Lesbók Morgunblaðsins - 14.06.1970, Qupperneq 14

nm "d) ("?
K> L5 LJ LzJ TflKW H/4R. GUOBERdSSOM
fWa hoj þar (raboaa,ot þnr
c&'£ Covu. n.wnon.'Ooúrua. okC.ct’v.
ote uwla ofc Córu. þoiix- am.í jöUL
ok cyoumerlRr oþ uor UJJt tiX
moAor.
ðnar þavr koraaofon, odoLabkkura,
cýá þolr bmoTto'R.'R. ok to.’ka abnaov.-
ann. ok &ab.cx Ul oayóÍÆ.
þvnn.«.r þotr rojaSJa&Q.vyj-
irai ixx.o.rstuad. uolY'.
LLóun^ote uar Q.VvV^L ^ooifc.
TThsLcx þoxv þá&va ö. tyúuö. . huftrjuL þattix raaacacjna- þá hftyraþQiaraöLv. oxbLaa upp uar bcfe.oJ: &a,ar þxr&at, buaxvc raoa þuuftr ftLQv&ooa- aobá&oyðLaum.. ooLr Viin tlL.ob &aL þar om. Sr qíqL UiLU.'toá maUá orn- urvu UClkö þsu-QQja merlyUlv. mOnjxaf o/aaamiþá maa &oóaa á &ftuó>Lau.ra'.toár jáiaþuL.
✓ J w&z
•þö. Latr h&nrt &ú^xtte 'or trénu.o'r 'beak ö. 'bayóv.nn.
ok tftayr upp þQyor tfc ^jrsta Loroy.o.n& Locuxon.
b0.oo.ocyu.na..
"þáuarb £ohl rQlbr oþ yrolp upp rhOrda&Voaaoto
rfttóLn df oLLu ofU, ok rftkr o. þroppLnu nraLnum.-
Drama brftCjiþ ucb hooCjd ohfLuor upp.lpá
uar fo&t ötonyca ulo bak oraoiHn.b,ftah.ftadY-
VLoha uco cuaaaa Qada sLaayar caao.r’DrnLna
f LOjor höXt &uá at f<atr ÍLobsx taVca nvór yrfótoh
uröCr ob uv.ða.oa,hftadr hoab.huacjrhaaa-oJc.
&Luna rauna or ovduva.
ar götur fram að síðari heims-
styrjöld; komin yfir tvítugt,
þegar seimva stríð skall á. Við-
horf hennar tit einstaklinga.
stétta og þjóðfélags mega telj-
ast skiljanlegri, ef sú stað-
reynd er í huga höfð.
Eru fornritin
lygi?
Framih. af bls. 11
andi Snorra Sturlusonar. Er
sú ætt rakin til Eyfirðinga.
Séra Þorvaldur var orðlagð-
ur fyrir gáfur og lærdóm, er
hann var í Háskólanum í Kaup
mannahöfn. Hann safnaði bók-
um alla ævi, átti fágætar bæk-
ur, og fékk bókasendingar frá
erlendum háskólum og fræði-
mönnum. Bókasafn hans 14
hestburðir, var selt að honum
látnum fyrir 4 þúsund krónur,
em færi eflaosit niú á 4 milljóndr,
ef ekki meir.
Séra Þorvaldur var sagður
geta lesið 20 tungumál og tal-
að 12. Hann vissi allt um alla
hluti, nema hafði takmarkað vit
á fjármálum, enda fátækur alla
ævi. Þó hafði hainm vit á fraim-
förum í búskap, m.a. var hann
fyrsti maður, sem sáði grasfræi.
Séra Þorvaldur var heimilis
vinur hjá Hans afa mínum á
Þóreyjarnúpi, og faðir minn og
hann voru vinir. Móðir mín og
séra Þorvaldur voru náskyld,
enda kom hann oft til foreldra
minna að Vatnshóli. Síðast kom
hann snemma vors 1906, á leið
á sýslufuind á Blömduósi, en á
heimleið af þeim fundi drukkn
aði hann í Hnausakvísl, fannst
þar, með skeggið freðið við
skörina.
