Lesbók Morgunblaðsins - 17.10.1948, Qupperneq 5

LESBOK MORGU N BLAÐSIN S
433
Heiiníerðin.
Jeg lagði á stað með minn hóp,
og fóru sömu leið og við höfðum
komið. Umferðin og þröngin á veg*
unum var jafnvel enn meiri en dag-
inn áður. Á stórum svæðum höfðu
flugmenn bandamanna þó bannað
alla umferð. Þar stóðu vagnarnir
yfirgefnir á vegbrúnum, en fólkið
hafði flúiö út í skóg að lcita sjer
skjóls. Á þeim vögnum, sem enn
voru á ferð, var fólkið reiðubúið að
forða sjer fyrirvaralaust. Það sat
eigi aðeins inni í biiunum, heldur
uppi á þeim, á vjclahúsinu, stóð á
aurhlífunum og hekk alls staðar
þar sem það gat lengið handfestu
eða táfestu. En árásarflugvjelarnar
bar svo brátt að, að margir gátu
ckki forðað sjer, og þess vegna var
margt um særða menn og falJna.
Meö hreyflana stöðvaða, svo að
elvlcert heyrðist í þcim, komu flug-
vjelarnar alt í einu yfir einhverja
liæð eða slcógarjaðar og skutu mislc
unnarlaust með vjelbyssum á hvað
sem fyrir var. Skotliæf.ii þeirra var
alveg ótrúleg, það kom varla fyrir
að þær liæfðu eklci. Mjer þætti
gaman að vita livort þær Jiefði ekki
liaft sjerstakar íkveikjukúlur. því
að við sáum ekki betur en að kvilcn
aði í hverjum bíl, sem hæfður var,
og var þetta þeim mun einkenni-
legra þar sem bílarnir notuðu ekki
benzín. --------
Frá Lubeck var haldið til Kiel og
Eckernförde og þaðan til dönsku
landamæranna. Þar liafði danslti
Rauði krossinn viðbúnað til að taka
á móti okkur, eins og venjulega.
Um leið og við komum í gegn um
landamærahliðið hjá Krusaa, urð-
um við að nema staðar. Þar var bíll
með liátalara, og þar bauð J'ulltrúi
Dana gestina velkomna með
snjallri ræðu á reiprennandi
frönsku. Svo íór fram læknisslcoð-
un og siðan voru þær írönsku flutt-
ar í sóttvarnastöðina í Padborg.
Þar beið þeirra matur og nætui-
gisting. Daginn eftir áttu þær svo
að fara með sjerstakri danskri járn-
brautarlest til Kaupmannahafnar,
svo að við losnuðum við að flytja
þær þangað. í stað þess var svo
ákveðið að við skyldum freista þess
að lcomast til Ravensbruclc aftur og
sækja nýjan kvennalióp. Jeg feklc
skipun um að vera ferðbúinn næsta
morgun.
Ii.
ÁDUR,cn \ ið lögðum á stað í sein-
ustu fcrðina til Ra\ ensbrúck, gaíst
okkur tækifæri að sjá frönsku lcon-
urnar, cr þær lögðu á stað með járn
brautarlestinni. Við ætluðum ekki
að trúa oklcar eigin augum — svo
miklum stakkaskiftum höfðu þær
telcið. Þær liöfðu farið i bað, fengið
væran svefn og nógan mat. En þó
hefur það sennilega fyrst og fremst
verið öryggisvissan og frclsið, sem
hafði gjörbreytt þeim. Með þeirri
snyrtimensku, sem Fröldcum er í
blóð borin, liöfðu þær lagað föt sín
og liárgreiðslu, og sumar lröfðu á
einlivern óskiljanlegan lxátt fengið
gerviroða í kinnar. Þær voru nú
mjög snotrar og brostu blítt og gáfu
liýr augu í allar áttir.
Flugvjelaárásir.
Við kvöddum þær í seinasta sinn
og lögðum svo á slað. Erfiðleikamir
byrjuðu undir eins þegar inn í
Þýslcaland kom. „Tiefl’lieger" geist-
ust nú yíir alla vegi, og allar sam-
göngur Þjöðverja voru í molum.
— Hver tilraun að komast áfram
liefndi sin grinimilega. Hjá Euren,
sem er milli Kiel og Lúbeck vofðu
átta árásarflugvjelar yfir veginum.
Ein þeirra rendi sjer niður að lest
oldcar, atiiugaði íóllisbílinn, sem
jeg var í, og byrjaði svo að skjóta
á vörubíl um 50 metra íyrir franxan
okkur. Farþegai nir á þeim bíl gátu
eigi forðað sjer, og margir þeirra
urðu fyrir kúlum. Ein kona íeklc
skot í lífið. Til allrar hanungj u gát-
um við þegar veitt hinum særðu
lið. Stenström læknir og systurnar
gerðu að sárum þeirra til bráða-
birgða, konan fekk morfín-innspýt-
ingu og svo Ijetum við einn af vögn
um oldvar aka þeim til næsta sjúkra
liúss. Og Stenström lælcnir fór sjálf
ur með þeim þangað.
Það var nú ekki lengur liægt að
sleppa við flugmennina, ef maður
vildi á annað bórð komast áfram.
Hefðum við fylgt sömu varúðar-
reglum og við höfðum gert áður,
mundurn við liaía orðið að híma á
veginum ailan daginn, cins og
þýslcu bílarnir. Og þá var vonlaust
um að viö gætum bjargað fleiri
föngurn. Við vissum lílva að Ravens
brúclt gat íallið þá og þegar —
rnáske var liún þegar hertekin.
Það var þung ábyrgð, sem jeg
tólcst á hendur með því að halda
áfram. Að vísu átti livíti litur vagn
anna, íánarnir og Rauða kross
merkin að vera okkur lilífislvjöld-
ur. En hver gat sagt um það livort
ílugmennirnir tælci tillit til þess,
þegar það var vitað að Þjóöverjar
liöfðu misnotað einkenni olvkar? Og
var ekki valt að treysta á þaö að
allir flugmenn liefði fengið fyrir-
mæli um að hlífa olclcur? Það var
ckki álitlegt að halda áfram, en
áfram urðum við að halda. Hið
eina, sem jeg gat gert var að láta
vagnana aka í óslitnum lióp. Með
því var því forða.ð að einn og einn
sænslcur vagn flæktist inn t þýslca
þvögu. Jeg gaí skipun um bað, að
ef einliver vagn tefðist, þá yrði allir
liinir að biða eítir honum.
Þannig lieldum við áfram austur
á bóginn. Nú var elckert vtðlit að
yfirgefa vagnana í hvert skifti, setn
„Tiefflieger“ bar að, það \rar elclci
um annað að gera en lialda áfram.
f’uö íór ónotalirollur um olckur í
hvert skifti sem við heyrðum livin
þeirra yfir okkur, en áfram var
lialdið. Á löngum köflum voru eng-
ir aðrir a ferð en við. Þýsku bil-