Lesbók Morgunblaðsins - 31.05.1970, Page 16

mtmri
Lausn á síSustu krossgátu
£ Ví itfH\ n\ ■ I? r 0« Æ> 1 %. s> -o z 37 ' ■ ~x-
c r — m < r r 0> < y* —•
77 C- D ■n o 70 H*? Sa > r |á 7) 0' H X r
- 70 0' M z •71 tr « ■ >• r r jd' r ir ál 1 ... ,
JD z. ■Z. JO C' >■ r D" r 03, £7 C O 1
r?s fw? ZÍ uí ibcSÞ -ojiir
2 2 — 2 -3 z1 : 03 7) < to 3 0, n » 2 2 x> p' 2 m m 4) T) < c u ACr
% 70 > < t*1 = ? O 30 2 H xX 2£ 4 ■<1 2 - l-f: rj >. Z 1 V 3>. H
< X? — 2 T1 m. & 03 5; s íU? 2 or T> <37 l* 2' i. «7 c-
> J> £ r r - 70 m 03 75 -v 4?- (17 <9 o* O' 2 - r
3 C ~\ JC j> -1 cS 2 70 O. •x\ <t> V 3) o> L-Íó ■4' -i C- 2 íS9 u fk X
r r c 3 70 c O* o- > 2 O ?0 f' •r * ■ > 0 £ OO H Æ r. 2. -1 -1 3s r D 2 |
a> 52) r í 2. JC 2. c i <■3 c 0 V/\ 70 |í 2 > \/\ - 2 M c, —> 1 e>~ 1 r- rr_ ■
$ - * -h 5= ■n a> V 70 £S* 7» n\' U «- 70 TÁ 3 3 V\
- & 7J D X — r> ■»« VÍ7 *> 70 i 1A — r X -i? JD r O' -1
SÚ veröld, sem við búum okkur
innan veggja, er þeim mun þýðing-
armeiri sem veöurjar á landinu er
ojt nœsta óhagstœtt til útiveru.
Þessvegna byggja margir ögn
stærra en köld rökhyggja segir aö
sé hœgt að komast af með. Og
þessvegna gerir fólk sér far um að
fylgjast með nýjungum í húsbún-
aði og innréttingum. Sýningin í
Laugardalshöllinni gerir þeim auð-
velt fyrir, sem gjarnan vilja gera
samanburð og fylgjast með í þess-
um efnum, En fyrst og fremst er
sýningin kaupstefna; œrinn kostn-
aður, sem forráðamenn fyrirtœkja
vonast til að skili sér aftur og vel
það.
Svo fjölskrúðuj tr þessi veröld
innanstokksmuna, aö naumast tek-
ur gaumgœfileg yfirferð á sýning-
unni minna en tvo kiukkwtíma.
Þar eru gamalkunnar heimilisþarf-
ir, svo sem stólar og borð, <*g ný-
lega uppfundin afsprengi neyzlu-
þjóðfélagsins, svó sem mótorgrill
og rafmagnstannburstar. Að ýmsu
leyti œtti sýningin að gefa hug-
mynd um stöðu húsgagnaiðnaðar-
ins, sem er hreint ekki þýðingar-
lítið í nýbyrjaðri EFTA-aðild. Þó
er sá annmarki á, að nokkrir
stærstu húsgagnaframleiðendurnir
eru ekki með af einhverjum ástœð-
um. Heildarmynd þeirrar hús-
gagnaframleiðslu, sem birtist á sýn
ingunni, gefur þó varla tilefni til
mikillar bjartsýni. Að vísu virðist
eitthvað að rofa til eftir langa og
dapurlega tekk-öld. Ljósar tegund-
ir viðar sjást á ný og er það vel.
En einn sameiginlegan ágalla liafa
hinir nýju stólar og sófar með fá-
gœtum undantekningum: Það er
afleitt að sitja í þeim. Yfirleitt eru
þessi sæti alltof hörð til að vel fari
um mann, og má segja um þau
eins og steininn, að hver verður
tvisvar feginn, sem þar sezt. Flest-
ir hönnuðir og framleiðendur
byggja á skandinavískum smekk og
fyrirmyndum; hugmyndin er að
notagildið skuli sitja í fyrirrúmi.
