Lesbók Morgunblaðsins - 29.11.1970, Blaðsíða 14

’snssn~ 11 fjoL- uUTU <2, VT/N ÉLÍ k-aHHf Á fiHWR M61-T- FtfllS
fi#4
a fJflNI iseoTr HlTiÐ &o fiC,-
w •

5vfiPa- UUÓSf ■ V ■ BF flí>fll-S- ÆTtUM 2ElH<, LIClU7SÍ
á'QTfl 3u\m
u l LEIKS-* 5* (*. M
TftKO T 1 M£RK- FÆP-I
áups s€tS V HúÐ
T Kved- FóFtJ
3.ÍIÚS 5 P1 L“ !•£>
VRTíJ- \Ð n\k' ír \T> $MÍVC- U A flTKV- ÍMI
KU' FRWtl1 I
£LO- ÍT/COI MÉTT' uR RoMlSfl H.WHD' fí Nfí
K'rtöfP- PÖMflP. L'flTM- flR L
PmK- KflFHS
SK’gLF- iaCZ M17MMI
ÍToAM- iVÉI Pnfl zeim
-íd'MM ÚL{£>
IRdKI- 1 UP> DRMK- MEHK- ^Áíflp. $ K-eaf) L€hÍD»B
MRUt 6(,m L
K*i/£fJ- PSR. f nr*\- OflHO To'nM fíT- LfíUfí
L'/KíÍAIJ HtuT I Hoi-tirJ íi>kV vw-
ÓHI- ■ CRU MéHPD til MflOfl Ko14" BLfluT
SK£ t- v» t> F þJ HflPP
5 mffí F£P)
þjoTTfl' IK'DLHR MflS
ll#* ■ V/ BOR.C, ’l, Qííbm otJ ö
GÆí-U- M AFN '<W<
■ m
flA/T iR DflLA
j MtmmwmmaakAmmMmm í

