Lesbók Morgunblaðsins - 11.02.1995, Síða 4
4-
Eftir SIGRÚNU
DAVÍÐSDÓTTUR
KRAFTURINN. Ein af myndum listamannsins í Nikolaj-kirkju, 1974.
FÓRNARLAMB óttans. Olía á léreft, 1974-86.
KONA frá Sikiley, 1958. Brenndur Ieir.
höfuð...“ Og svo hanga hans eigin myndir
uppi á vegg, gamlar og nýjar innan um
gamlar koparstungur og myndir eftir aðra
Iistamenn og litlar leirmyndir hans stinga
víða upp kollinum. Ekki af því hann þurfi
að dást að eigin verkum, heldur af því sumt
er hann enn að vinna við og annað hefur
hann í sjónmáli til að hafa yfirsýn yfir það
sem áður hefur farið. „Og þegar ég sýni
get ég sjálfur valið úr gömlum og nýjum
verkum, því ég hef þau innan seilingar. Það
gæti ég ekki ef ég væri þræll hjá einhverj-
um galleríeiganda.
Þegar ég sýndi á Feneyja-tvíæringnum
1964 buðust mér sambönd við stór gallerí,
en ég hafnaði því, þvi ég er ekki þannig
gerður að það henti mér. Of náin samvinna
við gallerí getur leitt til þess að listamaður-
inn taki við fyrirmælum þaðan og það er
hættulegt. Auðvitað er ekki hægt að vera
án gallería, en sambandið verður að vera
í hófi. Einhvem tímann hefur verið sagt
að þjóðleg list sé slæm... en að öll góð list
sé þjóðleg. Sama má segja um alþjóðlega
list. Alþjóðleg list er slæm... en öll góð list
er alþjóðleg. Nú er list oft notuð sem fjár-
festing og það kann ég ekki við, því hún
ætti frekar að vera lífsfesting. Fyrir þá sem
kunna að meta myndlist verða einstakar
myndir þeim oft samastaður." - Og því má
bæta við að Svend Wiig Hansen er heldur
ekki giska mikið gefinn fyrir að selja verk-
in sín og vill helst sýna á söfnum eða öðmm
listastofnunum, þar sem fólk getur vitjað
myndanna.
Alltaf
Á LEIÐINNI
Innganginn um ofuráhrif
gallería fær gesturinn á leið-
inni inn í stofu, þar sem sam-
talinu víkur að upphafinu,
nefnilega hvernig krókurinn
beygðist í listaáttina?
„Mér skilaði bara einhvern
veginn í þessa átt. Langafi
minn var Norðmaður, þaðan
er Wiig-nafnið og hann gekk
á akademíuna á sínum tíma
og fékk sveinsbréf upp á
það, eins og þá var. Hann
rak síðan lista- og skreyt-
ingafyrirtæki, eins og tíðk-
aðist þegar fólk reisti sér hús
og lét skreyta þau og mála.
Pabbi var járnbrautarstarfs-
maður, en bæði söng, orti
og teiknaði. Þetta kom svo
allt saman í mér í efldri
mynd.
Æska mín var samfelldur
draumur, ég var alltaf á leið-
inni eitthvert, án þess að vita
hvert. Ég hafði engan sér-
stakan áhuga á skólalær-
dómi og hætti þegar ég var
þrettán, fjórtán ára, en vildi
samt ekki vera iðnaðarmað-
ur. í sumarfríinu söng ég og
dansaði. Eftir fríið tilkynnti
pabbi mér stuttaralega að
nú biði mín hjól hjá kaup-
manninum, ég ætti að vera
sendill þar. Eg fékk algjört
áfall, því pabbi, sem alltaf
var svo hlýlegur og elskuleg-
ur, skipaði mér nú skyndi-
lega að fara að vinna. En
auðvitað hafði járnbrautar-
starfsmaður þá afstöðu að
sonur, sem ekki væri í skóla,
ætti að hjálpa til við að fram-
fleyta íjölskyldunni.
