Lesbók Morgunblaðsins - 04.06.1983, Qupperneq 16

Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
1 JÁ, ^ —• L'ttu® KVA£> fNI>- INÓ. EPIR
ISJf ífi® u« b A /0 A úíi K 'A L F L U á A
% L m m flL Á b rutiA* FUUL L 'o u R o»k- U L LA i> A N
át. w A b A ~F CíAW* nfr n r o R ÍÖUH ‘n-iT- ie> L A
1T HVCl' u tfif) RENC. !R.
n E 1 K L Æ T A h £ N AÍ 5 i F A fc
Fj'aB- RÁP E F -1- r*'A- A (Á A Al ísst rt*T A R A R. fí>'c\
MIT- 8- A N Á A ?CLAK R 7T 6, A> A HiTón Æ r T K
IASUT s MUH- ruu K "r* WArM iC'»i A a ut> Kcppm R A fkAii- 5 'o i> A N A
I T A N u M NMH kMAfcT -Atf.... ík.»t. Ck A M A N I £>
L O s T A F J± NJ <X 1 Al DC,t iuuu S rxrr R L
w 6tr- E P L 1 mnl A t! Æ R HP' H 0 r A ,i> 1
1» | XA«T 0- ± 'A riAMicj tulo u« A i N 1 R H£0- f£BCI ’E EUu- 1H4. F L: T 1 SKfl
MVTTA KÍYÍH A K U R ÍKAOT- N 1 5 T 1 Wk M l L'»K- AM«- A
b U F)' F A K A Vféí>- li> T £ 1 Ð 1 Ð
P K A a 3 3 1ÁÍAÍ 6 E A T A £> 1ot»i L A
íSS F7Aíe- RÉ.TT- irlíAR fafNUS 'ASl- OtfAN OíiAM- STÍPIR WfTN HH INN stt- ORNA TOeiR £/Ni ■ KÁtá '£TAi CR/EDC- ISLEfifl UMD/EHI fP/Lt-Ð
y/~ / /±>- oz- LAL A' á-ierA HÆÍ>A /\FVCV-
iVM L- UR gAt- UWUM DR£N6.
/II ÁLmi T ÚATIÐ V 1 *£) - KVfltMT
trTT MVK1U- 'IKCl t Bardag;
l /Mt- rífii IR HftPP- IÐ AUDAM íKe li n
ÍN5KUR flTlLL bHC- EiNKAO L/lKAMS- HLUTI SHR- ÆKrA
'A FULLfl- HLTÓS l£> Bit/ A-fi -
VlMWU' yéuM ■ H cesp- |M O.U VM.-SÖÐ B/TTA FLfíN
OflLÖC ýí-Ffi- A£>/
RT0{)- ARA \° v í IfDMAsr e/jo/nc N\röc V T 1 L
bí «m- Sr/eom NAFN
óReiN- IR tAÍL-T- n fÆftl EN SK í AfiM- MVaU> ■ VARÐ- ANDI Cl£T r Nevrr
HR'KLS C R K>- H LT.
rg-R LiteuT DUFL Kpuuft.
S'lÞfl ÍLXTUft- 5pil
TpK iS L'/KAXIÍ- Hluti VlfcHR- KfNNA ÍTÁV- AR - SVR
KEVB/\ AU£>
roft- m LncinC O ? fRASÍ- AR. H A v
MALN)- ua FRUM- 6FN3 \
Remkja 5melc- uR
■hKlh- ■ uft + |Mrpft IxOfA Foft- ÍErN- /N ft
Informator
biblía skákmanna
a uæ ák %£ Margeir
wWAiV Pétursson
Upplýsingaflóðið sem skák-
mönnum stendur til boða eykst,
frá ári til árs, því sífellt koma
nýjar skákbækur á markaðinn
og ný tímarit spretta stöðugt upp
jafnframt því sem hin eldri eru
aukin og endurbætt. Samfara
þessu aukast stöðugt byrðarnar
á herðum beztu skákmannanna,
því þeir þurfa að standa klárir á
sem flestum skákum keppinauta
sinna svo og ýmsum öðrum fróð-
leik sem þeir geta hagnýtt sér í
keppni. Mörg þessara rita eru
fyrst og fremst ætluð tii afþrey-
ingar fyrir alla þá sem gaman
hafa af skák, en önnur eru fyrst
og fremst sniðin fyrir þá sem
ætla sér að taka þátt í alvarlegri
keppni.
Af hinum síðarnefndu er það
júgóslavneska skákritið Inform-
ator sem ber höfuð og herðar
yfir aðrar bókmenntir sömu teg-
undar. Það kemur út á sex mán-
aða fresti og er nú gefið út í
30.000 eintökum, sem gefur góða
vísbendingu um fjölda virkra
skákmanna, því það eru ein-
göngu hinir allra áhugasömustu
sem kaupa það.
Bæði er það töluvert dýrt og
að auki er sáralítið um lesmál í
því, þar sem uppistaðan eru
stærðfræðitákn sem eru orðin
nokkurs konar alþjóðamál
okkar skákmanna. Flestir vita
líklega að þegar upphrópunar-
merki er skeytt aftan við leik
þýðir það að hann sé góður, en
spurningarmerki hins vegar að
hann sé lélegur!? þýðir síðan at-
hyglisverður leikur og ?! vafa-
samur. í Informator eru 50 önn-
ur tákn sem veita lesendum
upplýsingar um gang skákar-
innar.
