Lesbók Morgunblaðsins - 27.06.1943, Síða 8
200
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
H ó I a-G uðmundur
níræður 11. júní 1943.
Kveðja rituð aftan á heillaóskaskeyti.
1 dag barst mjer að eyrum harður hófadynur. —
Hver hleypir svona glaðlega? Jeg spyr í huga mínum.
Þá glymur hátt í steinum og grundin undir stynur:
Það er Guðmundur á Hólum á fjörhestinum sínum.
Þeir voru margir, kátir og karskir sómadrengir,
sem keptu við hann Guðmund á skeiðvellinum langa, —
en spretti þeirra er lokið, — jeg sje það eru engir,
sem entust til að fylgja honum dagleiðina stranga.
Því níutíu sumur og níutíu vetur
nú eru á enda síðan ferð var hafin,
og nú er orðið áliðið fram undir sólarsetur,
og svipur langa dagsins kvöldsins blæju vafinn.
En bjart er enn í huga horskum ferðasveini
og hlýtt í ríku skapi, — þar hefir ekki frosið
þó kaldir hríðardagar vildu valda meini, —
varið gat hann hjartað, — það sýnir hýra brosið.
Sóleyjar og ástagrös hann las úr blómalautum
á leiðinni — milli hrjóstanna — þessi gamli vinur;
en þegar hann er allur og liðinn lífs af brautum
mun lengi kveða í eyrum hinn snjalli hófadynur.
Sig. Sig. frá Vigur.
var fastur ásetningur minn að
drepa hann ... Jeg keypti
skammbyssu til þess . . . Mjer
var það fullkomlega ljóst, að jeg
myndi verða handtekin undir eins
og þess vegna tók jeg með mjer
í veskið mitt allt, sem jeg þarf
að nota í fangelsinu“.
Síðan fór hún að lýsa því,
hvernig hún hefði verið ofsótt
og hvernig hún hefði þjáðst.
Hún sagði frá allri angist sinni
og sálarkvölum í 2 ár vegna þess
að ábyrgðarlaus maður hafði
borið á hana alskonar lognar á-
sakanir, alt fyrir borgun frá
konu, sem hafði það markmið
eitt að skilja við mann sinn, en
hirti ekki um, þótt það myndi
kosta lífshamingju saklausrar
konu.
„Þið megið gjarnan dæma mig
til dauða“, sagði hún. „En reyn-
ið, áður en þið gerið það, að
hugsa ykkur í mínum sporum.
Jeg kalla guð til vitnis um, að
jeg á ekki meiri sök á því, sem
jeg hef verið kærð fyrir en litlu
telpurnar mínar tvær .. Hræði-
leg örlög hafa bugað mig. Loks
fannst mjer guð einnig hafa yf-
irgefið mig. Ef jeg átti að eiga
mjer nokkurrar uppreisnar von,
þá varð jeg að taka sjálf málið
í mínar hendur. Því var það, að
jeg drap þennan mann. Til þess
að litlu börnin mín skyldu ekki
bera smánað nafn, og til þess að
framtíð mannsins míns skyldi
ekki vera lögð í rústir vegna
þess, að jeg gerði ekki neinar
ráðstafanir gegn þessum and-
styggilegu, ærumeiðandi ásökun-
um.
Kviðdómurinn var ekki lengi
að hugsa sig um. Kviðdómendun-
um kom strax öllum saman um,
að frú Hugues væri ekki sek.
Fagnaðarlæti áheyrenda voru
gífurleg. Gleðin, hrifningin tak-
markalaus.
Sjálfboðaliði var nýgenginn í
herinn og var ekki orðinn vel viss
í, hvernig hann átti að hegði sjer.
Hann var settur á vörð, en þá
kom vinur hans til hans og gaf hon-
nm steikt læri. Hermaðurinn var
orðinn hungraður og settist niður
og tók til matar aíns.
En nú bar þar að major. Her-
maðurinn þekkti hann ekki og
heilsaði ekki, svo majorinn stans-
aði fyrir framan hann:
„Hvað ertu með þarna?“
„Steik“, svaraði hermaðurinn
glaðlega, „skorpusteik. Viltu fá
þjer bita. Jeg hefi nóg“.
Majorinn varð þungbrýnn.
„Veistu hver jeg er“, spurði
hann.
„Nei“, sagði hermaðurinn, —
„nema þú sjert hestasveinn majors-
ins“.
Majorinn hristi höfuðið.
„Gettu aftur“, sagði hann.
„Rakarinn í þorpinu?“
„Nei“.
„Ef til vill“ — og nú hló her-
maðurinn — „ef til vill ertu major-
inn sjálfur?"
„Það er rjett. Jeg er majorinn“,
var svarið.
Hermaðurinn þaut á fætur.
„Guð hjálpi mjer“, hrópaði
hann, gerið-svo vel og haldið á
steikinni á meðan jeg heilsa“.
★
„Hvað myndirðu gera, ef allt í
einu gerði stólparok af stjórn-
borða? spurði skipstjórinn ungan
mann, sem var að læra siglinga-
fræði.
„Kasta út festum, herra“.
„En hvað myndirðu gera, ef
stormur kæmi svo.að aftan?“
„Kasta út öðrum festum, herra“.
„En ef nú kæmi annar ógurleg-
ur stormur úr þveröfugri átt?“
„Kasta einni fest enn“.
„Sjáum nú til“, sagði skipstjór-
inn, „hvar ætlar þú að fá allar
þessar festar?“
„Af sama staðnum og þjer fáið
alla þessa storma, herra“.