Lesbók Morgunblaðsins - 09.10.1927, Blaðsíða 5

r.EftBáff. MO&ftPNBLA«flINS
317
firði til Akureyrar. Skip kemur úr
hafi, norskt skip, með 200 tunnur
síldar, sem ei<ra að fara með Gull-
fossi. Síldin keinur vitanlega
aldrei í land. Síldin verður flutt
út sein íslensk.síld. Matsmenn eru
sendir um borð. Þeir meta síldina.
Hver á hana ?
Það frjettist að maður einn á
Siprlufirði muni telja sjer hana.
Hann á hana, á að eiga hana,
])ó aldrei hafi hann sennilega sjeð
hanav
Þannig mætti lengi telja upp
alskonar útúrsniininga utan um
lög og reglur — undanbrögð, sem
eru gerð vegna þess, að Norðmenn
sjá sjer hag í því. .
En leppinenskan fvrir Norð-
menn er nú með öðru sniði en áðuv
var. Meginhlutann af sfldinni
verka Norðmenn nú fyrir utan.
Ilið almenna álit á Siglufirði er,
að starfsaðferðiu sje á þessa leið:
Norðmenn sigla skipum sínum
itil Siglufjarðar í byrjun vertíðar.
Eru þau þá sv« hlaðin tunnum, að
“ógerningur er að athafna sig með
söltun og þvílíkt í skipunum.
Þegar Norðmenn koma með
hlaðin skipin setja þeir talsvert af
tunnum og salti í land, og fá ein-
hvern kaupanda að því í orði
kveðnu. Losa þeir svo mikið úr
skipunum, að þeir geti athafnað
sig við verkun með það sem eftir
er.
Þangað til að áliðinni vertíð,
þegar búið, er að veiða og salta í
tunnur þa>r, sem eftir voru í skip-
inu, þá koma skipin inn aftur til
þess að taka tunnur þær, sem sett-
ar voru á land. „Kaupa“ Norð-
mennirnir þá tunnur þær og salt er
þeir „seldu“ í land fyrir nokkrum
vik'um og „selja“ nokkuð af síld
^þeirri er þeir hafa veitt. í vertíð-
arlokin kom þeir enn og „kaupa“‘
þá oft aftur síld þá, er þeir ,seldu‘
í land, svo skipin fari fullfermd
heimleiðis.
Með þessu móti má svo að orði
komast, að Norðmenn liafi ítök á
Siglufirði, nákvæmlega nægilega
mikil til þess, að þeir geti haldið
síldarútgerð sinni áfram hjer við
land, ítök, sem landsmönnum yfiv-
leitt og Siglfirðingum sjerstaklega
koma að engu gagni. Norðmenn
hafa á síðari árum lagst að nokkru
leyti frá Siglufirði, þeir hafa þar
ekki þau yfirtök sem þeir liöfðu
um skeið.
Nú eru völdin komin í hendur
Svía.
V. St.

í Sheiðarjettnm.
Skeiðarjettir eru víst stærstu
rjettir á landinu. Þær standa á
sendnum hól, skamt fyrir neðan
Reyki og er þar heldur óvistlegt.
í fyrstu rjettum er þar oft
maTgt um manninn. Er þá vakað
alla nóttina fyrir rjettardaginn
og er þar oft glaumur mikill og
gleði. En heldur hefir verið talið
slarksamt ]>ar á stundum.
Pjöldi Reykvíkinga fer austur í
rjettir á ári hverju, og hafa þeir
ekki þótt bæta siðferði og hafa
þeir hlotið ámæli fyrir framkomn
sína. þar, einkum hin síðari árin.
Hefir þetta verið gert að blaða-
máli þó ttokkrum sinnum. Að
þessu sinni mun það hafa verið
tilætlun yfirvaldanna að taka í
taumana og sjá um það að engin
óregla væri í frammi höfð í rjett-
unum. Pjekk yfirvald Árnesinga
Ijeða fjóra lögregluþjóna hjeðan
úr Reykjavík, til þess að halda þar
uppi lögum og reglu. Eitthvert
eftirlit átti og hafa með því hjá
Ölfusárbrú, að ekki væri flutt
áfengi í bifreiðum þangað aust-
ur, en fáir munu hafiá orðið varir
við það.
Við komum ekki upp á Skeiðin
fyr en í kolsvarta myrkri. Skamt
frá rjettunum var; þá að sjá sem
uppljómað þorp. Það voru bifreið-
ar er stóðu þar í þyrpingu, 50—
60 talsins og voru flestar með ljós-
um, enda margar nýlega komnir.
En þegar alt var þar komið í röð
'og reglu, voru öll ljós slökt, og
eftir það lá bifreiðaborgin í mvrkri.
Skamt þaðan yoru tjöldin og
var þangað að heyra glaum mik-
inn, söng og harmónikuhljóma. I
einu tjaldinu var dansað en í öðru
veitingar. Voru bæði þau tjö!«l
stór, en engin leið að þau gætu
rúmað alla. Veðrið var kyrt og
hlýtt og voru menn því í smáhóp-
um um vellina og sungu við raust.
En inni í danstjaldinu var ein
hringiða og varð þar ]>ó varla
þverfótað. Inst í ])vögunni var
dansandi fólkið, rak sig livað á
annað og þvældist hvað fyrir
öðru í einni óleysanlegri bendu,
en utan við þá bendu voru stymp-
ingar og var ekki laust við að
menn gæfi hver öðrum pústra milli
]>ess sem þeir reyndu að ná'sjer í
stúlkur til að dansa við. Og svo
stungu „pörin“ sjer út um f jald-
dyrnar út í myrkrið, sem varpaði
yfir þau huliðshjálmi.
Inni í veitingatjaldinu eru
þrengslin svo mikil að frainreiðslu-
stúlkurnar komast ekkert áfram
og eru því altaf á eftir áætlun.
Þar eru líka smástympingar milli
borðanna og fram við dyr, en inst
í tjaldinu þvær stúlka bhið framan
úr manni, sem hafði verið barinn
flösku í höfuðið. Plaskan brotu-
aði og brotin ristu snndur höfuð-
leðrið, en maðurinn hafði fallið í
óvit um liríð. Fjelagar hans
stumruðu yfir honum og hótuðu
að ganga af tilræðismanninum
dauðum, ef þeir fyndi hann.
Fyrir miðju borði stendur einu
af gangnainönnum, dauðþreyttur
eftir níu daga erfiði í göngunur.i
og níu nátta vansvefn í frostunura
á fjöllum uppi, en hugurinn er
ódrepandi. Maðurinn er reiður út
af því, að lögreglumenn úr Reykj i
vík skulii settir til höfuðs Skeiðn-
raönnum. Hann er með svipu í
annari hendi, en flösku í hinni O'!
lemur báðum í borðið samtímis íii
að kveðja sjer hljóðs.
„Nú ætla jeg að halda ræðu. Jeg
inana þessa djöfla, sem Jónas hef-
ir sent liingað til að siða okkur
frjálsborna Rkeiðamenn, að taka
mig fastan, ef þeir ])ora.“ Ræðan
var ekki lengri. Hún var stutt og
kjarnyrt og hjelt maðurinn hana
oftar en um sinn, svo að allir
mætti heyra hana. En margir mis-
skildu hann ])ó og hjeldu að hann
ætti við Jónas lögregluþjón }
Reykjavík ]