Lesbók Morgunblaðsins - 28.04.1979, Blaðsíða 10

Herbert von Karajan er
mikill aðdáandi tæknilegr-
ar íullkomnunar og hefur
yndi af að fljúga sjálfur
þessari rennilegu þotu.
Hann er liölega sjötugur að aldri. En
silfurhvítur makkinn er nálega þaö eina
sem gefur hugmynd um aldur. Hann er
grannur og stæltur og heldur sér í
líkamlegu formi meö sama fídonskraftj
inum og birtist í öllum hans geröum. Á
fætur klukkan sex á hverjum morgni.
Síöan klukkustundar jógaiðkun. Síöan
sund. Hann var skíöamaður og haföi
yndi af aö skella sér í brekkurnar í St.
Moritz. En Herbert von Karajan er
ákaflega „dýr“ maöur. Hann má alls
ekki fara aö brjóta sig á skíöum. Meö
þaö fyrir augum metur hann líf sitt
og limi svo hátt , aö tryggingarfélög
neita aö tryggja hann. Svo hann hefur
látiö af skíöaiökunum.
Kannski er hann sjálft karlveldið í
hnotskurn: Maðurinn sem ekki vildi
hafa konur í hljómsveit sinni, Berlínar-
sinfóníunni. Þaö átti aö vera karla-
hljómsveit og Karajan fleytti rjómann,
svo aö hver einstakur í hljómsveitinni
var fúlbinfarinn sólóisti, ef því var aö
skipta.
Kannski er hann sjálfsdýrkandi,
egómaníak, eöa „eitt stórt andskotans
ég“ eins og einhver hefur sagt. Þegar
von Karajan stendur á stjórnpalli og
mundar tónsprotann, vita allir í salnum,
aö hann er sá besti, — hljómsveitin veit
þaö og umfram alla aöra veit von
Karajan þaö sjálfur. Hann hefur þennan
mjög svo eftirsótta stjörnumátt, eöa
„Star Quality“ eins og þaö heitir á
engilsaxneska tungu. Vegna þess arna
getur hann leyft sér meira; vegna þess
arna er alltaf mikið á seyöi í kringum
hann og hver mínúta dýrmæt, — og
vegna þess arna renna plötur meö nafni
hans út. Þegar platan er frá Deutsche
Grammophon, Berlínarsinfónían leikur
og von Karajan stjórnar, þykjast menn
vissir um að vera meö það besta í
höndunum.
Kannski er hann persónugerfingur
hinnar þýsku framsækni og sjálfsaga,
sem þolir ekki mistök og mundi ugg-
laust af heilum hug geta tekiö undir
meö Halldóri Laxness, aö „ekkert er
eins viöbjóöslegt og illa unniö verk“.
Kannski er hann allt þetta og margt
fleira, til dæmis merkileg blanda af
listrænu næmi og á hinn bóginn tilfinn-
ingu fyrir og aödáun á hverskonar
tæknilegri fullkomnun. Hann á einka-
þotu og flýgur henni sjálfur, — ekki
bara vegna þess aö slíkt er aö sjálf-
sögöu stööutákn sem um munar og
kemur sér þar aö auki vel, — heldur og
vegna þess aö hann dáir þennan
dásamlega ávöxt tækninnar, sem þotan
hans er. Hann dáist að tækninni, sem
birtist í ökuhæfni Persche-sportbílsins,
sem hann ekur — og ekur greitt. Þetta
eru leikföngin hans, þotan, sportbíllinn
og lúxusjaktin, sem hann hefur á
Miöjarðarhafinu og siglir sjálfur meö
fullum seglum.
Konan hans, Eliette, er frönsk og var
áöur módel og sýningarstúlka. Hún er
ugglaust um 30 árum yngri en
„Maestro", — sportmódel mundi
kannski einhver segja. Þau hjón eiga
tvær dætur, 13 og 15 ára og búa til
skiptis í þremur húsum, sem nálgast aö
vera hallir, einu í Salzburg, ööru í St.
Tropez og því þriöja í St. Mortiz.
Hljómsveitarstjórinn hefur meö
öörum orðum komiö sér þokkalega fyrir
og notar mörkin sín, eða eitthvaö af
Herbert
von
Karajan
á fullu
Karajan-fjölskyldan fyrir framan
íbúðarhúsið íSalzburg. Eiginkona
hljómsveitarstjórans er frönsk og
fyrrum tízkusýningarstúlka og
þau eiga tvær ungar dætur.