Lesbók Morgunblaðsins - 09.06.1968, Blaðsíða 9

Dags daglega á timabilinu 2-
4 skreiðist fyrirmannafólkið úr
rekkju og dregst út á strætin
til að létta sér upp, þ.e. sýna
sig og sjá aðra. Eru það eink-
um aSalstræti bæjarins, og þá
fremst í flokki „Austurgata“,
■er menn velja til göngu sinnar
um þetta leyti dags, og er þar
alloftast lítt hægt að þverfóta
sakir þrengsla. Safnast þar
slæpingjar af ýmsum stéttum
og ýmsum aldri: hafa þeir sett
sér það sem aðalmark og mið
í lífinu að sóa fé foreldra
sinna, og eru þeir flestir full-
numa í þeirri list, en kunna
lítt til vinnu. Kæra þeir sig
kollótta um vísindi, skáldskap,
fagrar listir og allt það annað
sem mest þykir um vert í lífinu,
en aðalviðfangsefni þeirra er
það, hvert fatasnið tíðkist nú
mest í Parísarborg, hverjir rétt
ir matar helzt megi vekja lyst
hjá söddum manni og hverjir
skrautgripir helzt megi finna
náð fyrir augum vændiskvenna
þeirra, er þeir hafa kynni af.
Þsssir menn eru auðþekktir á
skrúða sínum og öllu háttar-
lagi. Ganga þeir á flikum, er
hosast upp á mibt bak eins og
stutttreyjurnar gömlu, og kalla
yfirfrakka. Brækur bera þeir
hólkvíðar og brettar upp á
miðjan kálfa hvernig sem viðr-
ar. Göngustaf bera þeir í hendi
sér, en aldrei stinga þeir hon-
um niður: á hann helzt að vera
svo stór og staurslegur, að þeir
kikni við í hverju spori af
þyngslunum, því ekki er svo
sem kröftunum til að dreifa.
Á höndum sér bera þeir bleik
álótta glófa. Ekki þykir spilla
Hvílíkt lastabœli hefur Kaupmannahöfn verið
í augum ungs íslendings, sem nýkominn var
utan. Svo er að minnsta kosti að sjá at
eftirfarandi grein um ,,Hafnarlíf44
sem
birtist í Eimreiðinni 1893
EFTIR JÓN JÓNSSON
að bera gullspangargleraugu,
en hvort þau nokkuð skerpa
sjónina þykir liblu skipta. Loks
bera þeir silkihatta á höfði, er
mest svipar til tjörukagga í
*pa
lögun. Letimagar þessir eru
eins og nokkurs konar óþrif á
likama mannfélagsins og
skyldi maður ætla, að öllum
væri sem mest um það hugað
að losast við þá, en svo er
eigi. Þykja þeir ómissandi stór
bæjarbragsins vegna, því þann
ig er lífinu háttað meðal stór-
þjóðanna. í kvenleggnum má
og finna nokkuð líkt þessu, og
má þar sjá margar drósir kringi
lega klæddar og skreyttar
blómum og gullglingri, en þef-
inn af smyrslum þeim, er þær
rjóða á sig, leggur fyrir vit
þeirra, er fram hjá ganga, og
er stundum við því búið að
mönnum slái fyrir brjóst af
stækjunni. Straumnum þokar
ofur hægt áfram og er það vel
til fallið, því við það gefst
hyskinu færi á að senda hvert
öðru hýr augnatillit og blíð
töfrabros og ef vel er, smá-
bendingar í mannþrönginni.
Þykir mörgum þetta góð
skemmtun og má segja um það,
að „lítið er ungs manns gaman“;
en eigi er þetta í raun og veru
eins saklaust gaman og marg-
ur hyggur. Má að vísu segja að
l'íf þetta sé glæsilegt og örv-
andi að ýmsu leyti, en hér
sem ofbar verður sú raunin á,
að að baki sbórbæjarglysinu
felst stórbæjarlauslætið.
