Lesbók Morgunblaðsins - 17.10.1987, Page 12

‘ : I
Met sjálfstæðið meira
en öryggið
i
RættviðUNNI
GUÐJÓNSDÓTTUR
ballettdansara og
balletthöfund sem
búið hefur í Svíþjóð
um 25 ára skeið
Uanur 19 ára á aviði Þjóðleikhússins.
IStokkhólmi nota ég reiðhjól mikið og finn ekki til
hræðslu í umferðinni þar þótt borgin sé stór. Nú
er ég búin að dveljast í Reykjavík um tíma og einn-
ig hér hef ég notað reiðhjól sem samgöngutæki.
Eg fer allra minna ferða á því, en þó er munurinn
sá að hérna er ég hálfsmeyk, þið eruð
dálítið glannaleg í akstri þykir mér.
Það er Unnur Guðjónsdóttir, ballettdans-
arí og balletthöfundur og nú í seinni tíð
blaðamaður og fyrirlesari, sem lætur þessi
orð faila. Þau gætu virst í tíma töluð þegar
slys og óhöpp í umferðinni eru höfð / huga.
En það var aldrei ætlunin að ræða við Unni
um umferðarvandamál, heldur ballett og það
sem hún hefur haft fyrír stafni í Svíþjóð í
aldarfjórðung. En svo byijað sé á byrjun-
inni, Unnur, hvað kom til að þú fórst að
læra ballett?
„Upphaflega var yngri systir mín látin
læra ballett af því að hún var svo lipur.
Ég heimtaði þá líka að fá að dansa þó að
ég ætti í vissum erfiðleikum með það, þar
sem ég var nýhætt að nota þar til gerða,
uppreimaða og jámfóðraða skó, sem ég
hafði orðið að nota í um það bil 5 ár vegna
veikinda í fótum. Læknirinn sagði mömmu
seinna, að þetta uppátæki með dansinn hefði
verið það besta sem gat hent mig, fætumir
hefðu styrkst mikið við það. Ég var 9 ára
þegar ég fór í fyrsta danstímann hjá Rig-
mor Hansen; var síðan hjá Sigríði Armann
um skeið og 13 ára gömul byrjaði ég í list-
dansskóla Þjóðleikhússins. 17 ára fór ég til
London og var þar í einn vetur í Rambert
Ballet Schoól.
Frá byijun hafði ég mikið yndi og ánægju
af balletttímum. Það kom t.d. aldrei fyrir
að ég yrði of sein í tíma. En fyrsti dans
minn á sviði Þjóðleikhússins var i „Ferðinni
til tunglsins", þá var ég 14 ára. Mér fannst
dáiítið gaman að því, að þegar ég starfaði
sem ballettmeistari Þjóðleikhússins 17 árum
seinna, var það eitt af verkefnum mínum
að semja nýja dansa í þetta stykki sem þá
var sett upp aftur.“
Unnur talar með öllum líkamanum þegar
hún segir frá þessum þætti í lífi sínu. Raun-
ar er henni tamt að leggja áherslu á mál
sitt með mismunandi hreyfingum.
„Ég dansaði í Þjóðleikhúsinu þangað til
ég flutti til Svíþjóðar árið 1963 og giftist
sænskum hljómlistarmanni, sem ég hafði
kynnst í Þjóðleikhúsinu þegar hann spilaði
með sinfóníuhljómsveitinni í „My fair Lady“.
í Stokkhólmi gekk ég á dansháskólann í 3
ár og lauk þar prófi sem ballettkennari.
Jafnframt skólanáminu dansaði ég á Dra-
maten, þjóðleikhúsi þeirra Svía, og kenndi
líka ballett við leiklistarskólann þar. Á árun-
um 1967—1971 var ég fastráðinn dansari
við Drottningholms-ballettflokkinn og
Cramér-balletflokkinn."
BallettUmVest-
MANNAEYJAGOSIÐ
Fljótlega kom að því að Unnur stofnaði
eigin dansflokk, Fönix-ballettflokkinn,
1971. Þetta var fyrsti dansflokkurinn sem
stofnaður var í Svíþjóð án þess að hafa eig-
ið svið og án þess að vera í nokkrum
tengslum við leikhússtofnun. Unnur ferðað-
ist svo um alla Svíþjóð með flokkinn sinn í
11 ár, yfirleitt með 4—5 dansara. Fjöldi
dansara var þó breytilegur eftir verkefnum,
t.d. voru 22 dansarar með í danssýningu
Unnar 23. janúar 1974, á ársafmæli gossins
í Vestmannaeyjum. Þessi sýning var haldin
í „Nordiska muséet" í Stokkhólmi og fjall-
aði um gosið. Sýningu þessa fjármagnaði
Unnur með listamannalaunum, sem hún
hafði fengið skömmu áður. Hvorki „Nor-
diska muséet" né áhorfendur þurftu að
borga neitt. Fönix-ballettflokkurinn kom
hingað til lands 1976 og fór Unnur með
hann um allt land og sýndi ballettinn „Gunn-
ar á Hlíðarenda". Framtakssemi Unnar við
stofnun flokksins vakti athygli og varð þess
valdandi að fleiri komu í kjölfarið. í fram-
haldi af því stofnaði Unnur ásamt fleirum
dansflokkasamband sem enn er við lýði. En
hvað um greinaskrif og blaðamennsku sem
Unnur hefur lagt fyrir sig í vaxandi mæli?
„Það var nú eiginlega tilviljun að ég byij-
aði á því,“ segir hún. „Þannig var, að ég
var ákaflega hrifín af sænskri dansmey,
12