Lesbók Morgunblaðsins - 28.06.1942, Blaðsíða 7

LSSBÓK MORGUNBLAÐSINS
207
YORK LIÐÞJÁLFI FER AFTUR í STRÍÐ.
Alvin C. York liðþjálfi var kunn hetja í síðasta stríði. Og nú
er hann aftur að fara í stríðið. Hann ljet skrá sig í Wolf River,
Tennessee, þar sem hann á heima, og vildi svo til að sami maðurinn
(síra Pile), sem skráði hann í herþjónustu í fyrra stríði, gerði það
einnig nú. — í fyrra stríði tók York 132 Þjóðverja fasta aleinn í Ar
gonne skógi í októbermánuði 1918.
ilinu og taldi lögreglan því lík-
legast, að dulurnar hefðu verið
notaðar sem merkjakerfi, þær
ferhyrndu sem punktar, en þær
löngu sem stryk. En hún gat ekki
sannað það.
Eina nóttina gerðu menn hús-
rannsókn á japönsku heimili. Þar
var hundkalt inni, en eldiviður
var á arninum, svo að einn mað-
urinn bað um að mega kveikja
upp. Japaninn svaraði engu og
maðurinn kveikti. En stofan fylt-
ist af reyk. Þegar betur var að
gáð, var ljósker af bifreið í opinu
á strompinum og þráður úr henni
niður í stofuna. Þótti líklegt, að
þessi útbúnaður væri til þess
gerður, að gefa flugvjelum merki.
*
MEXICOMENN, sem jeg hefi
talað við, eru sannfærðir um, að
Japanar muni gera fyrstu árás
sína á Kyrrahafsströnd í maí.
Þeir virðast trúa þessu, og segja,
að japanskir nágrannar þeirra
segi, að stór borg í California
muni verða að „rjúkandi rúst“
í þeim mánuði. Hernaðaryfirvöld
in eru vantrúuð á þetta, en sí-
felt er verið á verði bæði gegn
innrásaróvinum og hinum, sem
eiga heima innan landamæranna.
Úr einum bæ í California, með
6000 íbúum, hefir helmingurinn
verið fluttur á burt — Þjóðverj-
ar, ítalir og Japanar. Og úr mörg
um bæjum hefir verið fluttur
helmingurinn eða meira. Þetta
er allskonar fólk, verkamenn, sjer
mentaðir menn og bankamenn.
Jeg talaði við ítalskan lækni, sem
hefir verið í ríkjunum í 52 ár, á
eignir, borgar skatta og hefir
kosið alla forseta síðan Taft, en
hefir aldrei hirt um að verða
ríkisborgari. Þess vegna varð að
flytja hann um set. En hvað sem
öðru líður, er það staðreynd, að
njósnarar starfa á vesturströnd
Ameríku og að sumir þeirra eru
erlendir ríkisborgarar. Hernaðar-
yfirvöldunum er rórra, að vita
þá komna burt af þýðingarmesta
svæðinu.
Það sjest greinilega, eftir því
sem atburðirnir á Pearl Harbor
skýrast, hverju skipulögð fimtu-
herdeildarstarfsemi getur áork-
að, ef til innrásar kemur. Yíð-
kunnust er sú aðferð japönsku
bændanna, að skera stórar örvar
í sykurakrana, sem benda í átt-
ina til herstöðvanna. I Seattle
var þetta líka gert fáeinum nótt-
um eftir að stríðið hófst. — Færri
vita það, að herskipið Utah, sem
var hernaðarlega þýðingarlaust,
var sökt í Pearl Harbor af því að
það lá þar, sem flugvjelaskip átti
að rjettu lagi að liggja. Flugvjela
skipið fór út ljósalaust nóttina
fyrir árásina, en Utah var sett á
þess stað. Þetta hafði njósnur-
unum í landi sjest yfir. Daginn
eftir settust steypiflugvjelar Jap-
ana að Utah, í þeirri vissu, að
þar væri flugvjelaskipið.
Japönsk silkiverslun setti aug-
lýsingu í blað í Pearl Harbor í
fyrstu viku desember. Þetta virt-
ist vera algeng verslunarauglýs-
ing, en njósnalögreglan fann eins
konar gatað net úr pappír, til
að leggja yfir auglýsinguna og
kom þá ný vitneskja í ljós. Aug-
lýsingin sýndi þá stund og stað,
sem Japanar höfðu ákveðið fyrir
innrásina.
¥
essi vilja yfirvöldin afstýra
með því að flytja útlend-
inga burt af vesturströndinni.
Þau búast ekki við að geta fyrir-
bygt alla hættu af starfsemi
fimtu herdeildarinnar, því að
þeir gera ráð fyrir, að hættan
stafi líka af landráðamönnum,
sem eru innlendir ríkisborgarar.
Umkvörtunin, sem njósnalög-
reglan heyrir oftast, er sú, að
trúir, erlendir menn í ríkjunum,
verði að líða fyrir fáeina svika-
hrappa. Þessu svarar lögreglan
þannig: „Allir, sem eru trúir
Bandaríkjunum, verða að fórna
einhverju fyrir stríðið. Þetta er
ykkar fórn. Þjer amist vissulega
ekki við því, að fórna einhverju
fyrir ríkin, ef þjer viljið bjarga
lífi og eignum Bandaríkjanna".
Og við þessu er ekki nema eitt
svar.
f miðdagsveislu.
Ræðumaðurinn: Jeg spyr, nem-
ið þið nokkurntíma staðar til að
hugsa? Jeg spyr aftur, staðnæm-
ist þið nokkurn tíma til að hugsa?
Gestur (óþolinmóður) : Jú! En
hugsið þjer nokkurntíma til að
staðnæmast 1