Lesbók Morgunblaðsins - 15.01.2000, Page 9

DAGUR OG
SMÁSAGA EFTIR KRISTÍNU JÓNU ÞORSTEINSDÓTTUR
Mamma, síst af öllu vil ég
særa þig, ég vil bara
vera hamingjusamur,
ég vil vera eins og þú.
Þú hefur alltaf talað
um að ég sé miklu lfk-
ari þér en pabba. Ég
veit að það er kannski
síðbúinn draumur en þig langaði alltaf í litla
stelpu, ég verð kannski ekki lítil upp úr þessu
en allavega núna er ég orðin stelp-
an þín, ef þú vilt ennþá viðurkenna
að ég sé barnið þitt. Ég hef alltaf
haft, eins og þú veist, litla sál svo
ætli ég sé þá ekki núna litla stelp-
an þín.
Hún renndi fingrunum eftir
grönnum líkamanum, yfir ávöl
brjóstin og litla bústna rassinn.
Bros læddist yfir varir hennar og
hún hugsaði, í gær var ég hann og
í dag er ég hún. í gær var ég Dag-
ur, nú er ég Nótt.
Sjáðu, hann Dagur hefur farið
upp í geymslu og grafið upp gömlu
fötin mín. Hann er alveg eins og
stelpa í gamla sparikjólnum mín-
um. Mamma hans brosti er hann
gekk inn í stofuna þar sem hún sat
með Gulla. Gulli er vinnufélagi
mömmu sem pabbi þolir ekki,
honum finnst hann vera tilgerðar-
legur páfugl með allt of margar
handahreyfingar, ég held að Gulli
hafi gaman af því að fara í pirrurn-
ar á pabba, því alltaf þegar Gulli
kemur í heimsókn og pabbi er
heima fer pabbi alltaf að dytta að
einhveiju eða gera eitthvað sem
er karlmannlegt, tautandi fyrir
munni sér, sjá þetta klæðir sig
eins og fífl, gengur um eins og
misskilin kona og kallar sig svo
karlmann, það er sko enginn sann-
ur karlmaður sem situr inni í eld-
húsi með krosslagða fætur, á vin-
konu og kjaftar eins og hver
önnur slúðurkerling, guð veistu
hvað, je þetta er hræðilegt, bla,
bla og bla.
Þegar Gulli heyrir í honum tuð-
ið stillir hann sér alltaf upp við
dyrakarm eða vegg eins og fyrir-
sætumar í tískublöðunum, setur
aðra hönd á mjöðm og hina notar
hann til að leggja áherslu á það
sem hann segir með svo fyndinni
röddu „en elskan, ég er bara hár-
greiðsludama sem gæti aldrei lát-
ið gott slúður liggja í lausu lofti“. Svo skella
mamma og Gulli upp úr og pabbi rýkur í burtu
og grípur vanalega í mig, mér til mikilla leið-
inda, og segir að ég eigi ekki að sitja yfír svona
kerlingum, frekar eigi ég að koma með honum
að bóna bílinn. Það er engin leið fyrir mig að
segja nei eða útskýra fyrir honum að ég mundi
frekar vilja sitja og hlusta á þau slúðra. Pabbi
var búinn að taka ákvörðun um hvar mitt
skemmtunar- og áhugasvið liggur, svo við bón-
uðum bílinn. Þar sem Gulli var oft í heimsókn
hjá okkur endaði ég mjög oft úti í bílskúr að
hjálpa pabba í bflnum. Pabbi var með dellu fyr-
ir að kaupa og gera upp gamla bfla svo óum-
ilýjanlega lærði ég að gera við bíla og varð
nokkuð flínkur í því, pabbi gat gortað enda-
laust yfir því hvað ég væri laginn í höndunum,
að bflar yrðu eins og hannyrðir í höndunum á
saumakonu. Það gladdi pabba óendanlega að
ég var með áhuga fyrir bílum. Líkur sækir lík-
an, sagði hann alltaf. En hann vissi ekki að inn-
an í mér var mamma ídolið mitt, ég vildi svo
mikið líkjast henni.
