Lesbók Morgunblaðsins - 10.08.1947, Blaðsíða 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
233
ið er yfirleitt sljett og loftslag er þar
holt og ekki mjög heitt. En syðst eru
frumskógar miklir og þar eru hinir
viltu fílar.
Hyderabad er stærra en Mysore,
eða álíka og Ítalía. Þar eru 18 millj.
íbúa, aðallega Hindúar. Ríkisstjórinn
er kallaður Nizam og er Múhameds-
maður. Hann er talinn auðugasti
maður í heimi. í Hyderabad er aðal-
lega stundaður landbúnaður, en þó er
nú stóriðja að rísa þar upp. Þar eru
mestu kolanámur Indlands. Nokkrir
auðugir hjeraðshöfðingjar, eða Naw-
abs, eiga % hluta af allri landaeign
og Nizam 1/10 hluta. í þessu landi
eru hinir frægu Ajanta-hellar, með
allskonar veggmyndum, sem málaðar
hafa verið á 3.—7. öld.
Bombay er stór borg, með höllum
og stórum verslunarhúsum, stórri
höfn, hótelum, járnbrautarstöð og
breiðum götum — og skuggahverfum.
Hótel og aðrar byggingar standa því
á sporði sem best er á Vesturlöndum,
en skuggahverfin eru hálfu verri en
þar. Fylkið er byggt ýmsum þjóð-
flokkum. Á hásljettunni Deccan eru
Marathas, ágætir hermenn. — Næst
koma Gujaratis; þeir rækta bómull
og eru taldir slyngir kaupsýslumenn.
Svo eru þar Parsis; þeir eru af pers-
neskum ættum. Þeir eru ekki nema
200,000 að tölu, en þeir eru driffjöð-
urin i öllu þar í landi. I Bombay og
Ahmedabad eru miklar vefnaðarvöru-
verksmiðjur, sem veita nær 3 millj.
manna atvinnu. Talsvert er um ann-
an iðnað, sjerstaklega silfursmíðar.
Það eru því ekki nema 64% af íbú-
unum, sem lifa á jarðrækt. — Frá
Bombay er Mohamed Ali Jinnah, for-
ingi Múhamedsmanna.
Þá er enn lítið furstadæmi, sem
heitir Baroda, með 2y2 milljón íbúa.
Þar hafa orðið meiri framfarir en í
hinum furstadæmunum. — Þar rikti
Maharajah í 58 ár og stjórnaði af
snilld. Hann er nú nýlega látinn, en
ríkið ber merki stjórnar hans. Hann
lagði allt kapp á það að mennta þjóð-
ina, hann bætti mjög kjör kvenna og
hinna undirokuðu. Hann ljet gera þar
stóra höfn, en áður var strandlengjan
svo að segja hafnlaus, og við það
hafa framfarir aukist að mun.
3.
Indland er víðáttumikið sem álfa.
Þar býr fimmti hluti mannkynsins, og
75% af íbúunum á heima í 700,000
borgum og þorpum og lifa yfirleitt
aumara lífi en nokkrir aðrir, Kín-
verjar ekki undanteknir. 88 af hverj-
um hundrað kunna hvorki að lesa nje
skrifa.
Það er naumast hægt að tala um
Indverja sem sjerstakan þjóðflokk.
Þar eru margir þjóðflokkar og alls-
konar kynblöndun hefir átt sjer stað.
Sumir segja að ágreiningurinn milli
Múhamedsmanna og Hindúa sje
sprottinn af þjóðernislegum ástæðum.
En þetta er ekki rjett. I Indlandi eru
80 milljónir Múhamedsmanna og að
minsta kosti % hlutar þeirra eru af
sama uppruna og Hindúar.
Ekki er heldur hægt að tala um
neina allsherjartungu, er heitið geti
indverska. Hindi er útbreiddasta mál-
ið og það tala um 150 millj. manna.
En það þarf ekki að vera hættulegt
sjálfstæði landsins. Rússar verða t. d.
að birta allar stjórnarvaldatilskipanir
sínar á 12 tungumálum. Og Sviss,
þar sem ekki eru nema 4 milljónir
manna, hefir fjögur tungumál.
Ekki er hægt að tala um neina sjer-
staka indverska veðráttu. Þar eru
bæði heitustu og köldustu staðir í
heimi.
^ ^ ^ ^
Rík piparmey átti kisu, sem hún
þorði aldrei að hleypa út. Einu sinni
fór sú ríka í skemtiför og eftir viku
fekk þerna hennar svolátandi skeyti
frá henni: „Líður ágætlega. Hef kynst
bráðskemtilegum manni. Blessuð
hleyptu kisu út á hverju kvöldi.“
M,
niennmcjó-
Nýlega er komin fram í dagsljósið
ný flugvjel, sem spáð er um að verði
almennings flugvjel með tímanum.
Hún er kölluð „Hoppi-Copter“ og er
stæling á Helicopter-flugvjel. Hún er
lítil, örugg, auðveld í meðförum og
vegur ekki nema 125 pund, svo að
'menn geta borið hana á bakinu. Hún
kostar nú 750 dollara, en ef framleiðsl.
an verður mikil er búist við því að
hún verði miklu ódýrari.
Vjelin er ákaflega einföld. Þrjú hjól
eru undir henni og ofan á þeim er
sæti fyrir flugmanninn. Á bak við
hann er hreyfillinn og skrúfan þar
fyrir ofan. Stýrisstöng er fyrir fram-
an sætið og með henni er flugvjelinni
stjórnað að öllu leyti, svo að það er
eins auðvelt og hægt er að hugsa sjer.
Stýrisstöngina rná færa fram og
aftur og til hliða. Á þann hátt er hægt
að hækka og Jækka flugið, snúa til
hægri og vinstri, sitja kyr í loftinu,
eða jafnvel fljúga aftur á bak.
Menn mega ekki halda, að „Uoppi-
Copter“ sje aðeins leikfang. Það er
hægt að komast á henni 12000 fet í
loft upp og ferðast með 90 enskra
mílna hraða á klukkustund.
Það er ekki hættulegt að fljúga á
henni. Skyldi hreyfillinn bila, þá sjá
vængirnir um það, að hún skrúfast
hægt og rólega til jarðar. Hún getur