Lesbók Morgunblaðsins - 25.09.1949, Blaðsíða 11

LiiiiöBöK MOEGXíNBIiAÐSINS
407
VELLAUÐUGUR INDVERJI, SEM
HUGSAR UM AÐ BÆTA HEIMINN
SETH DALMIA fæddist 7. apríl
1893 í borginni Chriawa í Jaipur-
ríki í Indlandi. Hann er af háum
ættum kominn, en fæddur í fá-
tækt. Langafi hans hafði verið einn
af auðugustu mönnum Indlands, en
gaf burt aleigu sína og helgaði líf
sitt guði. Faðir Seth Dalmia var
líka sanntrúaður maður og hann
innrætti syni sínum guðsótta og
góða siðu, en var svo fátækur, að
hann hafði ekki efni á því að senda
drenginn 1 skóla. Þekkingar sinnar
hefur hann því aflað sjer sjálfur.
Hann lærði að lesa sitt eigið mál
Gujarati með því að stafa fyrst
nöfnin á spjöldum og auglýsingum
kaupmanna í borginni. Nú hefur
hann aflað sjer mjög víðtækrar
þekkingar í hagfræði, fjármálum.
landafræði, samanburðar guðfræði,
heimspeki, dulfræði og stjörnu-
speki. Hann á þúsundir fræðibóka
um þessi efni og hann les fjögur
tungumál reiprennandi.
Þegar hann var 12 ára gamall
kom faðir hans honum fyrir í versl-
un og kaupið var 10 rúpíur, eða
um 20 krónur á mánuði.
Einhverju sinni fór hann til
stjörnuspámanns til þess að biðja
hann að spá fyrir sjer. Og hinn
vísi maður spáði því, að innan
tveggja mánaða mundi hann hafa
eignast 100.000 rúpíur. Seth hló að
spádómnum, því að honum fanst
þetta fjarstæða, en þó baðaði hann
sig nú í hinni heilögu Ganges á
hverjum degi og bað guð um að
láta þetta rætast. Svo var það litlu
síðar að honum var bent á að það
væri gróðavegur að kaupa silfur.
Þá fór hann til stjörnuspámannsins
og fekk 100.000 rúpía lán hjá hon-
um, til þess að kaupa silfur. Spá-
maðurinn hafði þó enga trú á að
þetta mundi blessast, en spádómur
hans rættist betur en hugboð hans.
Silfurverð hækkaði stórkostlega alt
í einu og áður en spádómstímabilið
var liðið hafði Seth grætt 150.000
rúpíur.
Þetta varð til þess að hann fór
út í gróðabrall. Hann keypti silfur,
gimsteina, bómull, línolíu, sykur
o. s. frv. Stundum græddi hann,
stundum tapaði hann stórfje Þá
komst hann að þeirri niðurstöðu
að gróðabrall mundi fyrr eða síðar
enda með skelfingu, og hætti því
alveg.
Fyrir 15 árum sneri hann sjer svo
að framleiðslu og fleira og öll fyrir-
tæki hans hafa blessast ótrúlega
vel. Hann á sementsverksmiðjur,
sykurverksmiðjur, banka, vátrygg-
ingarstofnanir, bómullarverksmiðj-
ur, efnaverksmiðjur, kexverksmiðj
ur, flugvjelar, járnbraut, sápuverk-
smiðju, kolanámur, pappírsverk-
smiðjur, stálverksmiðjur, hveiti-
myllur og verslunarfyrirtæki. Og
svo á hann mörg blöð, og honum
þykir lang vænst um þau. Þar á
meðal er hið 110 ára gamla ,The
Times of India“, en auk þess The
Sunday News of India, The Even-
ing News of India, The Illustrated
Weekly of India, Output, The Indi-
an News Chronicle, The Indian and
Pakistan Yearbook and Who is
Who, The Civil and Military Ga-
zette og The National Call.
Hann var spurður að því nýlega
hvers vegna hann gæfi út svo mörg
blöð. „Jeg geri það til þess að vinna
að heimsfriði,“ sagði hann. Hann
hefur einnig heitið tvennum verð-
launum, sem eiga að greiðast í þrjú
ár í röð, fyrst fyrir árið, sem nú er
að líða. Önnur verðlaunin, um
15000 dollara, fær sá maður eða
kona, sem best hefur unnið að
heimsfriði á því ári. Hin verðlaun-
in, 4000 dollara, fær sá, er ritar
besta bók um alheimsríki og al-
heimsstjórn.
■ Jafnhliða þessu er Seth að safna
undirskrifíum að áskorun um að
setja á fót alheimsstjórn, til þess að
friður geti haldist. Hann hefur þeg-
ar safnað hátt upp undir miljón
nafna á þessa áskorun, en hann
ætlar ekki að hætta fyrr en hann
hefur fengið 5 miljónir undir-
skrifta.
Hann hefur 100.000 manna £
vinnu og kallar þá „fólkið sitt“, því
að hann vill vera þeim sem faðir,
og gerir engan greinarmun á því
hver hörundslitur þeirra er, eða
trúarbrögð. Hann á heilar borgic
og þar hefur hann bygt spítala,
skóla, hressingarhæli og bókasöfn
fyrir „fólkið sitt“ og rekur þetta því
að kostnaðarlausu.
Hann er nú talinn auðugasti mað-
ur Indlands, en hann er mjög ólík-
ur auðkýfingum Vesturlanda. Hann
gengur altaf í ódýrum fötum. Hann
lifir á mjög fábreyttum mat. Hann
stjórnar öllum fyrirtækjum sínum
með því að gefa fulltrúum sínum
bendingar um það hvernig þeir eigi
að vinna. Hann er saiinfærður um,
að það sje guðs vilji að hann er
orðinn svo ríkur, og að hann eigi
að nota auð'sinn til þess að ger“
gott. „Jeg byrjaði með tvær hend-