Lesbók Morgunblaðsins - 26.09.1992, Blaðsíða 12
Dýpstu en björtustu
vistarverurnar
í
tilefni sýningar á myndlist þriggja einhverfra myndlistarmanna í Gerðubergi.
Sá sköpunarkraftur
sem býr í hverjum
manni gegnir því
hlutverki fyrst og
fremst að gefa veru-
leikanum merkingu og lífinu
tilgang. Þannig tekst mann-
skepnunni sífellt að endumýja
kynni sín af tilverunni og gera
veruleikann að verðmæti í
sjálfu sér.
Þau margvíslegu form sem
sköpunargáfan elur af sér eru
hins vegar svo samofin lífi okk-
ar, tungumáli, hefðum og hegð-
un að við berum sjaldnast
kennsl á þau í erli dagsins.
Samt er menningin mikilvæg-
asti lykill okkar að umhverfinu
vegna þess að í henni birtast
skiljanlegar táknmyndir raun-
veruleikans, yfirleitt auðlesnari
en raunveruleikinn sjálfur. Líkt
og landabréf sem í höndum
ferðalangsins gefur umhverfí
hans nýja vídd og merkingu og
þjónar honum sem menningar-
legur lykill að tíma og rúmi.
Þannig er sjálfsmynd lista-
mannsins tíðum skarpari og
merkingarfyllri en yfirborðs-
mynd okkar af listamanninum
sjálfum og mynd okkar sjálfra
gleggri í spegli listarinnar.
Myndverk einhverfra lista-
manna, eins og þau sem hér
gefur að líta, leiða okkur á
sama hátt nær kjarna þeirra
einstaklinga. Á okkar eigin
mynd sjáum við fyrst og fremst
óeðlilega hegðun eða útlit sem
meinar okkur aðgang að þeim
vistarverum sem leynast í dýpst
í okkur öllum og eru jafnframt
svo víðáttumiklar að hver og
ein þeirra getur rúmað okkur
öll í senn, í samfélagi hvort við
annað. Ef við kærum okkur um.
Þannig er sköpunarkrafturinn
sífellt að störfum í þágu menns-
kunnar. Þessa dagana stendur
yfir í Menningarmiðstöðinni
Gerðubergi sýning þriggja ein-
hverfa listamanna, þeirra Pét-
urs Arnar Leifssonar; Áslaugar
Gunnlaugsdóttur og Onnu Borg
Waltersdóttur. Þessi sýning á
erindi við alla þá sem vilja
kynnast kröftugri birtingu
sköpunargáfunnar hjá einstakl-
ingum sem eiga fáar aðrar leið-
ir færar til samskipta við um-
hverfi sitt en veruleika mynd-
listarinnar. E.t.v. er það einmitt
þess vegna sem þessir ágætu
listamenn miðla okkur oft á tíð-
um djúpri merkingu með verk-
um sínum, táknmyndum sem
eru tvímælalaust raunverulegri
en raunveruleikinn sjálfur og
tilheyra dýpstu en björtustu
vistarverum manneskjunnar.
ÞORVALDUR ÞORSTEINSSON
Mynd eftir Pétur Örn Leifsson.
Mynd eftir Aslaugu Gunnlaugsdóttur.
’ t
Mynd eftir Önnu Borg Waltersdóttur.
HELGI SEUAN
Skin og
skúrir
Sólfar í hlýjum sunnanvindi
og senn er heyið mitt þurrt.
Sólríkt og blítt er sumarsins yndi
syngjandi glöð hver jurt.
Lóunnar kvak í loftinu hljómar
ljúfasta dirrindí.
Huga minn fanga alls konar ómar.
Yndisleg golan hlý.
Stundin er dýr, en stopul löngum
til starfs ég aftur sný.
Áleiðing skúra á efstu dröngum
ofurdökk kólguský.
Sólin horfin og heiðríkja með
hráslaginn ríkja fer.
Þyngja skýin og þyngist geð
þurrkurinn búinn er.
Rétt þegar hirðingin hafin er
hellist úr lofti flóð.
Holdvotur, argur heim ég fer
hugans er slokknuð glóð.
Glitrar á regnsins gullnu tár
um grænan töðunnar baðm.
Regnbogi á himni hreinn og klár
hefur upp geislafaðm.
Heyið mitt þurra alblautt er
til einskis daglangt starf.
En aftur að nýju byrja ber
biðlund er allt sem þarf.
Rofar nú til og regn á braut
roða slær nú á ský.
Sólskinsbletti um leiti og laut
litið ég fæ á ný.
Út skal gengið og iðja meir
aftur er sólskin blítt.
Fögnuð mér vekur fjallaþeyr
fuglarnir syngja þýtt.
Ilmur frá heyi aftur snýr
angrið hrekur á brott.
Veröldin öll sem ævintýr
allt verður bjart og gott.
Höfundur er fyrrverandi alþingismaður.
ORRI EINARSSON
Komdu nær
Undir mánskini vetrarnætur
horfir ísilagður hylurinn
á jómfrúna
stíga dans.
Komdu nær vinur
komdu nær.
Hún gælir við vindinn
sem gengur hjá.
Þunn spöngin
syngur.
Komdu nær vinur
komdu nær.
Hylurinn sefur
þegar vorar
fljúga þögulir
svanir hjá.
Höfundur er læknir á Akureyri.
12