Lesbók Morgunblaðsins - 17.10.1987, Qupperneq 14

ar fyrir aftan bak. Myndir sýndu líka hvemig
þeir voru skotnir í hnakkann og féllu fram
fyrir sig.
í lestunum ferðaðist ég alltaf á öðru far-
rými. Það voru sem sé 59 Kínveijar í
vagninum — og svo ég — en klefar voru
engir heldur básar með tveimur þriggja
hæða kojum í. í fyrsta sinn sem ég ferðað-
ist með kínverskri lest leist mér ekki á
blikuna. Mér var ætluð koja efst og engin
var bríkin fyrir framan. Lestin hristist mjög
mikið á ferð og ég var smeyk um að detta
framúr sofandi. En sá ótti var ástæðulaus.
Koddinn var fullur af hrísgijónum og ég
skorðaði bara höfuðið ofan í hann og lá svo
eins og í skrúfstykki alla nóttina og svaf
vel.“
MILLITVEGGJA ELDA
„I Lesbók Morgunblaðsins birtist í fyrra
viðtal þitt við sænska skáldið Ivar Lo-
Johansson og smásaga, sem þú hafðir þýtt
eftir hann. Er von á meiru af því tagi frá
þér?“
„Ekki er það útilokað. — Að undanfömu
hef ég verið að þýða skáldsögu eftir Ivar,
en reyndar hefur enginn pantað þessa þýð-
ingu hjá mér, svo ég veit ekkert um það
hvort bókin verður nokkum tíma gefin út
héma. Hvað um það; vinnan við þýðinguna
hefur verið ágæt móurmálsæfing fyrir mig.
Mér finnst Ivar vera mjög góður rithöfund-
ur og vil gjaman að Islendingar kynnist
fleiri ritverkum eftir hann en þessari einu
bók sem hingað til hefur komið út eftir
hann í íslenskri þýðingu. Bókin sú heitir
„Gatan" og kom út fyrir langa löngu. En
það er fleira í takinu; ég hef t.d. unnið þó
nokkuð mikið við myndbandagerð á þessu
ári og mun halda því áfram. Myndbanda-
tæknin gefur mikla möguleika, það er hægt
að skapa margt og mikið með henni. Eg
hef samið balletta fyrir sjónvarpið héma og
geri mér grein fyrir því hversu margt spenn-
andi er hægt að láta gerast á skjánum.
Ég hef líka alltaf gaman af að teikna og
búa til hluti; var reyndar hluta úr vetri í
höggmyndadeild Handíða- og myndlistar-
skólans 1961. Ég hef málað nokkrar
olíumyndir um ævina, sumar hanga á veggj-
um foreldra minna, en hinar sem ég hef
gert hef ég selt Pétri og Páii. Nú er ég að
hugsa um að gera í því að mála meira og
keypti þess vegna fullt af ódýrum myndum
og málverkum, foráttu ljótum, á uppboðum
í vetur sem leið í Stokkhólmi. Ég keypti
þessi listaverk einungis rammanna vegna,
því rammar eru svo dýrir. Ég tók myndim-
ar úr þeim og nú bíða rammamir eftir því
að verða settir utan um málverk eftir sjálfa
mig.“
„Það er deginum Ijósara, að þú ert með
mörg jám í eldinum og getur gert það sem
þig langar til í stað þess að vera bundin
við eitthvert brauðstrit, sem er hlutskipti
flestra. En þetta dýrmæta frelsi og sjálf-
stæði sem þú metur svo mikils — er það
ósamræmanlegt því að búa í hjónabandi?"
„Ég var nú gift fyrstu 8 árin í Svíþjóð
og það var mér enginn trafali — nema síður
sé. Fyrrverandi maðurinn minn er ágætis
manneskja og ég væri sennilega gift honum
ennþá ef hann hefði ekki reykt. Ég get
nefnilega ekki lengur hugsað mér að vera
með karlmanni sem reykir. Fyrir utan það,
að það er hrein ósvífni af reykingamönnum
að þvinga okkur hin að anda að okkur eitur-
mettuðu lofti, þá gæti ég alveg eins kysst
skítugan öskubakka eins og að kyssa karl-
mann sem reykir — ég býst við að bragðið
sé álíka.“
„Nú hefur þú verið á íslandi um tíma og
þér virðist vera kappsmál að rækta sam-
bandið og fylgjast með því sem hér er að
eerast. Veldur þetta togstreitu þegar þú
býrð í Svíþjóð?"
„Já. Ég er stöðugt á milli tveggja elda,
íslands; ættjarðarinnar, með öllu sem henni
tilheyrir og svo Svíþjóðar, sem gefur svo
marga atvinnumöguleika, einfaldlega vegna
þess að fólksfjöldinn er þar svo miklu meiri.
