Lesbók Morgunblaðsins - 19.09.1954, Page 14

586
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
af lifnaSarháttum manna í öðrum
löndum. Hún hlýddi á með háttvísi
menntaðrar konu og skildi allt sem
ég sagði — jafnvel ambögurnar.
Einn morgun heyrði ég á samtal
þeirra Donna Elcira og Donna Lu-
ise. Donna Elcira var að segja vin-
konu sinni frá japönsku gleðimey-
unum (geisha) sem ég hafði sagt
henni frá. Og allt sem hún sagði
var rétt. Og með kvenlegum næm-
leika hafði hún skilið meira en ég
hafði sagt. Ef til vill eru þær vin-
konurnar enn að tala um sögur
þær, er ég sagði Donna Elcira.
Þessar konur voru báðar frá
Chile. En ekki eru allir eyarskeggj-
ar þaðan ættaðir. Árið 1891 fórst
frangkt skip, „Le Télegraph“, í stór-
viðri þarna við eyna. Ein hjón kom-
ust þar af, og hafa ekki farið frá
eynni síðan. Þau hafa víst fengið
nóg af ferðavolkinu. Þau heita
Carpentier, og nokkrir afkomend-
ur þeirra eiga nú heima þarna.
Þarna heyrir maður líka ættar-
nafnið Schiller og þykir undarlegt
að fiskimenn hér skuli bera það
nafn. En svo stendur á því, að árið
1914 var þýzka beitiskipinu „Dres-
den“ sökk( hér úti fyrir. Þjóðverj-
arnir, sem af komust, voru geymdir
hér á eynni til stríðsloka, en þá
kusu sumir þeirra að vera kyrrir
og hafa verið hér síðan.
Hafnsögumaðurinn hér heitir
Sennor Santiago Chicago og er írá
Chile. — Nafn hans minnir þó á
Bandaríkin, en hann hefur ekki
hugmynd um hvers vegna hann
hefur öðlazt það. Hann hyggur
helzt að foreldrar sínir hafi leitað
að einhverju fallegu nafni á landa-
bréfi, áður en hann var skírður.
FISKIMENN — AÐALSMENN
Undarlegt finnst manni það, að
nokkrir fiskimenn hér, sem eru
blátt áfram eins og aðrir fiski-
menn, bera aðalsnafn. Þeir eru af-
komendur svissneska barónsins de
Rodt, sem á fyrri öld leigði eyna
af Chile-stjórn og stofnaði hér til
humarveiða, sem orðið hafa nafn-
togaðar. Hann græddi stórfé á
þeim. En þó er hann kunnari fyrir
annað. Þegar hann kom til eyar-
innar voru þar til tvær merkilegar
trjátegundir, sandeltré, sem hvergi
vex annars staðar nema í Austur-
löndum, og einkennilegt pálmatré,
svart og hvítt á lit, sem hvergi var
til annars staðar. Sumir halda að
þessar tvær trjátegundir bendi til
þess, að Juan Fernandes sé leifar
af stóru meginlandi, sem sokkið
hafi í sjó. En hvað um það, barón
Rodt hjó upp þessi tré og sendi til
annarra landa og gekk svo ræki-
lega til verks, að nú eru þau upp-
rætt á eynni, og pálmatréð aldauða
á jörðinni. En í staðinn reis þarna
upp ættstofn de Rodt. Afkomendur
hans eru ekki frábrugðnir öðrum,
en manni finnst það dálítið skríiið
er maður heilsar óbreyttum fiski-
manni og hann kynnir sig sem
barón!
Á eynni er aðeins ein byggð,
þorpið Juan Bautista. Þar eru tvær
götur og umferðin er ekki hættu-
leg. Önnur gatan heitir Púður-
stræti, en hin Hauskúpustræti. —
Benda þau bæði til þeirra tíma er
hér var fullt af sjóræningjum. Hús-
in eru lítil og snotur, en standa
svo náið að samtal hevrist miili
þeirra ef menn tala hátt. Hverju
húsi fylgir garður, þar sem er fjöldi
skrautblóma, þar á meðal „flori-
pondia“, sem ber stór og hvít bik-
arlöguð blóm. Anganin af þeim er
svo megn, að sagt er að sumir noti
hana í staðinn fvrir svefnlyf. Þeg-
ar menn fara að hátta og eru
hræddir um að þeir geti ekki sofn-
að, leggja þeir eitt blóm ofan á
sængina hjá sér og sofna þegar við
ilminn af því. Þetta er eina með-
alið sem eyarskeggjar nota.
Engir mannabústaðir eru annars
staðar á eynni og maður er komian
út í einhveru náttúrunnar um leið
og komið er út úr þorpinu. Allt
er þar umvafið blómum. Þar eru
pálmatré og þar eru risavaxnir
burknar, sem eru eins og tré og
ber við loft á fjallatindunum. Þarna
er kyrrðin svo að segja áþreifanleg,
og það er vandalaust að ímynda
sér að maður sé kominn til eyði-
eyar og sé þar einn síns liðs, eins
og Robinson Crusoe. En enda þótt
þarna sé hitabeltisgróður, þá þarf
maður ekki að óttast eiturslöngur.
Þær eru ekki til á eynni og ekki
einu sinni smásnákar.
VANTAR KVENFÓLK
Fátt er svo fullkomið að ekki sé
á einhverjir gallar, og aðal gallinn
á Juan Fernandes er, að þar eru
of fáar konur. Ungu mennirnir eru
svo miklu fleiri en stúlkurnar, að
slíks þekkist ekki dæmi í víðri ver-
öld, nema þá í flugstöð Bandaríkj-
anna í Thule á Grænlandi, þar sem
sagt er að sé sex þúsundir karl-
manna og aðeins ein kona.
Afleiðing þessa er sú, að þegar
hinir ungu menn, sem hafa verið
svo heppnir að ná sér í unnustu
og eru að ganga með henni úti í
blómskrúði náttúrunnar, þá svala
hinir sorgum sínum með því að
þamba ódýrt vín frá Chile. Eftir
stundardrykkju eru þeir orðnir
mjög ölvaðir, en þeir eru þó ekki
svipaðir fylliröftunum í stórborg-
unum. Kona nokkur frá Argentínu,
sem var hér í sumarfríi, ásamt
manni sínum, segir svo frá að þau
hjónin voru boðin í eina af þess-
um drykkjuveizlum. Þegar henni
þótti hávaðinn keyra úr hófi afréð
hún að fara og gekk á milli manna
og kvaddi þá með handabandi. En
háttvísi eyarskeggja var ekki lokið.
Þegar hún ætlaði að kveðja þann,
sem var einna ölvaðastur, reis hann
á fætur með erfiðismunum og
reyndi að hneigja sig. Og svo sagði
hann í hjartans einlægni: „Nei,
t