Lesbók Morgunblaðsins - 26.01.1941, Side 2
84
LESB(*>K MOnGTTNBLAÐSINB
kjörum verslunarfólks ekki mikil.
En árið 193£J)eitti fjelagið sjer
fyrir því, að vinnutími verslunar-
fólks yrði styttur frá því, sem
áður var, með því að lokun sölu-
búða yrði ákveðin kl. 6. Var
þetta verslunarfólki mjög kær-
komin kjarabót.
— En hver hafa afskifti fje-
lagsins í stuttu máli verið af kaup-
gjaldsmálumí
— Þau urðu einna mest á síð-
astliðnu ári, þegar verslunarfólk
varð afskift að því er snerti dýr-
tíðaruppbótina. Var fyrst reynt
að fá það í lög leitt, að verslunar-
fólk fengi sömu dýrtíðaruppbót
og opinberir starfsmenn. En þeg-
ar það tókst ekki, þá gekst fje
lagið fyrir því, að leitað var samn-
inga við vinnuveitendur innau
verslunarstjettarinnar, og þá eink-
um kaupmannafjelaganna, um að
verslunarfólk fengi þá umræddu
dýrtíðaruppbót. Gengu þeir samn-
ingar mjög greiðlega. Nú eru þess
ir samningar gengnir úr gildi og
tók fjelagið þá að sjálfsögðu upp
samninga að nýju um fulla dýr-
tíðaruppbót.
Það er mjög ánægjulegt, hve
vel hefir tekist innan V. R., bæt-
ir Friðþjófur við, að leysa við-
kvæm hagsmunamál, er varða
vinnuveitendur og launþega. Sýn-
ir þetta í verki, hve samtökin inn-
an verslunarstjettarinnar eru heil-
brigð og sterk.
Það var á árinu 1919, að þau
straumhvörf urðu í þessu máli,
sem reynst hafa fjelagsskapnum
mjög heillavænleg. Þá reis ágrein-
ingur í Verslunarmannafjelaginu
Merkúr um pólitískt mál. Mörgum
meðlimanna í því fjelagi varð þá
ljóst, að best færi á því, að kaup-
menn og starfsfólk þeirra ynni
saman í einu fjelagi. Að öðrum
kosti myndi leiða til sundrungar
innan verslunarstjettarinnar, sem
haft gæti mjög víðtækar og slæm-
ar afleiðingar. 70 manns gengu
þá úr Merkúr í V. R. og varð þar
vel fagnað. Árin næstu þar á und-
an hafði starfsemi V. R. verið með
allra daufasta móli, fjelagsskap-
urinn að miklu leyti lifað á því,
að þar var frá fyrstu tíð starf-
rækt útlánabókasafn. En nú kom
nýtt líf í fjelagið sta-fi'’min óx,
Th. Thorsteinsson,
fyrsti formaður V- lt.
fundum fjölgaði, áhugi magnaðist
og samheldni.
Árið 1922 var stofnaður sjer-
stakur sjóður með því markmiði
að koma upp sjerstöku húsi fyrir
fjelagið og starfsemi þess alla. Var
frá öndverðu fastmælum bundið,
að hús þetta skyldi verða mikil
og vönduð bygging, bæði sam-
komuhús og fyrir skrifstofur fje-
lagsins og annara skyldra stofn-
ana.
í mörg ár hefir fjelagið átt lóð
á horninu á Tjarnargötu og Von-
arstræti, og þar hefir bygging
þessi verið fyrirhuguð.
Árið 1939 var að því unnið að
mynda samtök milli V. R. og sjer-
fjelaga kaupmanna um að reisa
sameiginlega byggingu á Vonar-
strætislóðinni fyrir verslunar-
stjett bæjarins. Var þetta mál
komið vel á veg er ófriðurinn
braust út. Var þá sjeð, að um
húsbyggingu yrði ekki að ræða
fyrst um sinn. En til þess að
tryggja sem best húsbyggingar-
sjóð fjelagsins, sem nú var orð-
inn kr. 45.000 í peningum, var
ráðist í að kaupa húsið Vonar-
stræti 4, sem bráðabirgða fjelags-
heimili V. R. Hefir fjelagið efstu
hæð þessa húss til afnota, sem
kunnugt er. Þar er samkomusalur
fyrir fundi, veitingar og spila-
samkomur, fundarherbergi fyrir
stjórn og starfandi nefndir fje-
lagsins, lestrarstofa o. fl. En á 1.
hæð hússins er skrifstofa fjelags-
Stjóm V. R. 1906. Standandi: Sigurður Þorsteinsson,
Egill Jaeobsen, Ólafur Johnson. Sitjandi: Árni Jóns-
son og Gísli Jór.sson-