Þó að ég sé búin að búa í 25 ár erlendis
finnst mér ég aldrei eiga heima þar. Mér
finnst ég vera á stöðugu ferðalagi og mér
fínnst íbúðin mín vera pensjónat. Nú, en
svo er sonur minn, einkabam móður sinnar,
kominn með fjölskyldu í Stokkhólmi og það
gerir mér erfitt um vik að hugsa til loka-
heimferðar. Ég vil auðvitað fylgjast með
bamabaminu, sem nú er orðið tveggja ára.
Þetta dásamlega veður sem hefur verið hér
á íslandi núna eykur löngun mína stómm
að fara ekki út aftur, sérstaklega þar sem
rignt hefur viðstöðulaust í Svíþjóð í sumar,
en veðrið er stopult og veruleikinn áþreifan-
legur, svo ég held fast við áætlun mína og
kem mér út aftur eftir dásamlega 5 vikna
dvöl héma. En, enn, en, ég kem auðvitað
heim að lokum, því rætumar em sterkari
en mann grnnar."
G.E.
/ kóranskólunum
uppfræðir hod-
sjann börnin um
hina helgu bók
múslíma, kóran-
inn.
Allah haslar sér
völl í Evrópu
Ramazan er sex ára gamall tyrkneskur drengur
með kringluleitt andlit og brún augu, sem
ljóma af gáska og glettni. Hann situr flötum
beinum á gólfinu, hefur þvottaskál úr plasti
fyrir framan sig og er að þvo sér. Litla vinkon-
Samantekt úr
ZEIT MAGAZINE
Um það bil 2
milljónir
múhameðstrúar-
manna búa nú og iðka
trú sína í
Vesture vrópulönd-
um. Börnunum er
kennt, að þau séu það
sem forfeður þeirra
voru, að þau geti
aldrei kastað frá sér
uppruna sínum, trú
og siðum, þótt þau
lifi Qarri ættjörðinni.
an hans, hún Zevda, heldur á könnu úr tini
og hellir fyrir hann vatni í þvottaskálina.
Drengurinn þvær sér um hendurnar, skolar
munninn þrisvar með vatni, sogar ögn af
vatni upp í nasir sér, og snýtir því svo
kröftuglega út aftur til að hreinsa nefgöng-
in. Þá strýkur hann hárið vandlega aftur
með rennblautum lófunum, þrífur á sér
eyrun, þvær hálsinn nostursamlega og tekur
að búa sig undir lokaþátt þessara hefð-
bundnu þrifnaðaraðgerða sinna: Hann stafl-
ar saman nokkrum sessum, sezt ofan á þær
og fer nú að þvo handleggi sína, fótleggi
og fætur af stakri alúð. Að þvottinum lokn-
um stendur hann á fætur, setur litla kollu
á höfuð sér og gengur á sokkaleistunum inn
í bænasalinn til andaktar. Hann er af hjarta
glaður og ánægður yfir því, að hann skuli
vera múhameðstrúar; hann fórnar höndum
og þakkar Allah.
ÖNNUR ÚTBREIDDUSTU TRÚ-
ARBRÖGÐIN í VESTUR-
EVRÓPU
Ramazan er aðalpersónan í flokki ísl-
amskra bamabóka, sem íslamska trúarmið-
stöðin í Köln í Vestur-Þýzkalandi gefur út
og dreift er til hinna ýmsu landa í Vestur-
Evrópu, þar sem Tyrkir hafa tekið sér ból-
festu. Fyrsta bókin í þessum flokki ber titil-
inn „Við hreinsum okkur! Gerir þú það
líka?“ Það sem kann að líta út sem lýsing
á venjulegum hreinlætisþvotti barna, fer
daglega fram sem hluti hefðbundinnar helgi-
athafnar í bænahúsum múhameðstrúar-
manna víðs vegar í Vestur-Evrópulöndum.
I þessum löndum búa nú orðið tæplega sex
milljónir múhameðstrúarmanna: Tyrkir,
Algeríumenn, Pakistanar, Marokkóbúar,
Júgóslavar, íranir (eða Persar) og svo slang-
ur af Palestínumönnum, Líbönum og Sýr-
lendingum. Flestir eru þeir í Frakklandi, en
þar næst í Bretlandi og Vestur-Þýzkalandi.
Bækur, ritlingar og blöð um íslömsk fræði
eru gefín út á sex tungumálum í álfunni í
því augnamiði að uppfræða böm og ung-
menni múhameðstrúarmanna um grundvall-
aratriði hinnar íslömsku trúar og styrkja
tengsl þeirra og raunar fólks á öllum aldri
við kóraninn og hinn eina sanna Allah. Í
Frakklandi munu vera flestir virkir múham-
eðstrúarmenn í hinum íslömsku söfnuðum
víðs vegar um landið eða alls um það bil
ein milljón; í Bretlandi er talið að um hálf
14