Lesbók Morgunblaðsins - 27.06.1937, Blaðsíða 7
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
199
bætir líðan þess, sem eitrið tekur,
fyrst í stað. En það líður ekki á
löngu, áður en hin skaðlegu og
drepandi áhrif eiturlvfsins fara
að gera vart við sig“.
*
En það var ekki altaf að eitrið
var notað til þess að ráða
menn af dögwn. Stundum var það
líka notað til þess að vekja ást
karla eða kvenna. Þá var því
blandað í drykk, sem kallaður var
„ástardrykkur“; og sá drykkur
var töluvert notaður í gamla daga.
Prófessor Lewin heldur því
fram, að þessar „ástarveigar“ hafi
ekki verið með öllu hjegilja ein.
Við athugun á hinum ýmsu vökv-
um, sem blandað var saman í
drykkinn, hefir það komið í ljós,
að þeir höfðu eiturefni að geyma,
er höfðu fjörgandi og æsandi á-
hrif. Oðru máli er að gegna hvort
þær tilfinningar, sem drvkkurinn
átti að vekja, hafa beinst gegn
þeim tilætlaða manni eða konu.
*
Þegar minst er á eiturlyf má þó
ekki gleyma því, að flest af hin-
um nauðsvnlegustu læknislyfum,
geta verið’banvæn eiturefni.
T. d. er það eitur, sem Cæsar
Borgia notaði mest, arsenik, ágæt-
is læknislyf, sje það gefið í smá-
skömtum.
Af öðrum eiturlyfum mætti
nefna ópíum, morfin, ltokain og
fleiri deyfingarmeðul, sem menn-
irnir mega vart án vera sem lækn-
islyfja í baráttunni gegn sjúk-
dómum og þjáningum. Karbol,
sublimat og mörg fleiri eiturefni
eru til, sem læknavísindin geta
ekki án verið, og án þeirra myndu
mennirnir vera hjálparvana gegn
sársauka, sjúkdómum og dauða.
Hvar var Hof í Hróarstungu? (frh.)
— Ætlar þú ekki að fara að
koma þjer hingað upp? Hjer er
ágætis útsýni.
snúið við setningu. Hefði þar stað-
ið :Ofan eftir Hróarstungu og út
með Lagarfljóti. Þá var rjett frá
sagt, því að Ilof hefir staðið hátt,
og er því talsvert brattlendi ofan
að Fljótinu. Jón bóndi á Nefbjarn-
arstöðum hefir skrifað mjer, að
hann hafi nýlega fundið vað á
Fljótinu, sem eflaust hefir verið
Bakkavað hið forna, þótt það hafi
verið óþekt á síðari árum. Þar er
tangi að vestan verðu við Fljótið,
sem heitir Bakkar og má þar sjá
fornar götur, sem liggja að Fljót-
inu. Skemri og beinni leið er ekki
hægt að fá milli Fornustaða og
Kóreksstaða en þessa. En hefði
Hof verið í Fram-Tungu, en þá
er varla um aðrar jarðir að ræða
en Bót eða Rangá, þá er þetta
stór króknr, .því að þá hefði legið
beinna við að ríða Fljótið á Hest-
eyrarvaði eða Steinsvaði, en þau
vöð munu bæði hafa verið þekt í
fornöld. Ef trúa má þessum staða-
lýsingum, sem á flestum öðrum
stöðum eru mjög nákvæmar í
Fljótsdælu, þá getur varla leikið
efi á því, að Hof hafi verið þar,
sem nú eru kallaðir Fornustaðir.
*
Hver var þessi Hróar Tungu-
goði? Þeirri spurningu er örðugra
að svara, því að þar er ekki á
neinum frásögnum að byggja, sem
jeg þekki. Eflaust hefir maður
verið til, sem Hróar hjet, og hefir
haft mannaforráð í Tungu. Er því
* frásögn Fljótsdælu þar rjett. En
það er undarlegt, að hans er
hvergi getið í sögum Austfirðinga
nema í þessum eina stað. Hróars
Tungugoða er að sönnu getið í
Landnámu. Hann er talinn sonur
Una Garðarssonar landnáms-
manns, þess er flýði frá landnámi
sínu í Utmannasveit, fyrir austan
Lagarfljót, og var drepinn suður
í Skógahverfi. Ekki verður annað
sjeð af Landnámu en að Hróar sá
hafi tekið arf og mannaforráð eftir
móðurföður sinn, Leiðólf kappa,
þar suður frá, og þar er sagt, að
hann hafi fallið, en að Hámundur
halti, sonur hans, háfi hefnt hans.
Hjer getur því varla verið um
sama mann að ræða, enda var
Hróar á Hofi talinn barnlaus. En
hvaðan kemur þessum Hróari suð-
ur í Skógahverfi nafnið Tungu-
goði.
Þarna væri rannsóknarefni fyr-
ir fornfræðingana heima. Það má
vel vera, að eitthvað mætti finna
í fornum skjölum, sem gefi upp-
lýsingar um Hróar þennan. Riist-
irnar á Fornustöðum eru æva-
gamlar og mætti vel vera, að þar
fyndust fornmenjar. Þær eru fá-
orðar sögurnar okkar Austfirð-
inga, en flestar staðalýsingar eru
þar nákvæmlega rjettar. Margir
sögustaðir et'u þar, sem vert væri
að athuga, t. d. þingstaðurinn á
Þinghöfða. Þar mátti sjá búðar-
tóftir margar, þegar jeg kom þar
síðast. Austfirðir hafa orðið út-
undan um fornminjarannsóknir
eins og svo margt annað í seinni
tíð.
Guðm. Jónsson frá Húsey.
— Er það á upplýsingaskrif-
stofunni ? Þjer getið víst ekki sagt
mjer hvar konan mín hefir látið
spariskyrtuna mína.
en