Uppistaðan í ritinu eru beztu
skákir síðustu sex mánaða,
flestar skýrðar af alþjóðlegum
titilhöfum. Um þessar mundir
er Kasparov t.d. mjög duglegur
við að útskýra skákir sínar í In-
formator, en af öðrum sem
skrifað hafa í ritið eru t.d.
Fischer, Botvinnik, Karpov,
Spassky, Petrosjan, Tal, Smysl-
ov og dr. Euwe. Af íslenskum
skákmönnum hafa þeir Friðrik,
Guðmundur, Helgi, Jón L. og
Margeir allir átt skákir í In-
formator sem þeir hafa skýrt
sjálfir.
Auk skákanna sjálfra sem eru
jafnan mörg hundruð talsins
eru þættir um endatöfl og flétt-
ur, upplýsingar frá FIDE, nýj-
asti skákstigalistinn og annað
sem skákmenn þurfa að vita.
Það sem fyrst og fremst ræður
úrslitum um vinsældir Informa-
tors er þó tvímælalaust áherzl-
an sem lögð er á skákbyrjanir og
að allar skákir sem skipti máli
fyrir þróunina þar fái inni. Oft
hefur það skipt miklu á alþjóð-
legum mótum hver hefur haft
nýjustu og beztu upplýsingarnar
og víst er að margur skákmað-
urinn hefur nagað sig í hand-
arbökin fyrir að hafa gleymt að
kaupa Informatorinn.
Útgáfa Informators hófst
1966 og nú er 34. heftið nýlega
komið út. í þessu nýjasta hefti
eru skákir frá síðari hluta árs-
ins 1982, þ.á m. margar frá
Ólympíumótinu í Luzern. Einn
skemmtilegasti þátturinn í rit-
inu er val beztu skákar síðasta
heftis og val á mikilvægustu
nýjunginni. Dómarar eru 18 val-
inkunnir stórmeistarar, níu
velja beztu skákina, þar á meðal
er Friðrik Ólafsson, og aðrir níu
velja beztu nýjungina.
Nú síðast vildi svo til er valið
var úr skákum í 33. heftinu að
sama skákin hlaut bæði verð-
launin, en slíkt er mjög óvenju-
legt. Það var skák sovézku
stórmeistaranna Psakhis og
Gellers frá sovézka svæðamót-
inu í fyrra. í henni kom Geller
fyrst með þaulhugsaðan nýjan
leik og sigraði síðan stórglæsi-
lega.
Hvítt: Lev Psakhis
Svart: Efim Geller
Drottningarbragð
1. d4 — d5, 2. c4 — e6, 3. Rc3 —
Be7,4. Rf3 — Rf6, 5. Bg5 — h6, 6.
Bh4 — 0-0, 7. e3 — b6.
Tartakover-afbrigðið sem
Geller þekkir mjög vel. Karpov
hefur einnig mikið dálæti á því,
beitti því t.d. oft gegn Korchnoi
í síðasta einvígi þeirra.
ETuh GeUer (f. 1925) teflir hvassar
með hverju árinu. Fyrir stuttu birt-
ist hér glæsilegur sigur hans yfir
Psakhis þar sem hann beitti
Marshall-árásinni. Nú er hér ann-
ar sigur hans yfir Psakhis, engu
síðri.
8. Bxf6 — Bxf6, 9. cxd5 — exd5,
10. Dd2 — Be6, 11. Hdl — De7,
12. g3
Hvítur teflir upp á að styrkja
stöðu sína á miðborðinu og
reynir að hindra svart í að leika
c7 — c5. Þar til þessi skák var
tefld hafði þessi áætlun gefist
vel.
12. — c5!
Nú felur þessi leikur í sér
peðsfórn. Áður hafði verið leikið
13. - Rd7 eða 13. - c6 í stöð-
unni.
13. dxc5 — Hd8,14. cxb6?
n,12 Psakhis trúir ekki að nýj-
ungin standist og er vart hægt
að lá honum það. Eftir á skoðað
hefði verið betra að vera ragur
og leika Bfl — g2 í 13. eða 14.
leik.
14. — d4! 15. Bg2
Hvítur vonast eftir 15. —
dxc3? 16. Dxd8+ — Hxd8, 17.
Hxd8+ - Bxd8,18. b7.
15. — Rc6, 16. Rxd4 — Rxd4, 17.
exd4 - Bh3+, 18. Kfl — Hxd4,
19. De3
Ef Psakhis hefði verið búinn
að sjá svar svarts hefði hann
vafalaust fórnað drottningunni
og leikið 19. Dxd4 — Bxd4, 20.
Hxd4, þó horfurnar séu slæmar
eftir 20. — Df6!
19. — Db7! 20. f3 — Hxdl+, 21.
Rxdl — Da6+! 22. Kgl — Hd8,
23. Rf2 — Bd4, 24. Del — Bxf2+
og hvítur gafst upp. Aðstaða
hans er vægast sagt ömurleg
eftir 25. Kxf2 — Db6+, 26. Kfl —
Bc8! og næst leikur svartur 27.
— Ba6+.