Lesbók Morgunblaðsins - 18.08.1979, Blaðsíða 8
Verður framtíðin
á reiðhjóli?
og hvernig verður reiðhjól
framtíðarinnar?
Á'ensku auglýsingaplakati frá árinu
1880 getur aö líta farartæki framtíöar-
innar: Séntilmaöur í fínum vaömálsföt-
um situr á fótstignu þríhjóli, sem er nú
heldur í myndarlegra lagi. Stýrishjóliö
að framan er svo sem gengur og gerist
á reiðhjólum eöa tæplega þaö. En
drifhjólin tvö eru öllu fremur eins og
tiökaöist löngu síöar aö nota á
rakstravélar, þegar hestar drógu hey-
vinnutæki. Augljóst viröist aö þetta
framtíöartæki fyrir 101 ári og ættaö
var frá Glasgow, hafi reynt svo um
munaði á lærvöövana. Vegna stæröar
hjólanna hefur þaö verið feykilega
þungt í viöbragði, en ætti aö hafa náö
góöum hraða. Séntilmaöurinn stýrir
hjólinu meö tveimur handföngum og
allur viröist stýrisbúnaöurin stuöla aö
því aö gera einfaldan hlut flókinn.
En þeir hjá Howe Machine Co Ltd í
Glasgow uröu ekki ríkir á þríhjólinu a
tarna. Hugmyndum um stór drifhjól
var reist á röngum forsendum og við
tóku smærri hjól. Þríhjóliö hvarf aö
mestu og með tímanum þróaöist þaö
hefðbundna reiöhjól, sem allir þekkja.
Þeir munu fáir, sem ekki hafa gengiö í
gegnum sitt reiöhjólatímabil, en aöeins
örfáir sérvitringar hafa haldiö áfram
meö reiöhjóliö sitt á fulloröinsárum. Þó
heyrir þaö undir trimm aö hjóla,
auöveldast af öllu aö koma hjólinu fyrir
og ekki er þaö dýrt í rekstri. Hitt er svo
annað mál, aö veöurfariö á sinn þátt í
því, aö ísland er og veröur trúlega
áfram óhagstætt hjólreiöaland. Og svo
lítillar virðingar nýtur reiðhjólið á
meðal vor, aö hjólreiöamenn eru í
sífelldum lífsháska, ef þeir voga sér út
í umferöina.
Nú eru ýmis teikn á himni um, aö allt
kunni þetta aö breytast og aö reiöhjól-
ið veröi á nýjan leik hafiö til vegs og
virðingar. En aö vísu er þaö af illri
nauðsyn, sem allir þekkja nú orðið og
brennur á hverjum einasta manni, sem
kaupir bensín á bílinn sinn. Þegar
bensinreikningurinn á mánuöi er kom-
inn í 60 þúsund og 100 þúsund fyrir þá
sem ekki komast af meö minna en tvo
bíla, fara menn aö líta reiöhjóliö allt
öörum augum. Til að koma til móts við
Þriöju verðlaun: Lítiö hjól og lauflétt
Juan Szumowski hlaut
fyrstu verölaunin í
samkeppni um reiö-
hjól framtíöarinnar.
Hann sést hér með
gripinn, en á litlu
myndinni hér aö ofan
sést hvernig reiöhjóliö
lítur út, Þegar búiö er
að brjóta paö saman.
Þessir prír hugvitsmenn lögöu sarr
minnir óneitanlega á dálítiö frumsta
aö mestu leyti og hægt aö brjóta pa£
þessa nýju afstööu og til þess að spara
orkuna dýrmætu, hafa tollar af reiö-
hjólum vériö lækkaöir og sagt hefur
veriö í fréttum frá stóraukinni sölu á
þeim.
Fariö er að hugleiöa í alvöru, hvort
ekki megi endurbæta reiöhjóliö hefð-
bundna meö teinafelgum og keöjudrifi.
Nokkuð langt er síðan hjól fóru að fást
meö gírskiptingu og má búast viö þvi
aö hún þyki sjálfsagður hlutur. En þaö
sem einkum telst til tíöinda um þessar
mundir, er samkeppni, sem Brezka
Hjólreiöastofnunin (British Cycling
Bureau — merkileg stofnun það) hefur
efnt til. Varö geysilega mikil þátttaka í
þessari samkeppni; alls sendu 400
hönnuöir og uppfinningamenn inn