Ég pissaði alltaf sitjandi eins og mamma,
pabbi sá einu sinni til mín og varð svo reiður að
hann tók mig og kenndi mér að pissa standandi
eins og karlmaður, ég skammaðist mín alveg
ferlega og eftir það fór ég að læsa að mér svo
ég gæti pissað í friði án þess að pabbi kæmi
með sýnikennslu.
Eftir að ég byrjaði að læsa að mér á klósett-
inu var ég þar stundum lengi og mamma sagði
að ég slægi hana alveg út af kortinu í þeim mál-
um og hún sam hafði alltaf haldið að hún yrði
ein um langar klósettviðverur þar sem hún var
eini kvenmaðurinn á heimilinu.
Inni á klósetti var stór spegill þar sem ég gat
séð mig allan, ég stóð oft berrassaður með
typpið klesst á milli læranna og gat staðið lengi
og horft á mig og beðið guð um að gefa mér
mjaðmir, grannt mitti og brjóst og hvort hann
gæti ekki losað mig við þetta typpi.
Mig hryllti við að líta út eins og pabbi, mig
langaði ekki að verða stór og stæltur með stórt
typpi. Þegar pabbi og mamma voru að fara út
að skemmta sér stóð pabbi yfirleitt fyrir fram-
an spegilinn og dáðist að sjálfum sér. Lagaði
milli-fóta-stykkið eins og hann kallaði það og
sagði svona á þetta að vera, þær lyfta sínu
stolti upp með wonderbra en við þurfum ekki
að lyfta okkar upp því hann stendur svo sann-
arlega sjálfur fyrir sínu, og svo hló hann. Ég
fylltist hins vegar skelflngu og hljóp inn á klós-
ett, berháttaði mig og klessti skömmina mína
milli læranna og bað heitar til guðs en áður um
að fá að líta út eins og mamma.
Ég var sjö ára þegar ég fann öll gömlu fötin
hennar mömmu en eftir þetta uppátæki sagði
mamma að ég mætti ekki vera að klæða mig í
gömlu fötin hennar því að það passaði ekki
strákum.
Þegar ég var 10 ára byrjaði ný stelpa í mín-
um bekk og við urðum strax góðir vinir. Birta
leit út og hagaði sér eins og strákur, hún var
með stutt hár, var alltaf að slást eða í einhverj-
um hasarleik. En samt átti hún allt barbýdótið
eins og það lagði sig, sundlaug, fataskáp og
fullt af fötum og hún átti líka Ken. Pabbi henn-
ar ferðaðist mikið til útlanda og hann kom allt-
af með eitthvað nýtt dót í hverri ferð. Áður en
hún kynntist mér hafði hún aldrei þolað að
leika sér með þetta dót en ég sýndi henni nýjan
heim varðandi Barbý. Við smullum saman eins
og flís við rass. Ég og hún. Ég var Barbý og
hún var Ken.
Stundum skiptum við sjálf um föt, hún fór í
mín föt og ég fékk einhvern kjól hjá henni og
setti slaufur í hárið á mér sem var frekar sítt.
Ég trylltist í hvert sinn sem það átti að
klippa mig stutt og ef skærin héldu samt áfram
að koma nær fór ég að gráta, það svínvirkaði
alltaf á mömmu. Svo þegar pabbi kom heim og
spurði af hverju ég væri ennþá með hárið,
svaraði mamma honum alltaf með sömu setn-
ingunni „elskan mín, róaðu þig nú aðeins niður
ég þoli ekki meiri læti í dag. Dagur er búinn að
vera grátandi í allan dag, þú hefðir átt að sjá
hann, það var ekki fyrir konu með tilfmningar
að klást við. Og hvað ætlarðu þá að gera þegar
við förum í boð, ætlarðu kannski að setja upp á
honum hárið? Vitleysa er þetta alltaf í þér
kona, það á bara að taka strákinn og klippa
hann, eins og það geti verið eitthvað mikið mál.
