Lesbók Morgunblaðsins - 21.09.1958, Síða 13
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
469
maritzburg. Sólin var nú farin að nálg-
ast hæðina.
Töframaður spennti belti sitt fastar
og leit á okkur til skiptis. Og um leið
og eg sá i augu hans greip mig hin
sama hrifning og fyrst. Svo kvaddi
hann okkur og fór sína leið og blöðr-
urnar flögruðu um höfuðið á honum,
en ilminn af töfravisk hans lagði að
vitum okkar. Hann helt inn í borgina.
Svo störðum við þögulir á eftir hon-
um nokkra hríð og vorum hugsandi.
Þegar fyrstu kvöldskuggarnir komu,
rak Umbambo upp óp mikið.
— Lítið þið á, sagði hann, og benti
fram eftir veginum.
Við litum þangað og sáum rykmökk,
sem færðist óðum nær. Það var auðséð
að þar var einhver á ferð. Brátt sáum
við að þetta var stúlka. Hún kom
hlaupandi og skinnsvuntan hennar
flaksaðist til og frá.
Hún hljóp beint til okkar, staðnæmd-
ist snöggvast, en varpaði sér svo fyrir
fætur Umbambo í tryllingslegri geðs-
hræringu. Við vissum ekki hvað við
áttum að gera. Eg hefði helzt kosið að
hverfa þaðan, en samkvæmt siðaregl-
um Zulua var það drengskaparskylda
mín að vera kyr, og yfirgefa ekki vini
mína í vandræðum þeirra.
Þá komu tvær af konum þeim, sem
setið höfðu hjá kofanum. Þær fóru að
stumra yfir stúlkunni og töluðu hlý-
lega við hana. Svo reistu þær hana á
fætur og leiddu hana heim að kofanum.
Brátt hætti hún að hljóða og snökta
og allt varð hljótt. Við stóðum þarna
og biðum. Svo komu tvær aldraðar
konur og leiddu stúlkuna á milli sín.
Þetta var laglegasta stúlka, eitthvað
átján ára gömul. Hún var heldur
vandræðaleg og nagaði sjal, sem kon-
urnar höfðu fleygt yfir herðar hennar.
— Eg heilsa ykkur, sagði Umbambo
og það var gleðihreimur í röddinni.
Þá brosti stúlkan svo að sá í tvær
raðir af skínandi hvítum tönnum.
Uskendevo hnippti í mig og hvíslaði
að við skyldum draga okkur í hlé. Svo
biðum við þangað til myrkt var orðið.
Þá kom Umbambo.
— Er allt í lagi? spurði eg.
— Já, nú er allt í lagi, sagði hann.
Stúlkan verður í nótt hjá þessum kon-
um, en á morgun fer hún heim og eg
fer með henni.
— Viltu segja okkur hvað skeð hef-
ir? spurði eg.
— Sjálfsagt, svaraði hann. Um miðj-
an dag var hún ein úti á akri föður
Knattleikur
í BÓK, sem nefnist „Ball, Bat and
Bishop“ og er eftir sagnfræðing-
inn Robert William Henderson, er
þess getið að knattleikar muni í
öndverðu hafa verið helgileikar og
hafi komið upp í Egyptalandi fyrir
4000 árum. Upphaflega muni þetta
hafa verið leikur milli alþýðu og
klerka. Egyptar voru þá sóldýrk-
endur. Sólguðinn Osiris var þá
jafnframt frjóvsemdarguð, er réði
fyrir gróðri jarðar og fjölgun alls
þess, er lífsanda dró. Tákn hans
var knöttur, eða eftirmynd sólar.
Upphaflegi knattleikurinn var nú
þannig, að alþýða kom með knött
og átti að slá hann inn um dyr
musterisins í Pampremis. Hvort
knötturinn hefir verið úr steini
eða tré, verður ekki sagt, en allir
voru útbúnir með knatt-trjám eða
dreplum til þess að slá hann. En
fyrir framan musterisdyrnar söfn-
uðust hofprestarnir, vopnaðir
dreplum, og áttu að varna því að
síns. Hinar konurnar voru farnar
heim í miðdegishvíld.
— Er það ekki óvenjulegt að ein
skuli þá verða eftir? spurði eg.
— Jú, en þá hafa töfrarnir verið
farnir að hrífa, töframaðurinn hefir
ráðið því að hún varð ein eftir. Hún
segist hafa verið að hugsa um mig og
skyndilega sá hún að eg stóð hjá henni.
Hún kastaði þá frá sér sigðinni, en um
leið leystist sýnin upp eins og í móðu,
og hún heyrði rödd, sem skipaði henni
að fara undir eins á fund minn. Og þá
fann hún að hún elskaði mig og engan
annan. Og hún hljóp þegar á stað.
— En hvernig vissi hún hvar þín var
að leita?
— Hún segir að einhver innri rödd
hafi leiðbeint sér og hún hafi aldrei
verið í vafa um hvert hún átti að fara.
(Höfundur þessarar frásagnar,
Thomas Wailes Barron, segist
ekki skilja það enn í dag,
hvaða öfl hafi verið þarna að
verki).
er gamall
knötturinn kæmist inn í hofið.
Segir svo að leikurinn hafi verið
mjög harður og hafi margur fengið
brotið höfuð og brotna limu, en
alltaf urðu leikslokin þau, að Osiris
sigraði og knötturinn komst inn
í hofið.
Knöttur gat táknað hvort sem
vera vildi sól eða mána, en hann
var alltaf ímynd frjóvsemi. Og
knattleikar urðu brátt einn liður-
inn í vorhátíð Egypta, þegar fagn-
að var vextinum í Níl. Og þar sem
knötturinn var tákn frjóvsemi, var
eðlilegt að konur tæki þátt í knatt-
leikum. Hofgyðjurnar í Pampremis
tóku og snemma þátt í knattleikn-
um. Þær höfðu allar gengið
undir skírlífisheit. Ef einhver
þeirra beið nú bana í kappleiknum,
var það talin fullnægjandi sönnun
þess, að hún hefði ekki gætt skír-
lífisins. í gröf Beni Hasans, sem
greftraður var eitthvað 2000 ár-
um fyrir vort tímatal, er mynd af
hálfnöktum konum í knattleik. Á
myndum frá seinni tímum má sjá
allsnaktar konur vera að iðka
knattleik.
Knattleikurinn barst til Spánar
með Serkjum, og þar sem þetta
var helgiathöfn í sambandi við vor
-hátíðina, var eðlilegt að kristnir
menn tengdu þá við páskahátíðina
hjá sér. Kaþólska kirkjan var þvi
vön að taka upp siði heiðingja, í
samræmi við það sem heilagur
Ágústus sagði á 4. öld: „Kristnir
menn ættu ekki að slá hendinni
á móti neinum góðum sið, enda
þótt hann sé frá heiðingjum kom-
inn“. Ýmsir kennimenn hómuðust
þó gegn því að knattleikur væri
iðkaður á páskahátíðinni, en þeim
varð lítið ágengt, því á hærri stöð-
um var þetta talið sjálfsagt.
Knattleikar breyttust mjög eftir
(