Lausn r a síðusiu krossgátu
ST' ’r' i! X r- S-'' » E % i -r, tv> 7<\X J22. % ■2.^ Ie s||i 2.1 »1 cn X ■
— •z: > O -o lA 3)fl -r>x X 70 3 o' £ y| h X X 3 33 Ia
x £ -• c- o Sh -• < 73 C- V n> X É > l> X r -p ^>
<- gj| 33 2 "o7 g r s> 33 7=. m — tr-X » 7> CT» i i 1 r 3 M TT 0" \
r ílfe sai 35 -1 £ JD X 1 <Ö 7« r •n 11 lh— í> '.Tn 33 — X
— r 3S a 1 1 31 : ? 7 - V/\ 33 £.* • VÖ r eLj sfe ts X X ff -É2_ ^ X X 3T O. CX-cr
i. VÖ <3' M 73 11 H 7» 23 Y Vs sfci * 3) yi tn —g 5 ££! 3 V> r 3 F* 11 is
33 3) r >•3 S S 1 31 70 o §• Ó5 r X - af 70- 33 "-T a>. <S> - <
z. Ö TL 1 1 70 * 3 r* c X O. M \ ZL r \ 7> 3 £*j|| 70 3 v» > %
p> X - 70 33 2 3 3> 7> -££ af <7 33 '< 7P KjJ v> -33 r X * £ 55*
3) X ™ “T\ -n ifi — S 70 C c 3) O i 1 r r- 1 < I? - r I 31 slá r c- p*
■zT sS 70 3) z, 3) z 7 X 3) •%j A V 3» V o' 73§ I É r ! m 1 IA > %
3) w rM T - c- <S> < c r r 3 X - 70 ■n r r irl * T
70 <• V — 7Sr * N9<p - •t> Y 33 r •< X X 3 3) ll
SAMKVÆMT upplýsingum frá
umjerðardeild. rannsóknarlögregl-
unnar, bárust stojnuninni skýrslur
um rúmlega þrjú þúsund bijreiða-
árekstra á síðasta ári, en í ár liggja
jyrir skýrslur um 400 árekstra
jramyjir það, sem var á sama tíma
í jyrra. Hjá tryggingajélögunum
telja menn, að lögreglan sé þó að-
edns til kvödd við helming allra
árekstra og slysa, þegar miðað er
við landið allt. Því má gera ráð
jyrir að meira en sex þúsund bij-
reiðaslys og árekstrar verði hér
á ári og uppá síðkastið hef-
ur komið jyrir, að 20—30 árekstrar
yrðu á dag í umjerðinni á höfuð-
borgarsvœðinu. Það er geigvænleg
tala og ekki er það sízt alvarlegt
mál, að árekstratalan hœkkar hlut-
fallslega miklu meir en sem nemur
aukningunni á bílaeign lands-
manna.
En hvernig eru þessi umjangs-
miklu tjónamál meðhöndluð? Flest-
ir þekkja eitthvað til þess af eigin
raun. Fari aðilar ekki beint til
tryggingajélaganna, er lögreglan
kvödd á staðinn. Málsaðilar eru
látnir geja skýrslu um það, sem
gerðist, hemlaför eru mœld og síð-
an er gerð teikning aj stöðu bílanna
og nœsta vettvangi. Smávægilegur
árekstur er þar með kominn í kvörn
skrifjinnskunnar, en fámennt starfs
lið umferðardeildarinnar er nálega
kaffœrt í pappírum. Ejtir einn eða
tvo mánuði er maður kallaður jyr-
ir, pappírarnir lesnir, teikningar at-
hugaðar og síðan samþykkt. Málið
heldur ájram rétta boðleið til
úryggingajélagsins og enn gœti lið-
ið svo sem einn mánuður, unz úr-
skurður liggur fyrir. En hver úr-
skurðar? Ekki er það lögreglan,
sem kom á staðinn, ekki heldur
umjerðardeildin í Borgartúni.
Tryggingafélagið ákveður þetta
sjálft. Enda enginn annar til þess.
En gœti ekki verið, að þú, sem bif-
reiðareigandi og aðili að málinu,
stœðir dálítið höllum jœti gagn-
vart slíkum úrskurði? Ýmislegt
bendir til þess.
í bili læt ég nœgja að nejna eitt
dœmi; atvildð átti sér stað í sum-
ar. Maður ók samhliða vörubíl á
tvíbreiðri einstejnuakstursgötu.
Vörubíllinn beygði út á hliðargötu,
en var á öfugri akrein og þver-
beygði allt í einu fyrir hinn svo
ekki varð komizt hjá árekstri. Lög-
regluþjónn varð vitni að árekstrin-
um og kvað engan vaja um sök.
Málið fór venjulega boðleið í um-
ferðardeildina og ejtir samtals
þrjá mánuði var búið að fjalla um
það hjá tryggingafélaginu, þar sem
vörubíllinn var tryggður. Lögjrœð-
ingur úti í bœ, sem er á mála hjá
þessu tryggingajélagi, úrskurðaði
einsamall að báðir skyldu bera
jajnan þunga af þessu tjóni.
Ósagt skal það látið, hvort
þessi aðferð muni algeng, en
það gœti orðið dálagleg útgjalda-
summa, sem slíkur maður sparaði
tryggingajélaginu á einu ári. Þegar
tjón verður á báðum bílunum í
árekstri og þeir tryggðir sinn hjá
hvoru félagi, horjir þetta öðru
vísi við og getur þá orðið mál
milli tryggingafélaganna.
Ástandið á þessum vettvangi er
óviðunandi og nálgast á köflum að
vera broslegt. Menn bera sig sam-
an við vini og kunningja ejtir
árekstra og reyna að komast að
því, hvað vœri snjallast að segja
•til að sleppa sem bezt. Þegar þeir
mœta hjá umjerðardeild rannsókn-
arlögreglunnar til að staðfesta
skýrsluna, hika þeir ekki við að
taka allt ajtur, sem þeir höfðu áð-
ur sagt og jafnvel að segja lög-
regluskýrsluna lygi, ef því er að
skipta. Að sjáljsögðu komast trygg-
ingajélögin í mikinn vanda að
greiða úr slíkum málum.
Það má jurðulegt teljast, að ekki
skuli jyrir löngu haja verið komið
á laggirnar umjerðardómstóli. Er
ekki augljóst, að eitthvað verður að
létta á skriffinnskufarganinu, sem
verður utanum hin smæstu umjerð-
aróhöpp? Er ekki kominn timi til að
hlutlaus dómstóll úrskurði um
skiptingu tjóna í stað tryggingajé-
laganna? Að visu geta menn leitað
réttar síns og rekið þessi mál jyrir
hinum venjulegu dómstólum. En
hver nennir að standa í því, nema
þegar miklir hagsmunir eru í húfi?
Allir vita um seinaganginn í því
kerfi. Bæði lögreglan og trygginga-
félögin œttu að fagna því að fá
umjerðardómstól ekki síður en
bílaeigendur. Sumir gerðu sér von-
ir um, að Félag íslenzkra bifreiða-
eigenda mundi knýja á um að fá
slíkan dómstól, en þessi samtök
haja víst öðrum hnöppum að
hneppa. Hvað skyldi það annars
vera?
Æskilegast væri að gera út
um öll smátjón á staðnum, skrif-
finnskulaust ejtir því sem unnt er.
Vœri ekki hœgt að koma á jót
hreyjanlegum umferðardómstóli,
sem kœmi á árekstrarstað og aj-
greiddi að minnsta kosti smámálin
þannig? Þá gœfist skúrkum enginn
kostur á að breyta framburði sin-
um síðar, og pappírsverldið í Borg-
artúni yrði ekki eins þjakandi. Þar
að auki þyrftu menn ekki að bíða
í vikur og mánuði eftir úrskurði.
Meiri háttar umferðardómstóll
mundi síðan taka til meðferðar öll
stœrri mál. Þetta er aðeins tillaga
og allir þeir ágœtu menn, sem vas-
ast í þessu argaþrasi á degi hverj-
um, gætu ugglaust komið með
betri lausn. Aftur á móti bíður það
réttra stjórnvalda að eiga frum-
kvæði og skipuleggja málið í smá-
atriðum.
Gísli Sigurðsson.
14 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
29. nóvemiber 1970