Einu sinni var alveg æðislegt veður og Birta
NÓTT
hringdi í mig og við ákváðum að leika okkur úti
í garði. Ég klæddi mig voða fínt í jakkaföt og
með bindi og fór svo yfir til Bertu. Við skiptum
svo um föt uppi í herbergi hjá henni og ég fann
æðislegan kjól, rauðan með hvítum pífum og
slaufu við, ég hafði svo oft horft á mömmu setja
upp á sér hárið að ég var farinn að kunna hand-
tökin. Ég setti upp hárið á mér voða fint og
batt um það rauða slaufu og Berta klæddi sig í
jakkafötin mín og setti á sig bindið. Svo fórum
við út í garð. Við höfðum ekki verið lengi úti í
garði þegar mamma hennar kemur hlaupandi
á fleygiferð.
Krakkar, eruð þið gengin af göflunum, hún
Gunna á móti kom til mín í vinnuna og sagði
mér að þið væruð að gera allt vitlaust, hvað er
að sjá ykkur, viljið þið koma ykkur inn eins og
skot og skipta um föt á stundinni, svo hringi ég
í mömmu hans Dags.
Sem hún svo gerði, mamma kom og sótti mig
og sagðist aldrei hafa skammast sín eins mikið
eins og núna en ég mætti samt eiga það að hár-
ið væri vel sett upp hjá mér. Birta var færð í
annan skóla og við máttum ekki leika okkur
saman aftur. Ég fann að ég var að gera eitt-
hvað mikið vitlaust.
Þegar ég fermdist leyfði ég mömmu að
klippa mig stutt og í gegnum öll unglingsárin
var ég bara ósköp venjulegur strákur. Þegar
ég fór í menntaskóla var ég með í öllum upp-
færslum í skólanum, einu sinni átti ég að vera
kynnir á söngvakeppni framhaldsskólanna og
ég ákvað að koma öllum á óvart. Ég fór í fata-
skápinn hjá mömmu og fann þar æðislegan
galakjól. Guð hafði ekki hlustað á mig sem
krakki svo ég var ekki með mitti en ég var
grannur og kjóllinn var æðislegur á mér. Ég
fór í Ég og þú og keypti mér wonderbra og g-
streng-nærbuxur í stfl, sagði við búðarkonuna
að þetta væri fyrir kærustuna og bað hana að
pakka þessu inn í fallegan pappír, keypti mér
líka háhælaða skó. Kvöldið sem ég átti að koma
fram læsti ég mig inni í herbergi, fyllti braið
með bómull og tróð milli-fóta-stykkinu ein-
hvern veginn í þessar litlu nærur, sem
augsýnilega voru ekki hannaðar fyrir kari-
menn, en ég var í afneitun. Ég málaði mig og
setti upp á mér hárið eins og í gamla daga og
óskaði þess að Birta væri með mér en ég hafði
ekki séð hana síðan daginn góða úti í garði.
Mamma og pabbi höfðu farið út að borða og
ætluðu svo að koma á sýninguna. Ég var fer-
lega stressaður, ég vissi að ég var að taka
svakalega áhættu því pabbi ætti eftir að kála
mér. En hann kenndi mér að það á að taka
Höfundurinn er hljóðfæraleikari.
áhættu í lífinu og gera það sem mann langar og
lætur manni líða vel og mig langaði að vera í
kjól og mér leið alveg frábærlega vel. Ég stóð
og dáðist að mér fyrir framan spegilinn, ég var
glæsileg kona. Ég kom rétt áður en ég átti að
fara á svið svo enginn fengi svigrúm til að
koma með athugasemdir. Stundin er ég steig
upp á svið var æðisleg, hjartað pumpaði á fullu
og ég riðaði í hnjánum. Ég gekk inn á sviðið og
stóð þar í smástund og þagði, ég veit ekki
hvort fólkið gerði sér grein fyrir því að ég var
strákur í kjól og ákveð því að opna á mér
munninn því ég var frekar dimmraddaður. Um
leið og ég byrjaði að tala trylltist salurinn og
klappaði næni því þakið af, restin var auðveld
og æðisleg. Það voru allir svo hrifnir, sjálfum
fannst mér ég slá aðalpíurnar í skólanum út í
klæðaburði og förðun, það er gott að eiga
mömmu með góðan smekk. Pabbi talaði ekki
við mig í góðan tíma og mamma var grátandi
þegar ég kom heim en fyrirgaf mér þó að hafa
stolið fötunum sínum, en lét mig
vita af því að ég mundi aldrei
toppa hana, sama í hvaða kjól ég
færi.
