Lesbók Morgunblaðsins - 22.03.1936, Síða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
91
að endurbyggja nauðsynleg fjen-
aðarhús. Handa fólkinu ljet je'g
einungis koma upp skúrhýsi til
vetrarins. Yar það ráð tekið að
undirbygging baðstofunnar var
reist við og fóðruð og þiljuð á
alla vegu, en sperrur teknar ofan
og gluggar settir á eftir þörfum.
Bæjardyr, búr og eldhús var sett
við hliðina á þessum skíír og síð-
an mokað mold að á þrjár hliðar
og svo tyrft yfir alt saman svo að
vatn gengi síður í bynginn. Þetta
er sú ljótasta bygging sem je'g hefi
nokkum tíma sjeð á guðs grænni
jörð. En hún gerði sitt gagn, var
hlý og gat ekki hrunið, hvað sem
á kynni að ganga.
Er mje'r það enn í minni hvað
við vorum öll barnslega glöð í
Arnarbæli daginn sem rúmfatn-
aðurinn var borinn inn úr tjöld-
unum, eftir að við höfðum legið
í fötunum úti frá því 26. ágúst og
þangað til komið var langt fram
í október. Við hlökkuðum til eins
og böm að mega hátta og þurfa
vonandi ekki að rjúka upp úr rúm
unum með andfælum um miðja
nótt, til að bjarga lífinu.
EGAR kom fram yfir vetur-
nætur fór jeg að húsvitja
eins og vant var. Kom je'g þá á
hvem einasta bæ í sveitinni og
stóð óvenju lengi við á mörgum
bæjum.
Þá voru allir komnir í bæi sína
endurbætta, eða í bráðabirgðaskýli
til vetrarins og öllum leið þá orð-
ið sæmilega.
Bömin, sem suður fóra, voru
fle'st komin heim aftur og hafði
dvölin fyrir sunnan verið þeim
ein óslitin jólahátíð. Þau komu
heim feit og sælleg og fötuð til
margra ára.
Krakkarnir töluðu ekki.um ann-
að en mömmu og pabba fyrir sunn
an. Og þegar mæðurnar vorp að
sýna mjer fatnaðargnægðina, sem
fylgdi börnunum lir suðurferðinni,
þá runnu gleði og þakklætistárin
niður eftir kinnum þeirr.a í stríð-
um straumum.
Það var einungis ei.tt, sem vakti
leiðar endurminningar hjá krökk-
unum, og það var, að um leið ög
suður kom og þau voru færð í ný
föt innst sem yst, þá voru þeir
snoðkliptir og baðaðir, sumir jafn
vel oftar en einu sinni.
„Mjer þótti yers.t þegar jeg var
Síra Ófeigur Vigfússon í Fells-
múla iýsir jarðskjálftanum svo:
Jörðin var sem sollinn sær, menn
köstuðust til að slengdust niður
og urðu að halda sjer, að þeir
yþti ekki sem kefli. Fjenaður fæld-
ist, fell, eða stóð nötrandi af
hræðslu með alla fætur sem mest
út undan sjer til að detta ekki,
og tryltu augnaráði; hestar frís-
uðu og fnæstu, kýrnar öskruðu
hamslausar, kindur stöppuðu í
jörðina og bljesu og engin skepna
þorði undir þak.
Mikið þótti Kaldárholtsfólki og
öðrum seln búa við Þjórsá, að sjá
ána í jarðskjálftunum. Hafði aðra
stundina verið sem liún þurkaði
sig, og sá í botn dýpstu ála, en
hina stundina beljaði hún yfir
alt, og" eins hafði verið ægilegt
að sjá Rangá ytri frá bæjunum
meðfram henni.
Á Rangárvöllum:
Á Þingskálum voru 6 manns í
heimili auk húsfreyju, sem ekki
var heima; hún var yfirsetukona
og liafði verið sót.t. Bóndi svaf
ásamt 2 unglingum í öðrum enda
baðstofunnar og komst þar út um
stafnglugga. Ætlaði bóndi yfir í
liinn endann að bjarga vinnuhjú-
um, sem þar sváfu, vinnukonu,
vinnumanni og ungling hinum
þriðja, en þá var miðbik baðstof-
unnar fallið og er hann kom út
um gluggann hjá sjer, sá hann að
hinn endinn var einnig fallinn
ofan á fólkið; ætlaði hann þá að
ná sjer í ljá til að ske'ra ofan af
þeim þakið, en verkfæri öll og
amboð lágu þá undir rústunum.
Flýtti bóndi sjer þá berfættur til
næsta bæjar, fekk þar ljá og
mannhjálp og tókst svo að ná
mönnunum lifandi. Þekjan með
súðinni hafði lagst á rúmgaflana
og bríkurnar, en baðstofuglugginn
brotnaði svo loft komst að þeim
í rúmunum; höfðu þau öll líf og
sakaði ekki.
látin í stampinn“, sagði eitt te'lpu-
krílið og það fór hrollur um hana
um leið.
I Bolholti ól kona barn hálfri
s,tundu á undan jarðskjálftanum;
var það andvana. Hafði konan
verið færð í rúm andspænis því
í baðstofunni, og kom það til af
atviki að hún var ekki aftur kom-
in í sitt eigið rúm, en fullyrt er
að ef hún hefði verið komin þang-
<að aftur, mundi hún hafa kramist
til dauða, svo miklu meira seig
súðin þeim megin. Tóks.t svo að
koma konunni út um stafnglugg-
ann á baðstofunni og var hlúð að
henni í kálgarðinum, þangað til
náðist í tjald og tjaldað var yfir
henni. Konan komst fljó.tt til
heilsu aftur.
í Koti var húsmóðirin ein í
bænum, bóndinn var í Grafarnesi
að heyja og fór ekki heim eftir
kippinn. En um morguninn, þegar
bóndinn frá Svínhaga fór fram
hjá Koti og tók að hyggja að
hvernig þar væri ástatt, sá hann
að húsmóðirin lá úti í glugganum,
var föst undir rústunum og komst
eigi út. Hafði hún legið þannig
alla nót.tina.
í Landsveit:
Skarðsfjall þoldi ekki hreýfing-
una, og auk þess sem blágrýtis-
björgin sprungu 1 sundur og
hrundu í feikna stórum molum
niður á sljettlendið, dustaði fjall-
ið utan af sjer hinar fögru grasi
grónu hlíðar, er lágu með líðandi
halla upp á brún þess; þessar
feikna þykku grashlíðar höfðu
runnið líkt og þykkur lögur niður
á sljettar grundir og námu ekki
staðar fyr en rúmum 100 föðmum
eftir að þær komu niður á jafn-
sljettu.
Vinnumaður svaf í skemmu í
Fellsmúla; háir grjótveggir og
þykt ræfur fell ofan á hann þar
sem hann svaf; hann var gnafinn
upp, þjakaður mjög, en ómeiddur.
Þremur húsfreyjum var bjargað
undan eldhúsrús.tum: Guðríði
Finnbogadóttur á Vindási, Helgu
Árnadóttur og Guðríði Gísladótt-
Ur sögu jarðskjáiftanna