Lesbók Morgunblaðsins - 02.10.1982, Page 4

Gunnar M. Magnúss, rithöfundur á gangi fyrir utan heimili sitt í Reykjavík
fyrir skömmu. Ljósm. Jóhumes Long.
sonar organleikara, sonur hans
var Friðrik Bjarnason tónskáld.
Þriðji bróðirinn var Isólfur
Páisson, organleikari og tón-
skáld; sonur hans var Páll
Isólfsson tónskáld.
Á Eyrarbakka kynntist Ingi-
mundur hjónunum Guðbjörgu
og Ólafi. Þau átti tvo drengi og
eina dóttur. Var stúlkan komin
undir tvítugt. Þau Ingimundur
felldu hugi saman og hétu hvort
öðru tryggðum. Um þessar
mundir drukknaði Ólafur, en
Guðbjörg hélt heimili með börn-
um sínum.
Nú segir frá því, er þeir bræð-
ur lögðu í suðurferðina til út-
róðra á Miðnesi. Snjór var og
ófærð, svo að dagleiðir urðu
heldur stuttar. Þeir voru fót-
gangandi og fyrsta dagleiðin var
að Kotströnd. Næsta dag lögðu
þeir á Kamba og þrömmuðu
vestur yfir Hellisheiði. Færðin
var afleit, en þeir voru léttir í
sinni og kátir af því að vera nú
saman. Þeir hvíldu sig af og til
og sungu og rauluðu. Helst voru
það sálmalög, sem þeir sungu,
en fannbreiðan lá í allar áttir,
svo langt sem augað eygði, og
hvergi líf að sjá í bjartri víðátt-
unni. Þeir bræður höfðu ekki
verið neitt saman í tíu ár og nú
var sterkur innileiki milli
þeirra, sem ekki verður með orð-
um lýst. Og margt hafði drifið á
dagana á þessum æskuárum
þeirra, sem nauðsynlegt var að
frétta af.
Ingimundur hafði frá því að
segja, að hann átti byssu og
hafði verið í veiðiferðum á
Bakkanum. Hann átti ekki langt
að sækja veiðiáhugann. Faðir
þeirra var annáluð skytta og hjá
honum hafði Ingimundur fengið
að hleypa af skoti. Það var
reyndar furðulegt, hvað Ingi-
mundur hafði sterka veiðigleði,
þar sem hann bar verndun nátt-
úrunnar fyrir brjósti.
Og Ingimundur gat sagt frá
því að hann átti fleiri gleði-
stundir en við nám og veiðar.
Ingimundur var gáfaður pilt-
ur og fljótur að nema allt, sem
hann lagði fyrir sig. Mynda-
smíði lærði hann hjá Bjarna
Eyjólfssyni frá Hofsstöðum í
Hálsasveit. Tók hann góðar
myndir. Fiðluspil lærði hann að
öllu leyti af sjálfum sér. Haft
var eftir Jóni Pálssyni að Ingi-
mundur hefði verið fljótastur
við nám allra þeirra, sem hann
hafði kennt orgelspil. Hann var
duglegur við alla vinnu og vel að
manni, orðinn rúmlega tuttugu
og þriggja ára.
Þeir bræður voru nú komnir
að Kolviðarhóli og fengu þar
gistingu. Nokkrir gestir voru
þar fyrir. Þeir voru heldur fálát-
ir um kvöldið. Þorsteinn kom
sér fyrir úti í horni, tók upp
pípu, sem hann hafði eignast á
Djúpavogi, kveikti í henni og pú-
aði út í loftið, en Ingimundur sat
hljóður. Hann vantaði yndi sitt,
hljóðfæri.
Næsta dag lögðu þeir frá
Kolviðarhóli, áleiðis til Reykja-
víkur. Nú var kominn útsynn-
ingsgarri og færðin var vond.
Þegar þeir komu niður í Svína-
hraun, var skollinn á bylur með
svörtum éljum og ófærðin
versnaði. Þegar þeir komu niður
á Sandskeið, var degi tekið að
halla, svo að útlitið var ekki
gott. Útsynningurinn var með
ágöngum. í hryðjunum sáu þeir
ekki fótaskil og héldu hvor um
annan, til þess að hrekjast ekki
út í moldviðrið.
Á milli hryðjanna létti svolít-
ið til, svo að þeir sáu Vífilsfell
og glytta í bláan himin yfir því.
Þá grilltu þeir í smákofa á
klettaási, sem gekk þvert yfir
veginn. Kofi þessi var sælukofi,
byggður úr grjóti, en þak úr
járnplötum yfir og hurðarmynd
fyrir dyrum.
Ingimundur vildi halda áfram
og freista þess að ná Lækjar-
botnum, en er þeir voru komnir
spöl frá kofanum, skall á þá
hvöss hryðja, svo að þeir sneru
til baka og náðu kofanum.
I kofanum var bálkur, sem
hægt var að hvílast á, lítils hátt-
ar snjór var á gólfi. Frost var
lítið.