Stúdentsprófin voru búin og ég
átti að ákveða hvað ég vildi gera
við líf mitt, ég og pabbi sátum inni
í stofu og ég ákvað að láta
sprengjuna falla.
- Pabbi, ég vil láta breyta mér í
konu.
- Hvað, ertu þá hommi?
- Ekki endilega og það kemur
málinu heldur ekkert við.
- Jú, það kemur málinu mikið
við, mig hefur alltaf dreymt um að
fá tengdadóttur og ef þú ert ekki
hommi og ætlar að breyta þér í
konu, hlýturðu að enda sem lessa.
Að vísu fæ ég þá tengdadóttur en
missi soninn minn. En ef þú ert
hommi og lætur breyta þér í konu
eignast ég dóttur og tengdason,
ekki satt.
Ótrúlegt hvað hann pabbi gat
allaf flækt allt og komið með ein-
hver ný sjónarmið sem enginn
hafði hugsað út í áður.
- En ég er hreinn sveinn og er
ekki og hef aldrei verið ástfang-
inn, enda snýst málið ekki um það
heldur um hvernig mér líður inn-
an í mér, þú veist að ég hef verið
svona síðan ég var krakki og nú er
ég orðinn fullorðinn maður, ég er
búinn með menntaskólann og ég
vil fara út í lífið sem kona.
- En strákur, hvað ertu að
pæla, viltu léleg laun, lélega vinnu,
kona getur ekki þetta og getur
ekki hitt. Þú sem ert svo laginn við
bflaviðgerðir og hvað ætlarðu að
gera við þessa djúpu, dimmu
bassarödd?
- Það eru nú til konur sem gera
við bíla, það eru meira að segja
sumar sem vinna við það. En ég
get kannski bara sagt að ég sé
fyrrverandi maður.
- Þú átt eftir að ganga af mér dauðum,
þetta er ekkert grín, hvað um mig og mömmu
þína, hvað eigum við að segja fólki?
Hún leit í kringum sig, lokaaðgerðin hafði
verið í gær og hún var svolítið vönkuð. Hana
langaði svo að standa upp og sjá sjálfa sig, ber-
hátta sig eins og í gamla daga fyrir framan
spegilinn, nema nú vissi hún að hún þyrfti ekki
að klemma milli-fóta-stykkið milli læranna því
nú væri hún orðin eins og hún hafði beðið guð
um.
Hún hringdi bjöllunni. Á meðan hún beið
eftir hjúkrunarfólkinu hugsaði hún um alla
kjólana og dragtirnar sem hún hafði keypt um
daginn, þegar mamma hans hafði stungið upp
á því að þau færu út að versla. I tuttugu ár hef
ég kallað þig Dag og bráðum á ég að fara að
kalla þig Nótt. Kannski mun þetta allt verða
auðveldara fyrir mig ef við förum saman út að
kaupa á þig ný föt, sagði hún, ég býst við að þú
þurfir að endurnýja í fataskápnum þínum, því
þó svo þú verðir kona færðu ekkert leyfi til að
vaða í fataskápinn minn.
Það var bankað á dyrnar og svo var hurðin
opnuð hægt og variega og inn gekk ungur
maður á aldur við hana. Hann gekk upp að
rúminu og það kom óþægileg þögn því Nótt
kannaðist við manninn en gat ekki komið því
fyrir sig hvar né hvenær hún hafði hitt hann.
Ég sé að þú manst ekkert eftir mér, það er
líka orðinn fjöldi ára síðan við höfum sést. Ég
hitti mömmu þína frammi og hún sagði mér að
þú værir hér og að þú hefðir farið í kynskipta-
aðgerð og ég verð nú að segja að þeim hefur
tekist alveg ferlega vel, þú ert alveg gullfalleg
kona. Ég man síðast þegar við hittumst þá var
ég í jakkafötunum þínum og þú varst í kjólnum
mínum með uppsett hár. Þá varst þú Barbý og
ég var Ken.
Þá var ég Birta en nú er ég Bjartur.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 15. JANÚAR 2000 9