Lesbók Morgunblaðsins - 11.07.1954, Blaðsíða 13

* LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
473
og gæði flugvélanna, að mjög fá
slys urðu sumarið og haustið 1940.
En hér kemur þó saga af einu
óhappi er þá kom fyrir.
ITM þær mundir var ég foringi við
49. herdeild, sem tók þátt í her-
námi Islands og ég hafði gert samn-
ing um það við flugforingjann að
fá að fara með einni sprengjuflug-
vélinni norður til Akureyrar til
þess að heilsa upp á herdeildina,
sem þar var. Flugdagurinn var
ákveðinn föstudagurinn 13. sept-
ember, sem sennilega hefur venð
óstundadagur fyrir slíkt ferðalag.
Ég fór í bíl frá Reykjavík
snemma morguns. Var ætlunin að
leggja á stað frá Kaldaðamesi kl.
4 og áttum við þá að vera komnir
til flugvallarins hjá Akureyxi kl.
5.30.
Flugleiðin liggur á kafla með-
fram vesturrönd Vatnajökuls, sem
er hundrað enskar mílur á lengd
frá vestri til austurs og fimmtíu
mílur á breidd. Þarna er hið hrika-
legasta umhverfi. Jökullinn er einn
óskapnaður, þar sem ægir saman
jokli, hraunum og fjallatoppum.
Af einhverjum ástæðum tafðist
burtför okkar nokkuð. En þegar
lagt var á stað, komst ég að því
að í hinum þröngva klefa, þar sem
við flugmaðurinn áttum að sitja,
var einnig flugvélarskrúfa. Hún
átti að fara norður á Akureyri
handa flugvél, sem hafði orðið fyrir
áfalla nýlega.
Veðurfregnin frá Akureyri var
ekki sem álitlegust. Þó var gert
ráð fyrir að þar mundi nokkurn
veginn bjart, en norður undan væri
mikill skýabakki. Við lögðum því
óhræddir á stað um miðaftan.
Ekki höfðum við farið langt er
dimm þoka varð fyrir okkur, svo
að við urðum að hækka flugið upp
í 10 þúsund fet áður en við kæm-
umst upp úr henni. Af þessu leiddi
það, að við sáum ekki til jarðar og
höfðum ekki við neitt að styðjast
á fluginu. Var því sýnt að við
mundum ekki geta íundið hinn
mjóa dal, þar sem við áttum að
lenda, nema því aðeins að létti þeg-
ar komið væri norður yfir há-
lendið.
Það kom þó fljótt í ljós að svo
var ekki. Ekkert sást nema þykk
og hvít veltandi þoka og hvergi sá
nein kennileiti. — Flugmaðurinn,
Willy Willcox frá Kanada, afréð
þó að reyna að stinga sér í gegn
um þokuna og vita hvort hann
fengi þar ekki nægilegt svigrúm
til þess að komast til Akureyrar
utan af hafi. Hann helt áfram norð-
ur á bóginn þangað til hann var
viss um að vera laus við fjöllin,
og lækkaði svo flugið hægt og
gætilega. Mér leizt ekki á þetta,
enda skall hurð nærri hælum, því
að þegar við komum niður úr þok-
unni, þá var sjórinn aðeins nokkur
hundruð fet undir okkur. í dauð-
ans ofboði hækkuðum við flugið
aftur, og það var sem þungu fargi
létti af okkur er við komumst aft-
ur upp úr skýaþykkninu og kvöld-
sólin brosti við okkur.
TVrÚ var það sýnt að við mundum
ekki geta náð áfangastað, og
um annað var ekki að gera en
fljúga aftur suður til Kaldaðarness.
Þegar kom suður að vatnaskilum,
tók að birta svo að við sáum til
jarðar og gátum áttað okkur á af-
stöðunni. Til vinstri handar var
brún Vatnajökuls, en fram undan
til hægri var annar jökull, sem
nefnist Hofsjökull. Við flugum svo
hátt, að við sáum suður af og þar
reis Hekla og setti sinn svip á um-
hverfið.
Þarna var það svo að hreyfillinn
bilaði. Ég ímynda mér að við höf-
um lent í lofttómu rúmi, því að
flugvélin hrapaði mðrg hundruð fet
eins og steinn. Þegar flugmaður-
inn gat rétt hana við aftur, þá fór
hreyfillinn ekki í gang. Við fórum
þarna á svifflugi og stefndum
beint á hraunin hjá Hofsjökli.
„Við verðum víst að nauðlenda,“
kallaði Willy aftur yfir öxlina til
mín. Ég man að ég spurði hann
hvort ég ætti að stökkva út, og
vonaði jafnframt að hann mundi
segja nei, því að ég sat á fallhlíf-
inni og ég var svo loppinn að ég
treysti mér ekki til þess að leysa
hana. Hann svaraði að við værum
svo lágt á lofti að ekki væri hægt
að nota fallhlíf. Hann kvaðst vera
að hugsa um að reyna að lenda á
jökli. Annað töluðum við ekki sam-
an. Willy hafði um nóg að hugsa, og
ég var að hugsa um það að bráð-
um mundi öllu lokið, og mér fannst
það undarlegt að ég var ekkert
óánægður með það. Ég var ekki
hræddur, en reyndi að gera mér
grein fyrir því hvernig það mundi
vera að koma til jarðar. Varð mér
þá litið á skrúfuna, sem við höfð-
um meðferðis, og fannst það ekki
hugnanlegt að annar endinn á
henni stefndi beint á magann á
mér, og ég sá í anda hvernig hún
mundi stingast í gegn um mig við
hnykkinn þegar flugvélin tækj
niðri. Ég mjakaði mér því fram
hjá henni og fram til flugmannsins.
Við fórum á renniflugi og ótrú-
lega hægt. Ekkert heyrðist nema
hvinurinn af því er flugvélin skar
loftið. Mér varð nú ljóst að Willy
hafði hætt við að lenda á jökli, en
stefndi á mela nokkra undir skrið-
jökli úr Hofsjökli. Ekki var stað-
urinn álitlegur. Þar voru stórir
steinar á víð og dreif, en melurinn
sundur skorinn af farvegum og
lækjum úr skriðjöklinum.
Svo tók flugvélin niðri. Árekst-
urinn varð mikill og hún hentist
upp í loftið aftur og flutti svo
kerlingar, en brothljóð og braml
heyrðist í undirbyggingu hennar.
Svo hentist hún til hægri og stóð
svo kyrr.