Lesbók Morgunblaðsins - 19.02.1933, Blaðsíða 1

7. tölublað. Sunnudaginn 19. febrúar 1933. VIII. árgangur.
áttfari
Eftir Böðvar frá Hnífsdal.
i.
Á löngum skammdegiskvöldum
sátu þeir við langeldana í skál-
anum og rifjuðu upp fornar end-
urminningar um víkingaferðir sín-
ar, víða um höf. Sagði þá hver
þeirra af ferðum sínum, þeim, er
hann hafði farið, áður en hann
gekk í sveit með Garðari. Varð
af þessu hin mesta dægrastytting.
En er leið fram á útmánuði,
tóku sögurnar að ganga til þurrð-
:ar, enda höfðu þá víkingar hvorki
(eirð í sjer lengur til að segja frá
uje hlusta. Þeim var ekki lengur
nóg að heyra frásogur af blóð-
ugum bardögum og hreystiverk-
um. Þei'r vildu sjálfir iit — lit
á hinn hrdiða sæ, sigla að ókunn-
um ströaarlum, þar sem eitthvert
lierfang var fvrir hendi, höggva
strandhögg, bera. sigur úr býtum
og flytja hernumið fólk og góða
gripi til . skips. Þeir vildu mæta
öðrum víkingum á sæ úti, leggja
til orustn við þá og berjast uns
yfir lyki.
En mi sátu beir hjer lengst
norður í höfum, í óbygðu landi,
sem þeir nefndu Garðarshólma,
og enn var nokkuð til vors.
Þegar voraði skyldu þeir láta
x haf og sigla langt hurt, þeim
var sama hvert. einungis ef ný
sjónarsvið biðu þeirra og ný æf-
intýri, þar sem sverð skullu við
skjöldu og valkestir hlóðust. Að
orustum loknum vildu þeir ganga
til gildaskála og skemta sjer við
full horn mjaðar og fagrar konur.
Mjöður þeirra var þrotinn fyrir
löngu og konur höfðu þeir ekki
sjeð í hálft annað ár, nema am-
báttina, sem þeir tóku í síðasta
strandhögginu í Suðurvegi og
vanst ekki tækifæri til að losna
við aftur, áður en þeir hreptu
veður þau hin óhagstæðu og haf-
villur, er að lokum báru knörr
þeirra til þessa norðlæga lands.
Að strandhöggi því höfðu þeir
fengið herfang mikið í vopnum
og dj'rum málmurn, ambátt þessa
og svo þræl einn.
Víkingunum gekk erfiðlega að
tala við þau í fyrstu, því að þeir
kendu eigi tungu landsmanna suð-
ur þar, en þrællinn og ambáttin
urðu vitaskuld að taka upp mál
drottna sinna.
Bæði voru#þau dökk yfirlitum
og ólík fólki því, er þá bygði
Norðurlönd. Fengu víkingar þeim
nöfn og nefndu þrælinn Surt, en
ambáttina ímu.
Er herfanginu var skift, fjellu
þau bæði í hlut víkingahöfðingj-
ans, Garðars Svavarssonar, og
hugðist hann selja þau aftur hið
bráðasta, en alt fór öðruvísi en
ætlað var.
Og nú, þegar þeir urðu að hafa
vetursetu í óbygðum, komu þau
í góðar þarfir. Vann íma að mats-
eldum og öðrum inniverkum, sem
konum voru ætluð, en Surtur hins
vegar að útiverkum þeim, er vík-
ingar töldu virðingarminst.
Surtur var heljarmenni að vexti
og afli. Þá er þeir reistu skálann,
ljetu þeir lmnn færa að grjót og
furðaði stórum, hversu þungum
steinum hann fekk lyft í veggi.
Tjiáði engum af víkingum að
reyna afl við ’nann að steinatök-
um, nema þeim Garðari og Nátt-
fara.
En þótt Surtur væri duglegur
til verka og fáskiftinn að jafnaði,
var víkingum fremur illa við hann
og kom til af því, að þeir þóttust
geta ráðið hatur og hefndarhug
í svip hans, þegar hann uggði eigi,
að þeir veittu gætur.
Vakti jafnan einn þeirra um
nætur, svo að hann fengi eigi
færi á þeim. Þess var og vandlega
gætt, að þau Surtur og íma gætu
eigi talast við einslega — nje
heldur á máli því, er hinir skildu
ekki.
Oftar en einu sinni höfðu vik-
ingar litið ambáttina girndarauga,
en fengu eigi frekara að gert,
sökum Náttfara, er sjálfur lagði
hug á ímu.
Það bar til einn dag síðla vetr-
ar, er Garðar gekk til skála, ásamt
nokkurum öðrum, að Náttfari var
þar fyrir og kvaddi liann ambátt-
ina að gamanrúnum.
Garðar mælti: — Þrælar einir
með ambáttum leggjast. Hefi jeg