Lesbók Morgunblaðsins - 31.01.1937, Blaðsíða 6

30
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Þórunn Sveinsdóttir hefir frá mörgu að segja. Hún er
96 ára og er
Elsfa kona í Reykjavík
Elsta konan í Reykjavík heitir
Þórunn Elín Sveinsdóttir, og er
nú til heimilis á Bergþórugötu 10.
Þórunn er fædd að Efri-Mýrum
í Engihlíðarhreppi í Húnavatns-
sýslu 19. janúar 1841, og er því
fullra 96 ára.
Þegar gamla kouan er spurð
hvað henni sje minnisstæðast úr
lífinu, þá segist hún ekki minnast
þess, að neitt liafi borið fyrir sig,
sem ekki hljóti að koma fyrir
hverja þá konu, sem lifað hafi
í 96 ár. En þegar hún fer að hugsa
sig betur um, þá er margs að
minnast — og þetta fyrst:
— Jeg var lengi gift og fæddi
í heiminn 9 börn — það voru góð
börn! Nú eru þau öll dáin. nema
tvö. Jeg er hjer hjá dóttur minni
Maríu — og svo á jeg einn son
á lífi. Hann heitir Sveinn.
Það er langt síðan að maðurinn
minn dó — jeg hitti hann nú
bráðum aftur! Að minsta kosti
vona jeg að enginn hafi tekið
hann frá mjer!
Ef þjer viljið vita um efna-
hag mimi, þá hefi jeg altaf verið
fátæk — en það eru nú svo marg-
ir sem hafa þá sögu að segja. Og
það er skoðun mín, að það sje
ekkert verra að- lifa í fátækt og
basli í 100 ár, en 20—-30. Maður
venst þessu öllu saman svo furð-
anlega. Annars hefi jeg enga
ástæðu til að kvarta, því mjer
líður ágætlega, og mjer hefir eig-
inlega altaf liðið vel — eða það
finst mjer nú að minsta kosti.
— Hvenær yfirgáfuð þjer svo
æskustöðvar vðar, Þórunn mín?
— Jeg, — já, jeg! Þá var jeg
rúmlega tvítug. Móðurbróðir minn,
sjera Sveinn Skúlason frá Staðar
bakka, var þá prestur á Akureyri
og rjeðist jeg til hans sem þjón-
ustustúlka og hjá honum var jeg
í tvö ár. Mjer þótti skelfing gam-
an á Akureyri og fekk jeg þar
lítilsháttar undirvísun í dansi, og
æfði mig svo heima á kvöldin við
kústaskaft. Jeg var eiginlega orð-
in býsna góð!
Svo fluttist frændi minn hingað
Þórunn Sveinsdóttir.
suður, og þá fór jeg aftur heim
og rjeðist sem vinnukona. Þar
kyntist jeg kaupamanni hjeðan
úr Rej'kjavík og feldum við hugi
saman. En svo kom haustið og fór
hann þá aftur suður. Liðu svo
þrjú ár, að jeg sá hann ekki. En
þá kom hann gangandi norður og
sótti mig, blessaður. Giftum við
okkur þá um haustið og byrjuðum
biiskap í Pálshúsum við Vestur-
götu — þettta var 1867. Nokkrum
árum seinna fluttum við í Bergs-
kot við Bræðraborgarstíg. Mað-
urinn minn hjet Bergur Pálsson,
og stundaði hann sjómensku til
dauðadags, nema þetta eina sum-
ar, sem hann var í kaupavinnu
og kvntist mjer. Já, hann gerði
það! Einu sinni dró hann á færi
sitt kvenmannsfót í bláum sokk
hjer úti í Flóanum — og meira
fekk hann ekki þann daginn!
— Og frjettuð þjer aldrei af
unnustanum í þessi þrjú ár, sem
hann var syðra, og þjer nyrðra?
— Jú, endrum og eins skrifaði
hann mjer, en það var sjaldan,
og þá voru brjefin býsna lengi
á leiðinni. Og þessi blessuð brjef
mín, sem jeg geymdi eins og sjá-
aldur auga míns, ollu mjer jafn-
an miklum heilabrotum, því sá
Ijóður var á mínu ráði, að jeg
kunni ekki að skrifa og var of
stórgeðja til að leita á annara
náðir með að svara Bergi mínum.
í þessu ráðaleysi mínu kom það
mjer að góðu liði, að mamma
mín hafði, meira af vilja en mætti,
kent mjer að staulast fram úr
skrift og tók jeg mig nú til og
„plokkaði“ stafi og samstöfur úr
brjefum Bergs og sendi honum
þetta hrafl innan í umslagi, sem
hann hafði sjálfur skrifað utan
á og stungið innan í brjefið til
mín. Við þetta pukur vakti jeg
marga nótt við glætu af grútar-
kolu og með gamlan tannstöngul
í hönd, sem jeg notaði fyrir penna.
Jeg treysti því þá, og jeg sann-
færðist um það seinna, að Bergur
mimf kunni vel að meta þessa við-
leitni mína.
— Hafið þjer svo dvalið hjer
síðan 1867?
— Nei — ekki nú hreint. Við
flúðum hjeðan á fiskileysisárunum
milli 1880 og 1890 vestur á Dýra-
fjörð. Fyrst fór Bergur vestur
og áður en hann fór, bað hann
bæjarstjórnina að sjá til þess að
jeg sálaðist ekki úr hungri, með
börnin 6 í ómegð. En svo skrifaði
hann mjer, þegar hann kom vest-
ur, og bað mig að selja kotið
okkar og bátinn, borga það, sem
jeg væri búin að fá frá bænum
— sem ekkert var — og koma
svo vestur með hópinn. Þetta
gerði jeg og bærinn fekk kotið
og bátinn fyrir að borga farið
fyrir mig vestur. Þegar jeg seldi
fasteignina, fór jeg fram á það,
að fá einhverjar flíkur utan á
börnin mín, en þá var mjer sagt,
að jeg ætti ekkert inni! Jeg gat
nú ekki fallist á það, og til að
jafna málið bróðurlega, fekk jeg
eina þríhvrnu, sem jeg hafði á
hana Kristjönu mína sálugu. En
síðan jeg fekk þríhyrnuna þá hefi
jeg aldrei átt neina fasteign hjer
í heimi!
— Og hvenær fluttuð þjer svo
aftur hingað til Reykjavíkur?
— Það var 1928. Síðan hefi jeg
verið hjer hjá dóttur minni. Jeg
kann vel við mig í Reykjavík —