Lesbók Morgunblaðsins - 30.01.1944, Blaðsíða 6

LESBÓK MORGUNBLAÐSTNS
kæfa ]iá. Og ef einhver fpr út, var
svefnpoki hans stokkfreðinn, er
hann kom inn aftur.
2. nóv. voru ástæðurnar svo al-
varlegar að Greely varð að senda
Riee liðþjálfa ásamt Lynn, Elison
og Frederick til Isabelluhöfða til
þess að sækja þau 75 kg. af kjöti,
er þar voru. Þeir lögðu af stað í
ágætu skapi. En um kvöldið hinn
9. nóv., drógust Lynn og Frederiek
tveir einir heim í kofann. Þeir höfðu
]>á fregn að færa, að Elison hefði
gefist upp, og voru komnir eftir
hjálp. Þótt Frederick væri afar
þreyttur, bar hann sig samt mjög
hraustlega, er tekið er tillit til
hinna ógurlegn rauna og erfiðleika,
er hann hafði orðið að þola. Lynn
var algerlega eyðilagður, bæði á
sál og líkama, og náði sjer aldrei
eftir þessa ferð.
Greely sendi Lockwood undirfor-
ingja og 7 menn aðra hinum til
hjálpar.
Þeim tókst að finna þá, og leið
Rice sæmilega, en Blison var skað-
kalinn á höndum og fótum. Yoru
þeir færðir heim, og Lynn og Elison
hjúkrað eftir bestu getu.
Fáir hafa nokkurusinni átt hræði
legr framtíð til að hugsa um, en
Greely og fjelagar hans hina síð-
ustu daga í nóv. 1883. Elison var þá
algjörlega ósjálfbjarga, og Lynn
ruglaður og þróttur hans á förum.
Enginn af leiðangursmönnum var
meir en einum ]>riðja að kröftum,
á við það sem hann hafði verið
veturinn áður.
Kofinn var hinn aumlegasti vistar
vera, dimmur og loftið fúlt. Lítill
lampi gaf alla birtuna. Hrím hlóðst
á loft og veggi, og svefnpokarnir
frusu við góií'ið. Kuldinn kvaldi
mennina ógurlega, og varnaði þeim
oft svefns.
Matnum var’ úthlutað í svo smá-
um skömtum. að hann aðeins hjelt
iífinu í mönnum, en jafnvel í slík-
um kringumstæðum, gáfu menn
fúslega hinum veika Elison af sín-
um smáa skerf.
Nýjársdagur 1884 virtist þeim,
öltujn vera upphafið á því ári, sem
þeir ættu að deyja á. Þann dag
sáust merki þess, að Lockwood
undirforingi og Cross ■ liðþjálfi
væru að þrotum komnir. Á annan
í nýári misti Elison hægri fótinn.
Hann vissi ekkert af því í marga
mánuði, að fóturinn liafði verið
tekinn.
3. jan. skýrði Brainard liðþjálfi,
sá er umsjón hafði með matnum,
Greely frá því, að einhver mann-
anna, frávita#af hungri, hefði rofið
þakið yfir forðabúrinu, og tekið
þaðan nokkuð af kjöti, fáum dög-
um seinna vorð uppvíst að gat hafði
verið brotið á brauðtunnu, og upp
undir 1 kg. tekið. Einnig kom í ljós,
að einhver hefði á nóttunni verið
að jeta selspikið af lampanum.
Allar tilraunir til þess að ná í
hina seku, reyndust árangurslaus-
ar.
Um miðjan mánuðuinn sáust
merki þess, að Cross liðþjálfi,
Schneider, Lynn og Ellis væru að
fá skyrbjúg, og hinum öðrum fór
hrakandi vegna fæðuskorsts. Cross
liðþjálfi var hinn fyrsti, er ljest, og
hafði sá atburður mikil og ill á-
hrif á fjelaga hans.
Brainard liðþjálfi skýrir þannig
frá því í dagbók sinni:
„18. jan. 1884. Cross versnaði óð-
um í nótt sein leið, og um kl. tvö
í dag, dó hann. Ilann fjekk rólegt
andlát. Hann verður grafiim á
morgun. Þar sem við megum ekki
missa við í kistu, verður líkið vaf-
ið innan í stóran poka.
19. janúar. Jeg og Biederbeck
bjuggum hinar jarðnesku ieifar
Cross til greftrunar og vöfðum lík-
ið inn í sekkinn. Greély foringi
las bæn, og við hlustuðum á í svefn
poki;num. Svo um hádegi lagði
hin ömurlega fylking af stað. Yið
fórum, sem leið lá, yfir tjörnina
upp á brekkuna, þangað sem gröf-
in var. Bandaríkjafáninn var breidd
ur yfir líkið, er var dregið til graf-
ar á sama sleðanum og -veslings
Elison var fluttur kalinn á heim í
haust. Við röðuðum steinum
kring um gröf fjelaga okkar. Ekk-
ei;t annað minnismírki gátum við
reist honum“.
Maður getur ekki ímyndað sjer
undarlegri nje hryllilegri sjón, en
þenna draugalega hóp hungraðra
og hálfruglaðra manna, sem staul-
ast hægt og erfiðlega frá hreysi
sínu 1 dularrökkri heimskauts-
næturinnar, og flytja með sjer lát-
inn fjelaga, til þess að fela hann að
elífu varðveislu hinnar freðnu jarð-
ar.
Undir lok janúar hafði Greely
miklar áhyggjur vegna Lockwood
undirforingja, seem var mjög mátt-
lítill, sá oft tvöfalt og var svo illa
á sig kominn, að hann varð að
krefjast aftur dýnu einnar, er hann
hafði áður lánað Krislingbury und-
irforingja.
2. febr. lögðu Rice og annar
eskimóinn af stað yfir Smiths sund,
til Littleton eyja, því að Greely
hafði gert sjer í hugarlund að
skipshöfnin af „Brotheus“ hefðist
þar við, og frá þeim væri hjálpar
að vænta, eða þeir hefðu skilið þar
eftir mfrtvæli. En sendimennirnir
komu brátt aftur og höfðu enga
menn hitt og ekki heldur fundið
nein matvæli.
11. fgbr. fóru þeir að reyna að
útbúa sig til ferðar yfir Smiths
sund og var ætlun þeirra að leggja
upp með vorinu. Ljet þá einn þeirra
í ljós, að hann efaðist um að þeir
kæmust nokkuð áleiðis. Það var í
fyrsta skifti, sep vonleysið kom í
ljós í orðum.
(Niðurlag).