Eigi rénar umferðin stórum,
þótt rökkva taki, en hamskipt
um tekur strætalífið um það
bil. Þykir eigi uggvænt fyrir
kvenfólk, sízt ungar stúlkur
og fríðar sýnum, að vera mikið
á ferli um þessar mundir, „því
margt býr í þokunni". Fari
svo, að þær eigi brýnt erindi
úti við, þykir þjóðráð að gefa
það til kynna með því að bera
í höndum sér böggla og pinkla
og greiða sporið eftir megni:
má þá vera að þær sleppi óá-
reittar. Nú er alæpingjaliðið
aftur komið á kreik og eru
margir þeirra örir í kolli.
Hefja þeir nú fyrst dagsverk
sitt, en það er í því innifalið,
að þeir ginna konur til fylgd-
ar við sig: virðist svo sem þeim
eigi fyrri en um þetta leyti
dags verði að fullu ljós sann-
indi hins fornkveðna, að „það
er eigi gott að maðurinn sé
einn“. Beita þeir til þessa starfs
öllum klækjum sínum ogbrell
um og leggja snörur sínar með
hinni mestu varmennsku og
undirhyggju. Verður mörgum
kvenmanninum á, þótt hálf-
nauðugt sé, að veita þeim
blíðu sína, og hafa margar
þeirra eftir á mátt naga sig
í handarbökin fyrir léttúð sína
sem oft og tíðum eigi er af
öðru sprottin en forvitni og
nýjungagirni.
Jafnframt því, að siðprýðis
kvenfólki fækkar á stræbun-
um, eykst umferðin af öðrum
kvensniftum, er tínast fram á
sjónarsviðið í ljósaskiptunum
og leggja veiðibrellur sínarfyr
ir unga menn. Eru þær á ýms-
um aldri og ólíkar ásýndum, en
í ýmsu eiga þær sammerkt.
Flestar eru þær svo skreyttar
og skafnar upp, að taka mætti
þær fyrir hefðarkonur, ef eigi
væru augnatillit þau ogfrekju
bros, er þær kasta óspart til
þeirra, er framhjá ganga. Allar
eru þær óbragðlegar ásýndum
af litarefnum þeim, er þær
rjóða í andlit sér til þess að
líta blómlega út. Gefi menn
sig á tal við konur þessar, eru
þær, eins og líklegt má þykja,
viðmótsblíðar og kumpánlegar,
en brátt verða menn þessjafn-
framt varir, að þær eru ófyrir-
leitnar og láta sér eigi allt
fyrir brjósti brenna.
Smátt og smátt tínast menn af
strætunum, og er á kvöldið líð-
ur, er þar fremur mannfátt.
Mannvaðurinn og líifið og fjör-
ið safnast nú að skemmti- og
veitingahúsunum. Sjónleikahús
in smáfyllast, en allur fjöldi
þeirra, er hafa í hyggju að
gjöra sér glatt kvöld, streym-
ir þó fyrst og fremst að
skemmtihúsum þeim, er trúðar
leika listir sínar, lesa sig eftir
lausum köðlum hátt í loft upp,
hoppa og dansa á örmjóumþráð
um yfir höfði áhorfenda, henda
beitta hnífa á lopti og sýna
margs kyns töfrabrögð. Sitja
áhorfendur við smáborð og geta
jafnframt því, er þeir njóta
skemmtunarinnar, fullnægt
munni sínum og maga aftir lyst
og efnahag. Eftir hvern leik
kveður við lófaklapp, óp og
háreisti, svo brestur og gnestur
í salnum. Margir leita og til
veitingahúsanna og er þar hæg
ur nærri, því drykkjustofur eru
að haita má í þriðja, fjórða
hverju húsi. Er drykkjuhúsum
þessum svo margvíslega háttað,
að hver maður getur sniðið sér
stakk eftir vexti og kosið eftir
geðþótta sínum og efnahag. Þar
eru drykkjustofur með loga-
gylltum og rósmörkuðum vegg-
tjöldum, mjúkum legubekkjum,
silkiklæddum hægindum, snjó-
hvítum marmaraborðum og
hvers kyns skrauti. Baða raf-
Framhald á bls. 13
9. júní 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9