpað. Bolsévismus var í að-