Pabbi sagði, að séra Þorvald-
ur hefði verið innilega góður
smælingjum og hann hefði get-
að grátið, hefði hainm gert á
hlut þess, sem var minni mátt-
ar. En hann lét ekki hlut sinn
fyrir stórmennum og höfðingj-
um. Pabbi dáðist að hrein-
skilni og heiðarleik séra Þor-
valdar, og ef nokkur hefði efað
orð séra Þorvaldar, þá hefði
pabbi orðið reiður, hvað þá
hefði nokkur kallað séra Þor-
vald lygara.
Skáldin semja kvæði, leikrit
og skáldsögur. Með því eru
þaiu að keirma samferðarsystkin
um sínum í lífinu, og þeim,
sem á eftir koma. Mörg eru
þau skáldin, sem ekkert þurfa
að hafa fyrir því að semja, rétt
eins og annar stýri hendi
þeirra. Matthías Jochumson var
sagður ekki hafa haft undan
að skrifa, er hann orti fegurstu
kvæðin. Geta ekki framliðnir
ættingar notað afkomendur
sína til þess að kenna ættinni
og öðrum?
Enginn er þó meira skáld og
kennari en Guð almáttugur.
Hvert mannslíf hjá honum er
fullkomið leikrit, ýmist gleði-
leikur eða sorgarleikur, en jafn
guðdómlegt fyrir því. Afkom-
andi líkist einhverjum úr ætt-
ininá, og jarSiíf hajnis er svip-
mót þess framliðna. Mér hefir
oft dottið í hug, að séra Þor-
valdur hafi verið Snorri Sturlu
son endurborinn, eða ímynd
hans. Vit hans og fróðleiksfýsn
var svipað, frasaiginiaa-l&guiniin
eins. Og að útliti var hann eins
og Snorri hefði vel getað verið.
Munkarnir og prestarnir
hafa vafalaust sumir verið
skriftlærðir, liklega margir af-
komendur írsku ambáttanna.
En frar hafa verið kristnir
snemma, og voru farnir að rita
frásagnir um 500, en Germanir
ekki fyrr en upp úr 1200. Lík-
lega hafa munkarnir verið
einkaritarar Hafliða Mássonar
og Snorra Sturlusonar. Alda-
vinur Snorra var einmitt prest-
ur hans.
Og nú eru lærðu mennirnir
farnir að keppast um að segja
fornritin skáldskap og þá sem
rituðu þau, lygara. Á ritöld-
inni voru íslendingar ekki bún
ir að læra að ljúga. En þeir
kunna það nú, og gera sig
stóra og dýrlega. Það sanna
þeir í næsta bekk eilífðarinnar.
Þuríður, yngsta dóttir séra
Þorvaldar, var fermingarsysitir
mín á Breiðabólstað 1906. Og
nú er mér sagt, að sonur henn
ar sé að úthúða Snorra Sturlu-
syni. Foreldrar hans voru bæði
góð, og af góðum komin í báð-
ar ættir. Ég marka það minna
þó aðrir, sem ég hefi minna
álit á eftir langa lífsreynslu,
sagi öll gömliu fioirnriitiin lyigii,
og þá sem rituðu þau, lygara.
Hannes Jónsson.
Útgefandi: Hjf. Árvakur, Reykjavik.
Framkv.stj.: Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar; Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsion.
Ritstj.íltr.: Gísli Sigurðssón.
Auglýsirgar: Árni Garöar KrijHnsson.
Ritstjórn: Aðalstiæti 6. Simi 10100.
Fríða, Guðmundsson
Ég sá þig
Ég sá þig um kvöld,
þegar nóttin
var að boða komu sína.
Dökkir lokkar þínir
clrúptu
við föla kinn.
Hvað hryggir þig?
Sólsetrið
eða
nýr dagur?
1 4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 14. júmí 1970