Lesbók Morgunblaðsins - 26.08.1934, Síða 3
höfði. Þegar komið er fyrir
hann, opnast smávík, hömrum
girt að sunnan og norðan. Að
sunnan við hana er Lundhöfði
en að norðan heitir Lambhöfði,
og er hann klofinn frá aðal-
eynni niður til miðs og hryggur
hár á milli. Vík þessi heitir Upp-
gönguvík og er oftast farið þar
upp á eyna. I Heiðnavík, norð-
an við Lambhöfða, milli hans og
Heiðnabergs, er einnig hægt að
fara upp. Er þar undirlendi
nokkurt, hið eina í eynni annað
en Fjaran. Þegar farið er upp
í Heiðnavík, er komið upp á
hrygginn milli Lambhöfða og
aðaleyjarinnar norðan frá, en
sje farið upp úr Uppgönguvík
er komið upp á hann sunnan
frá. Þaðan er vegurinn sá sami
hvor víkin sem valin er.
Uppgangan.
Þegar við komum út í eyju
var kl. 2l/2. Lögðum við að
landi í Uppgönguvík, festum
bátinn og hjeldum þegar af stað
upp á eyna. Fyrst er skriða all-
mikil upp á hrygginn, sem áður
er getið, og enn nokkurn kipp
þaðan upp undir einstigi það er
fara verður og er hjer um bil
á miðri leið. Er þar gengið eftir
stalli einum, sem verður á berg-
inu, fyrir horn eitt og þykir
sumum sá vegur heldur agaleg-
ur. Þar sem stígurinn liggur, er
standberg í sjó niður, um 40—
50 metra hátt, en vegghamar
fyrir ofan. Einstigið er fremur
mjótt, á að giska 1—ll/> meter,
ekki mjög greiðfært, en þó
hættulaust, ef varlega er farið
og ekkert sjerstakt ber út af.
Er þetta kallað „að fara fyrir
Altarið", því að rjett ofan við
hornið, þar sem skriðan efsta
tekur við, er staður, sem heitir
Gvendaraltari, kent við Guð-
mund biskup góða frá því er
hann vígði eyna, eins og segir í
Þjóðsögunum (Þjóðs. J. Á. I. 144
—46). Það er skúti nokkur inn
í bergið með eggsljettu gólfi og
hálfkúlulaga steinþaki yfir. —
Þegar komið er fyrir Altarið
tekur við löng og brött skriða
upp að bjargbrúninni, Liggur
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
eftir henni löng og öflug járn-
festi ofan af bjargbrún og geta
menn lesið sig með henni upp
eftir, ef vill, en hægt er þó að
fara upp. skriðuna festarlaust og
er jafnvel greiðara. Bjargbrún-
in sjálf er ekki nema 5—6
metra há og hlaupa vanir menn
þar upp og ofan með því að
halda í festarnar og tylla tán-
um í sillurnar í bjarginu, en
vissara er fyrir óvana menn að
hafa á sjer bönd, því að erfitt
er að stöðva sig í skriðunni fyrir
neðan, ef menn missa hald á
festinni og renna niður. Annars
má segja, að uppgangan sje vel
fær hraustum mönnum. Það er
um að gera að fara varlega og
nota sjer aðstoð og leiðbeining-
ar fylgdarmanna, sem nauðsyn-
legt er fyrir ókunnuga og ó-
vana að hafa. Við vorum hjev
um bil klukkutíma á leiðinni
upp á bjargbrún, sem er þó
ekki í meira en á að giska 120
m. hæð, og sýnir það, að ekki
muni leiðin beinlínis greiðfær
alstaðar.
Uppi á Drangev er fagurt.um
að litast. Þar er náttúrufegurð
mikil og stórkostleg, hvert sem
litið er. Sjálf er eyjan öll grasi
vaxin og það svo miklu, að við
höfðum aldrei sjeð annað eins
gras. I sumar hefir ekkert ver-
ið heyjað þar. Það er gamalt
mál, að Drangey sje jafnstór
og túnið á Hólum í Hjaltadal,
en það á að hafa verið 96 dag-
sláttur, en Eggert Ólafsson hef-
ir það eftir eigöndum eyjarinn-
ar, að hún gefi af sjer jafnmik-
ið hey og 72 dagsláttur; en eyj-
an mun vera 10—12 dagsláttur
að stærð að ofan. Hæst er eyj-
an að norðan (140 m.), en um
Rannsókn
Munnmælin virðast
Var nú eftir að athuga þann
stað, er fylgdarmenn okkar
sögðust altaf hafa hevrt, að
skáli Grettis hefði verið. Eins
og áður er sagt, hefir Sigurður
í Hólakoti verið við veiðar í
Drangey í 50 ár og faðir hans
279
miðbikið er lægð allmikil, vegna
þess, að þar hefir uppblástur
orðið, sem nú er þó að gróa upp
aftur.
Tóftarbrotin
ómerkileg.
Sunnan til á eynni eru grasi
grónar rústir á tveim stöðum.
Um aðrar mannverkaleifar of-
anjarðar er ekki að ræða á
eynni. Er við höfðum litast
um uppi þar, tókum við þegar
til starfa. Byrjuðum við að
grafa í rústir þær, sem eru
norður og upp af Hæringshlaupi
fast ofan við Grettissteina, sem
svo eru nefndir. Grófum við þar
fyrst rúman meter niður, fund-
um þar nokkuð af beinum ofan
til, en engar aðrar sýnilegar
mannaleifar. Sögðu fylgdar-
menn okkar, að þarna hefðu
fjárbyrgi verið, en kváðust
' aldrei hafa heyrt, að Grettis-
skáli hefði þar verið. Aðra gröf
gerðum við þar þó til reynslu,
en fundum ekkert. Að því búnu
fórum við í hina rústina, sem er
nokkurn spöl vestar fram undir
bjargbrúninni. Þar var hjá ný-
legt heystæði, sem ekki var enn
gróið upp, en tætturnar sögðu
fjelagar okkar, að myndu vera
eftir heybyrgi. Enda þótt stað-
hættir virtust mæla á móti því,
að Grettir hefði gert skála sinn
á þessum stað, þá grúfum við
þar niður alldjúpa gröf- til
reynslu, sjerstaklega þar sem
Kálund, sem kom út í Drangey
sumarið 1874, virðisí einmitt
benda á þennan stað, sem skála
Grettis (Island II. 58—61). —
Ekkert fundum við þaina, er
benti á mannabústaði.
Grettisskála.
benda á rjettan stað.
á undan honum, og kvað Sig-
urður bæði hann og aðra altaf
hafa bent á þann stað sem skála
Grettis, og hefði þar verið
bjargmannakofi á yngri árum
Sigurðar. Staður þessi er rjett
þar hjá, sem við gerðum fyrsta