En því miður eru þessir hlutir allt-
of oft einvörðungu gerðir fyrir
augað. Sízt af öllu œtla ég að
mœla gegn því, að augað fái sinn
glaðning, en sú gleði hlýtur að
verða blandin með tímanum, ef
notagildinu er að einhverju leyii
fórnað. Hvernig í ósköpunum
stendur til dœmis á því, að allir
raðsófar eru meira og minna ófœr
sœti; gerðir fyrir líkamsbyggingu,
sem Homo sapiens hefur ekki enn-
þá náð, hvað sem síðar verður.
Það er með ajbrigðum hvimleitt
að reyna að brjóta allt undir einn
smekk; þá er fjölbreytnin skárri,
jafnvel þótt einstaka furðuverk
fljóti með. Stundum finnst mér,
að arkitektar og húsgagnahö?muð-
ir taki þátt í vafa.sömu athæfi við
að mynda einskonar hópsál einnar
skoðunar. Uppvakningar frá alda-
mótunum, stólar með kögri og
renndum fótum, hafa sézt hér upp
á síökastið og eru raunar á sýn-
ingunni. Húsgagnaiðnaðurinn er
kannski ekkert merkari þar fyrir,
en í þessu felst ákveðin uppreisn
gegn tilbreytingarleysinu og fúnk-
isstílnum, sem hefur verið einráð-
ur um áratugi.
Af heimilissýningunni verður
jafn Ijóst sem áður, að við höf-
um ekki eignazt neitt, sem kalla
mœtti íslenzkan húsgagnastíl.
Kannski er sú krafa þar að auki
óréttmœt. Þó eigum við hóp hús-
gagnateiknara, sem haldið hafa
sýningar á álitlegum og listrœnum
munum. Okkur er sagt, að lítið
upplag af dýrri gœðavöru, gœti allt
eins orðið okkar tromp á hinum
stóra EFTA-markaði. Enn höfum
við ekki séð þá gœðavöru frá hendi
húsgag?iaiðnaðarins. Það sem helzt
vekur furðu, er hvað hin vélu?mu,
einföldu og tiltölulega fátœklegu
húsgög?i eru ótrúlega dýr. Af Ijós-
glœtum sýningarinnar má nefna
nýja, hvítmálaða svefnherbergis-
innrétti?igu frá JP innréttingu?n,
létt og lífleg furuhúsgögn eftir
Gunnar Magnússon og skilvegg
með fœranlegum hillum eftir Þor-
kel G. Guðmumisson. S'icrifborð og
skápar í barnaherbergi, sem Eben-
eser Ásgeirsson hefur ha?i?iað, bæta
einnig úr brýnni þörf og sama má
segja um sterkleg rúm og skápa
Jóns Ólafssonar.
Um flesta sýningarbásana má
segja, að hugmyndaflugi og list-
fengi hefur ekki að ráði verið
blandað í málið. Þeir verstu eru
hreint samansafn af drasli, sem
sýningargestir flýta sér framhjá.
Væri spurt hver annaðist uppsetn-
inguna, hljóðaði svarið venjulega:
Við gerðum þetta bara sjálfir.
Henrik Aunio á að minni hyggju
heiðurinn af fallegasta básnum:
Þar eru silfurmunir frá Guðlaugi
Magnússy?ii. Uppsetning Steinþórs
Sigurðssonar á bás Héðins og Pét-
urs B. Lútherssonar á bás A.
Johansson & Smith, sýnir vel, hvað
hugkvœmni fær gjört úr litlu
efni. Sýningai-bása? Álafoss, Fast-
eignaþjónustunnar, Hauka og Skeif
unnar eru einnig unnir af tilþrif-
um og smekkvísi. Og fleiri mœtti
raunar nefna.
Á þessum tímamótum hefði ver-
ið œskilegt að sja. eitthvað nýstár-
legt og verulega vandað af hendi
húsgagnaframleiðenda. Eitthvað
sem bindi vo?iir við útflutning og
fótfestu á markaði utan landstein-
anna. Að þessu leyti veldur heim-
ilissýningin vonbrigðum. En hún
er að ýmsu leyti gagnleg þrátt fyr-
ir allt; stuðlar að atvinnu og við-
skiptum og gefur mörgum kost á
að spreyta sig.
Gísli Sigurðsson.