Þeir höfðu nesti og þar í var
smjörklípa. Þorsteinn reif ræmu
úr vasaklút sínum, sneri hann í
kveik og nuddaði í hann sméri,
lagði hann á hellustein og
kveikti í. Þannig höfðu þeir ljós-
glætu meðan þeir borðuðu og
höfðu sokkaskipti. Leið þeim nú
sæmilega, þó að lítið væri um
svefninn.
Morguninn eftir var komið
skaplegt veður. Þeir lögðu því af
stað fyrir birtingu og náðu að
Lækjarbotnum snemma dags.
Þá var byrjuð greiðasala í
Lækjarbotnum og fengu þeir
bræður rjúkandi kjötsúpu.
Eftir þessa hressingu lögðu
þeir af stað til Reykjavíkur og
gistu á Bústöðum. Þar voru ung-
ar fjörugar stelpur. Var glatt á
hjalla um kvöldið, sungið og
hlegið. Leist þeim báðum vel á
stelpurnar. Þorsteinn sagði um
náttúruna, að „um það leyti var
blossandi styrjöld milli holdsins
og andans. Náin kynni af konum
varaðist ég,“ sagði hann.
Ingimundur var léttur í lund
og gamnaði sér vel um kvöldið,
söng og kleip í stelpurnar, svo að
píkuskrækirnir bárust um allan
bæinn. En hann var háttprúður
í gleði sinni, einlægur laglegur
piltur.
Það var munur á þessum nótt-
um, sem þeir bræður höfðu verið
á ferðalaginu. Fyrri nótt höfðu
þeir sofið alklæddir í sæluhús-
kofa, nú voru þeir í smá sjafnar-
leikjum fram á nótt og sofnuðu
undir dúnsængum.
Næsti áfangi var að Hvaleyri
sunnan Hafnarfjarðar. Þar bjó
Magnús Benjamínsson, bróður-
sonur móður þeirra. Þeir gistu
þar hjá frænda sínum í góðu
yfirlæti.
Frá Hvaleyri héldu þeir svo í
síðasta áfangann og suður með
sjó. Færð hafði verið afleit alla
leiðina að austan og enn var
þæfingur. Þegar þeir voru
komnir suður í Innri-Njarðvík
voru þeir orðnir laraðir og gistu
þar hjá góðu fólki. Daginn eftir
var seinasti áfanginn suður á
Miðnes.
Ingimundur hafði áður verið
þar syðra og fór til Þórarins á
Fitjum. En Þorsteinn vistaðist
hjá Páli Þorkelssyni í Miðkoti í
Bæja- eða Býjarskershverfi.
6.
Það var dag einn á útmánuð-
um þennan vetur að Ingimundur
fékk bréf austan frá Eyrar-
bakka.
Sagði hann Þorsteini bróður
sínum, að hann þyrfti að fara
hið bráðasta, hvað sem tautaði
... Það stóð á miðri vertíð og
ekki þakksamlegt að maður
hlypi úr skipsrúmi fyrirvara-
laust.
En Ingimundur skeytti þessu
engu, Tilkynnti formanni sínum
að hann væri farinn, ef til vill
kæmi hann bráðlega aftur.
Hann var fáorður um þessa
för, en sagði Þorsteini, að hann
hefði fengið bréf frá ekkjunni
Guðbjörgu og væri kallaður að
koma austur að Eyrarbakka og
það strax. Jafnframt sagði hann
frá því að dóttir ekkjunnar væri
unnusta sín og hann ætlaði að
kvænast henni með vorinu. En
nú var stúlkan mikið veik og
þess vegna þurfti hann að fara
tafarlaust.
Ingimundur fór í tveimur
áföngum austur að Eyrarbakka.
En þegar þangað kom, var stúlk-
an látin.
Við þennan atburð urðu
straumhvörf í lífi hans.
Hann fór ekki aftur suður á
Miðnes. Og ekkjan vildi ekki
sleppa honum, en hugðist fá
þarna fyrirvinnu. Og Þorsteinn
skrifaði síðar: — „Ingimundur
bróðir minn lenti á ekkjunni og
giftist henni."
Þarna var nokkur aldursmun-
ur, ekkjan var rúmlega þrjátíu
árum eldri en brúðguminn.
Ingimundur hafði verið spar-
samur og lagði nú alla aura sína
í búið og fór að vinna á Eyrar-
bakka. Hús ekkjunnar var
Framhald á bls. 16.
Mynd: Alfreð Flóki
Bolli Gústavsson í Laufási
BEYGUR
Laufvindur haustsins leikur
um litverpan mó,
dökkgrænn var drapi áður
dreyrlitur nú,
slútur gráloðinn gulnar
gullblöðin falla senn.
Boð með vindinum berast:
— Brátt er hér von á gesti.
Kenna hann munu menn,
myrkeygðan jötun
á litföróttum hesti. —
4