Ég vann svo hin og þessi
störf og naut þess í raun, því þannig hitti
ég svo fullt af fólki og það var mér dýr-
mætt, því maðurinn er mér stöðugt íhugun-
arefni. - Já, það sést líklega i verkunum
mínum... - Ég vann í verksmiðju, svo heyrði
ég um að vantaði fólk í sirkus til að þjálfa
hesta og ég þangað. Ég var aldrei rekinn
úr vinnu, en hætti bara sjálfur, því ég var
alltaf á leiðinni. Á skemmtistaðnum Lorry
þvoði ég upp i fjórtán daga og sagði þá
við samstarfsmenn mína að nú væri kominn
tími fyrir mig að tala við forstjórann og
skipta um starf. Þeim fannst þetta út í
hött, en forstjórinn sagðist vilja tala við
mig á föstudaginn. Á fimmtudeginum var
ég þó farinn, því ég hafði fengið annað
starf. Ég vildi í sjálfu sér ekkert endilega
halda áfram þarna, en þurfti bara að vita
að ég ætti tækifæri á því. Að eiga tækifæri
á tækifæri... það er sjálft lífið. Sá, sem
ekki er nógu bjartsýnn til að vilja lifa á
morgun, lifa fyrir ókomin andarbök, er
markaður dauðanum. Þá er það búið...
Á einhveijum tímans punkti fékk ég
vinnu við að steypa gipsstyttur, afskaplega
flnar og fágaðar. Ég fékk þá hugmynd að
þetta gæti ég nú gert sjálfur, sem ég gat
þó að sjálfsögðu ekki, en ég gerði annars
konar flgúrur, grófari, styttur af verka-
mönnum. Þær vöktu athygli og voru málað-
ar og seldar. Ég hugsaði þó ekki alvarlega
um þetta, því ég ætlaði að verða söngvari.
Eiginlega ætla ég það enn, syng alltaf eitt-
hvað og held ég hafi bara aldrei verið betri
en nú, þó ég sé 72 ára, en fjölskyldan hlær
SVEND WiigHansen.
Ljósm. Sigrún Davíðsdóttir.
Lífsfesting
fremur en
ijárfesting
Svend Wiig Hansen er einn af allra þekktustu og
mikilhæfustu myndlistarmönnum Dana og þó
víðar væri leitað. Starfsæfi hans er orðinn löng,
þar sem listamaðurinn er fæddur 1922 og afköst-
in eru mikil. Teikningar, málverk, grafík, gler-
Rætt við danska
myndlistarmanninn
Svend Wiig Hansen, sem
sýnir verk sín í Norræna
Húsinu á Sólstöfum,
norrænu
menningarhátíðinni.
Sýningin verður opnuð í
dag.
myndir og skúlptúr, margt í gríðarlega stóru
formi, auk listskreytinga víða um lönd. Hann
var um tíma prófessor við Listaakademíuna.
Hann hefur sýnt víða um lönd og á verk á
söfnum á Norðurlöndum, Evrópu, Bandaríkj-
unum og Suður-Ameríku, meðal annars
bæði á Museum of Modem Art í New York
og British Museum í London. En hann er
líka alltaf að, þessi kviki, gráhærði maður.
í dag verður opnuð sýning á verkum hans
í Norræna húsinu, meðal annars_ fyrir tilst-
uðlan Galleri Profíl í Árósum. í tilefni af
því ræddi Sigrún Davíðsdóttir nýlega við
listamanninn á heimili hans að Helsingjaeyri.
Hús listamannsins er gömul villa, sem
stendur á hæðadragi skammt frá ströndinni
á Helsingjaeyri og útsýnið úr stofugluggun-
um er yfír til Svíþjóðar. Þangað flutti hann
fyrir sex árum, eftir að hafa búið hér og
þar. Hann er ekki mikið fyrir að halda
kyrru fyrir... Innan dyra er útsýnið vítt og
breitt yfir listasöguna og kennir margra
grasa. Undir flyglinum er fom marmara-
haus, uppi á hillu em litlar afrískum tré-
styttur. „Fólki fínnst þær svo sætar“, segir
listamaðurinn, „en sjáðu! Þetta er allt bækl-
að fólk með alltof stutta fætur og stór
4