Lesbók Morgunblaðsins - 19.10.1947, Blaðsíða 7

LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
31 r»
Heræfingar
í Þýskalandi
ALDREI heíur breski herinn haft
annað eins svigrúm til heræfinga, eins
og hann hefur r.ú í Þýskalandi. Og
þar verður hann ekki fyrir neinu að-
kasti nje mótspymu af hjeraðs-yfir-
völdum.
Yfir Þýskalandi hafa að undanförnu
verið háðar stórorustur, sem engar
sögur fara af. Þar var beitt sprengj-
um, fallbyssum, flugskeytum og ný-
ustu gerðum hernaðarflugvjela. Þar
er kappkostað að koma á sem allra
nánastri samvinnu milli flugliðs, stór-
skotaliðs og fótgönguliðs, því að
menn fundu til þess í stríðinu að sú
samvinna var ekki nógu góð.
Annan hvern mánuð er háð stór-
orusta og tekur setuliðið eigi aðeins
þátt í henni heldur eru sendar þangað
hernaðarflugvjelar frá Englandi. Og
hvernig eru þá þessar orustur og við
hverja er barist?
Stjórnin í „Nordonia" hefur ráðist
á breska hernámssvæðið, án þess að
segja því stríð á hendur. Innrásarher-
inn kemur frá Danmörku. Það er fót-
göngulið, vjelahersveitir, fluglið og
fallhlífasveitir. Herstjórn breska her-
námsliðsins sendir fyrst fluglið gegn
innrásarhernum, til þess að njósna
um ferðir hans og hefta framsókn
hans.
Herflugvjelar frá Englandi hafa
bækistöð á herflugvelli Þjóðverja hjá
Liibeck, um eina mílu frá rússneska
hernámssvæðinu.
Meðan á orrahríðinni stendur, eru
margar hleypiskútur á siglingu úti
fyrir ströndinni. Þær eru mannaðar
þýskum sjóliðum, sem ekki hafa verið
leystir frá herþjónustu. Þeir hafa
bjargað áhöfn margra breskra flug-
vjela, sem voru neyddar til þess að
fteygja sjer niður á sjóinn.
í þessum orustum eru nýjar gerðir
af Meteor, Tempost og Moscuitos flug
vjelum reyndar. í skógunum umhverf-
is Belsen fangabúðirnar voru nokkrir
olíugeimar, sem þær áttu að ráðast á.
Og með aðstoð nýrra miðunartækja
hefur þetta heppnast svo vel, að hver
flugvjel hefur hitt í mark. „Times ‘
segir að það sje jafnvel óhugnanlegt
hVað flugvjelarnar sjeu orðnar vissar
með það að hitta í mark.
Skamt frá Möhne stíflunni gera
,,árásarflugvjelar“ næturárás. Sumar
ráðast á flugvelli Breta í Austurríki
og jafnvel á Suez-skurðinn.
Svifflug er mikið æft, og hafa menn
orðið sólgnir í það á frístundum sín-
um. Með þessu móti hyggjast Bretar
alltaf geta fengið nóg af áhugasöm-
um flugmönnum.
^ ^ ^ íW
Sól og tungl
ÞRÁFALDLEGA sýnast sól. tungl
og stjörnur miklu stærri en venju-
lega, þegar þau ber við sjónarrönd.
Þetta er missýning og staíar af því,
að maður ber þá ósjálfrátt stærð
þeirra saman við eitthvað innan
sjóndeildarhringsins, og við það sýn-
ast þau stærri heldur en á háloftinu,
þar sem ekkert er að miða við. Á
sama hátt sýnist mönnum fult tungl
vera óvenjulega stórt, þegar það kem-
ur fram úr skýjum.
Ef missýningu væri ekki til að
dreifa, mundi tunglið sýnast stærst
þegar það er hæst á lofti, því að þá
er það þó 4000 mílum nær manni,
heldur en þegar það er úti við sjónar-
rönd.
Það hefur oft verið sagt, að geisl-
anir í loftinu valdi því að sól og
tungl sýnast stærst, þegar þau eru
yst við sjóndeildarhring. En þetta er
ekki rjett. Þvert á móti verða slíkar
geislanir til þess, að þau sýnast alveg
flöt, og við það ætti þau að sýnast
minni. En það getur hins vegar vel
verið að ryk í loftinu hafi áhril á
þetta.
Sól og tungl sýnast mirnst þegar
þau skína sem bjartast. Það stafar af
því að birtan hindrar það, að vjer
sjáum ysta ummál þeirra. Þegar þau
eru niður við sjónarrönd horfum vjer
á þau í gegn um meiri móðu, og þá er
birtan ekki eins mikil og við það sýn-
ast þau stækka, að vjer sjáum glöggt
rendur þeirra.
^ ^ ^
- Molar -
AMERÍSKUR málari, Gilbert Stu-
art að nafni var annálaður fyrir það
hvað hann var kvenhollur. Einu sinni
hitti har.n vinkonu sína á götu og
hún sagði: „Ó, veistu hvað, jeg sá
mynd af þjer í gær og hún var svo
lík þjer að jeg kyssti hana“.
„Kyssti hún þig á móti?“ spurði
Stuart.
„Nei, auðvitað ekki“, svaraði hún.
„Þá hefur hún ekki verið lík mjer“.
GRAFARINN var oft nokkuð við-
utan og einu sinni þegar hann var að
taka gröf, gleymdi hann sjer þangað
til gröfin var orðin svo djúp að hann
komst ekki upp úr henni. — Hann
hrópaði á hjálp, en enginn heyrði til
hans. Þannig leið fram á kvöld. Þá
var fylliraftur nokkur á leið fram hjá
kirkjugarðinum og heyrði ópin í graf-
aranum. Hann gekk á hljóðið og leit
niður í gröfina.
„Hvað er hjer á seyði?“ spurði
hann.
„Hjálpaðu mjer upp úr gröfinni",
sagði grafarinn. „Mjer er orðið dauð-
kalt“.
„Það er ekki að furða þótt þjer sje
orðið kalt“, sagði fyllirafturinn, „það
hefur gleymst að moka ofan á þig“.