Lesbók Morgunblaðsins - 27.04.1930, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐ3INS
131
ekki var þó neitt af þessu að sjá
þarna úti, og en<ra kvika kind
áðra, svo sem seli eða birni. Svart-
fugl og lundi og eitthvað af fýl,
fáeinir þernumáfar, og eitt brogn-
kelsi við yfirborð, voru einu dvrin
scm sáust.
Þó að útlit og lögun smærri jak-
anna væri all-margvísleg, þá var
samt útlit smá-íshrulsins allra fjöl-
breyttast, og bar þar einna mest á
fuglamyndum, einkum hálslöngum
ísálftum (síðustu leifar af ein-
fættu ísborði), sumar þeirra böfðu
að vísu tapað höfðinu, en syntu þó
keikar. Svo voru allskouar skraut-
gripir, svipaðir því sem sjá má
í gluggum glervörukaupmanna og
skal ekki farið frekar út í að lýsa
því, af þeirri góðu og gildu ástæðu
að það yrði mjer ofraun. En hvern-
ig sem nú þetta alt var útlits, þá
l.jómaði það alt, nema smæsta ís-
hralið, í öllum hugsanlegum, bláum,
blágrænum, grænum, grágrænum.
■
gráum og mjallhvítum litum, eftir
því, hvernig ísinn kastaði sólar-
geislunum frá sje'r og var unun að
horfa á iill þau litbrigði.
Það er sitthvað að komast í
sAona ísbreiðu í sumarbjartnætt-
inu og veðurblíðunn i og á koldimm-
um vetrarnóttum, í blindhríðum
og stórsjó, eins og togarar fá
stundum að reyna á Halaferðum
sínum; þá er það ekkerf gaman
og alls ekki hættulaust.
•Teg gat þe'ss áður, að við hefð-
um heyrt til íssins úti á Halanum;
já, þar sem er samfeld breiða af
flatís, heyrist. álengdar þungur
niður, eins og brimniður, ef undir-
alda er nokkur að ráði og kemur
niðurinn bæði af því, að sjórinn
svettist inn í holur og skompur
í .jakaröndinni, eins og áður var
sagt, að því að jakarnir dýfa
röndinni í kaf, þegar þeir vagga
á öldunni, og fossar sjórinn niður
af henni, þe'gar hrin lyftist upp
og svo af því að þeir rekast hver
á annan, svo að höggin heyrast;
verður af öllu þessu langdregið
hljóð, eins og brim- eða foss-
niður í fjarska. Þenna nið hevrðum
við Tíka fyrst í stað, þegar komið
var inn í ísbreiðuna, af því að
undiralda var nokkur, en þegar
lehgra kom inn hjaðnaði hún, og
piðurinn hætti; alt var kyrt, sjór-
irsn eins og spegill á milli jakanna
og alt fagurt á að líta, en samt
held jeg að flestir hafi verið fegn-
ir þegar undiraldan fór að sýna
sig aftur og niðurinn að hevr-
ast á ný, því að það var vottur
þess, að nú væri opinn s.jór í nánd
og það rættist. Við urðum fegnir
hafinu, eins og hermenn Xenofóns
forðum og við Árni Pálsson hróp-
uðum eins og þeir: ,,Þalassa, Þal-
assa“ (c: haf, haf), í hljóði þó.
•Teg var nú laus við ísinn í þetta
sinn um 20 s.jóm. út af Rit, og
hafði ekki farið langt, varla meira
en 5 sjóm. fyr en síldartorfur sá-
ust vaða um allan sjó, og sendnm
við skevti um það, út í loftið. —
Tnnj í ísnum og \úð hann hafði
liitinn aðeins verið 2—3° og mældi
jeg nú hitann enn, því að jeg bjóst
ekki við að síldin væri þarna í
nærri ísköldum s.jó, enda revndist
hitinn líka 10° (8° í lofti). Af
jSkipum þarna úti var e'kki annað
þð s.iá en tvo ísfirska ,,punga“ á
,.skaki“ ; c : dekkbáta á handfæra-
veiðum. Kl. 10y2 um kvöldið kom-
um við loks inn að síldarstöðinni.
