Lesbók Morgunblaðsins - 11.05.1985, Blaðsíða 9
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 11. MAÍ 1985 9
íslenskur
steinn með
inngreyptum
stafatáknum
Krists
Saumað teppi (eftirmynd Valþjófsstaðarhurðar)
Altaristöflurnar í Áskirkju
Kirkju-
listmunir
Unnar
Ólafsdóttur
Eftir BRAGA ÁSGEIRSSON
janúarmánuði var haldin sýning í Áskirkju á
nokkrum kirkjulistmunum hinnar þekktu hann-
yrðakonu Unnar Ólafsdóttur, er lést 18 ágúst
1983. Á sýningunni voru einnig allnokkrir
kirkjugripir af erlendum uppruna, margir ein-
staklega fallegir og vandaðir, er Unnur
hafði viðað að sér á löngum starfsferli, en
um þá verður ekki fjallað hér.
Þótt Unnur byggi einungis nokkrar
húsalengdir frá húsi foreldra minna á
Dyngjuveginum hér í borg, þá kynntist ég
henni aldrei persónulega nema lítið eitt.
Heimsótti hana í örfá skipti fyrir nær
tveim áratugum út af glugga, er hún vildi,
að ég gerði, en einhverra hluta vegna varð
ekkert úr því. Yfir híbýlum hennar var
sérstæður þokki yzt sem innst. Að ytra
útliti var hús hennar í bezta máta stíl-
hreint og sígilt, en hið innra bar mest á
fyrirferðarmiklum antík-húsgögnum og
fágætum safnmunum.
Verk Hennar Eru Dreifð
Um Allt Land
Unnur var sístarfandi alla sína löngu
ævi og auk hvers konar muna, er hún
hannaði í kirkjur um land allt, saumaði
hún m.a. flesta félagsfána á íslandi. Hélt
um langt skeið tvær aðstoðarkonur, þær
listfengu systur Ásdísi og Iðunni Jakobs-
dætur.
Sýningin í Áskirkju gat ekki gefið nema
örlitla hugmynd um ævistarf Unnar Ólafs-
dóttur, því að verk hennar eru dreifð um
land allt, í stöðugri notkun í kirkjum og
helgihúsum. Þeir fáu gripir eftir listakon-
una, er til sýnis voru, gáfu þó til kynna, að
hér hefur verið á ferð fjölgáfuð og vand-
virk hannyrðakona.
Að loknu námi við Listiðnaðarskólann í
Kaupmannahöfn markaði Unnur sér
starfssvið við gerð muna, er varða sjálft
helgihald guðsþjónustunnar. Gerði messu-
skrúða, altarisklæði, altaristöflur og dúka
af margvíslegri gerð og útliti. Hún mun
hafa verið mjög fróð um hið táknræna
skáldmál kirkjunnar svo og almenn tákn
og hafði ekki látið sér nægjá að lesa sér til
um þau, heldur ferðast víða um lönd og
sökkt sér niður í athugun þeirra sem og
notkun og útfærslu listmuna í aldanna rás
og nútímanum. Kynnti sér sem flest er
viðkom kirkjulegri list, langt út fyrir eigið
starfssvið. Slíkt er einnig algjör nauðsyn
og forsenda þess, að árangur náist fram
yfir hið sérhæfða handverk. Það mun
sjálfsagt hafa verið á þessum ferðum sín-
um, að hún sankaði að sér hinum aðskilj-
anlegustu kirkjumunum.
Er Unnur kom inn á sviðið, þá mun að-
eins hafa tíðkazt einn messuskrúði, prest-
urinn var skrýddur rauðum hökli með
gullnum bryddingum og gylltum krossi.
Alltaf af sömu gerð og í sama lit og var
siðurinn tekinn upp af Dönum, en danska
kirkjustjórnin hafði fyrirskipað sams kon-
ar skrúða í öllum kirkjum árið um kring