Þar lágu þeir feðgarnir „Skalla-
grímur" og ,,Egill‘ og fleiri tog-
arar við bryggjurnar. Við lögð-
umst upp að þeim síðarnefnda og
varð hann allbrú.iaþungur, er hann
sá sig þarna kominn í klípu milli
varðskinsins og brvrgg.junnar. en
nú var hann síldveiðaskip og
þnrfti ekki að svara til neinna
saka.
Yfir ,.Egil“ og brvggjuna lá
nú leið mín nm borð í „Skalla-
"rím“. Var bátsmaðurinn kominn
mpð fullmakt frá skipstjóra og
litla. en valda sveit manna til þe'ss
að taka á móti mjer og dóti mínu
o!" koma hvoru tveggia heilu ocr
höldnu vfir á ,.Skalla“ og gekk
bað alt slvsalaiist. nema hvað jeg
datt á hrammana á borðstokk .Eg-
ils‘ 0" flnmbraði mi" á sköflun<?n-
um, en það var mín sök og ekki
beirra, því að þeir hefðu víst
gjarna borið mig, ef ie<r hefði æskt
þpss: Ke'la hefðí ekki munað mikið
nm mi" á handlegsr sjer.
Aðkoman á Tíkallagrími var ann-
ars danurleg. Þar hafði orðið sorg-
legt slvs um dasrinn : Einn af mín-
um góðu kunningjum meðal skips-
hafnarinnar, ftlafur Jónasson, á-
gætis drengur, svili skipstjóra,
varð undir fullu síldarmáli, sem
hrapaði úr háa lofti og lenti á
baki honum og skaddaði hann svo
mjög á mænunni, að hann var flutt-
ur dauðvona til ísafjarðar og and-
aðist þar eftir nokkra sólarhringa.
Guðmundur skipstjóri, frú Ingi-
björg kona lians og s.vstir hennar.
frú Sigríður kona .Tóns .Tóhanns-
sonar. sem nú var 1. stýrimaður
á'skipinu, mágkonur ólafs, fvlgdu
honum til ísafjarðar og komu þau
ekki aftur fyr en um miðja nótt.
Systurnar höfðu verið á skipitiu
undanfarnar vikur og ætluðu suð-
ur með næstu ferð og fetigu nú
að horfa upp á þetta. Sigurmann
2. stýrimaður var líka kominn á
spítalann á Isafirði, og hjeldu
sumir skipsmenn að hann væri
með taugaveiki, en það reyndist
vera brjósthimnubólga, sem mein-
aði honum að vera á skipinu það
seni eftir var veiðitímans.
011 þatt skifti sem je'g hefi áður
verið á Skallagrími, hefir rekkja
skipstjórans verið hvíla mín, en nú
var kominn köttur í ból Bjarna.
eða öllu heldur tveir ,,kettlingar“,
synir skipstjóra, sem höfðu verið
ineð mömmu sinni og ætluðu heim
með henní aftur. (Það voru fleiri
af Kveldúlfsskipstjórunum, sem
höfðu unga svni sfna og sumir
frúrnar með sjer í þessum leið-
angri). Svo bjó frú Ingib.jörg nát.t-
úrlega líka í brúnni, (svaf á öðr-
um bekknum) og systir hennar í
stýrimannsklefanum aftur í. En
mjer var svo sem ekki kotvísað
fyrir því; í „Skalla“ eru inargar
vistarverur og hlaut jeg eina aft-
ur í, lokrekkju Guðmundar
frænda, sem hafði brugðið sjer til
ísafjarðar. Þar svaf jeg þrjár
fyrstu næturnar og leið ágætlega
þar uppi á hillunni, en flutti mig
í „brúna“ og initt gamla ból, þeg-
ar frúin og drengirnir voru farin.
TTndanfarna daga hafði aflast
svo mikil sild, að bræðslan hafði
alls ekki undan og urðu skipin því
að hálf hætta veiðum og bíða eftir
því að eitthvað Tækkaði í þrónni.
Skallagrímur lá því inni 3 næ.-stu
daga og hafði jeg því góðan tíma
ti! þess að kynna mjer stöðina og
umhverfið, á milli þess að jeg at-
hugaði síld, se'm hin skipin voru