Alþýðublaðið - 02.06.1984, Qupperneq 3
Laugardagur 2. júní 1984
3.
Fiskirækt — stóriðja
framtíðarinnar?
Um borð í togaranum Vtði, kringum 1920
halda stofnum eldisfiska frá
margvislegum fisksjúkdómum,
sem herja á eldisstöðvar víða um
heim. Þannig er t.d. talið, að eini
alheilbrigði regnbogasilungs-
stofninn í heiminum sé á íslandi.
Nú eru i undirbúningi allveru-
legar framkvæmdir til að auka
fiskeldi. Mikill áhugi hefur vakn-
að á eldi ála (eel-farming), en með
því að ala álinn í 25—28 stiga
heitu vatni má margfalda vöxt
hans. Þá er nú verið að kanna um
eldi á vatnarækju og vatnahumar.
Talið er, að fá Iönd í heiminum
geti keppt við ísland í eldi fiska,
sem þurfa að vera í heitu vatni,
m.a. vegna þess, að á íslandi er
gífurlegt magn af heitu hvera-
vatni, sem um aldir hefur runnið
ónotað til sjávar. Einnig er hægt
að veiða margar ódýrar fiskteg-
undir sem nota má í marning í
fiskafóður. Þá leggst mikið til af
fiskúrgangi.
Það sem hefur staðið íslenskri
fiskrækt fyrir þrifum, er skortur á
fjármagni. Ríkisvaldið hefur ekki
veitt þessu máli nægan stuðning,
og einstaklingar, sem hafa byrjað
á fiskeldi, hafa átt í miklum erfið-
leikum með að fjármagna það.
Eitt fyrirtæki fór þá leið, að gera
samning við voldugt fiskræktar-
fyrirtæki í Noregi, og eftir að
mikið fjármagn var sett í upp-
byggingu nýrrar laxeldisstöðvar,
kom árangurinn þegar í Ijós.
Þá hafa íslendingar mikið hug-
að að eldi sjávarfiska síðustu árin,
en þar skortir einnig fjármagn. Á
þessu sviði eru möguleikarnir
nærri ótæmandi. Það hefur oft
valdið miklum erfiðleikunr á ís-
landi, þegar fiskstofnar hafa
brugðist. Astæðan fyrir því er oft
sú, að klak hefur ekki tekist í haf-
inu vegna slæmra skilyrða; kulda
og skorts á æti.
Nú er rædd í mikilli alvöru sú
hugmynd, að með eldi sjávarfiska
í kérjum á landi eða í sjó megi hafa
áhrif á stofnstærðir helstu nytja-
fiska t.d. þorsks og ýsu. Norð-
mönnum hefur þegar tekist, að
rækta þorsk og skarkola, og er
það stórkostlegur árangur. ís-
lendingar mega einskis láta ó-
freistað til að efla þennan þátt,
enda hafa þeir um 70°7o þjóðar-
tekna sinna af útflutningi á fisk-
afurðum.
Þeir, sem eru bjartsýnir á fram-
tíð fiskræktar hér á landi telja að
á því sviði megi hefja stóriðju,
sem geti haft meiri áhrif á þjóðar-
tekjur en flestar aðrar atvinnu-
greinar. Landrými er mikið og
allsstaðar hægt að fá gífurlegt
magn af heitu og köldu vatni.
Með stóriðju í fiskrækt gætu ís-
lendingar mjög aukið hlut sinn í
fæðuöflun fyrir sveltandi heim,
og framleitt mikið magn af þeim
dýrmætu eggjahvítuefnum, sem
Afríku- og Ásíuþjóðir hafa svo
mikla þörf fyrir. Óvíða myndi
fjármagn nýtast betur í þágu
mannkyns.
íslendingar hafa í marga ára-
tugi flutt út einhvern besta fisk í
heimi. Þessi fiskur er veiddur í
svölu, hreinu og tæru Norður-At-
lantshafinu, sem er ennþá laust
við alla mengun. En íslendingum
er löngu ljóst, eins og öðrum
veiðimannasamfélögum, að það
getur stundum verið erfitt að
byggja trausta lífsafkomu þjóðar
á veiðum.
Af þessum sökum hefur verið
leitað nýrra leiða til að renna
styrkum stoðum undir atvinnulíf
og efnahag. Það hefur m.a. verið
gert með stóriðju og margvísleg-
um smáiðnaði, fullvinnslu sjávar-
afla og landbúnaðarafurða.
Nú hefur vaknað mikill áhugi á
fiskrækt hér á landi, bæði á eldi
vatnafiska og sjávarfiska. Mögu-
leikarnir eru gífurlegir, og þá
einkum á sviði hafbeitar. Einnig
má ná miklum árangri í ræktun
fisktegunda, sem vaxa- hratt í
volgu og heitu vatni.
Fiskrækt er af mörgum talin sú
atvinnugrein, sem einna mest get-
ur aukið þjóðartekjur okkar ís-
lendinga á næstu árum. Aðstæð-
ur eru frábærar; mikið af fersku
og góðu vatni, heitt vatn, hreinn
sjór og möguleikar á mikilli fóð-
urframleiðslu. Aukinn kostnaður
við hefðbundnar fiskveiðar m.a.
vegna hækkana á olíuverði og
veiðarfærum, eykur mjög áhuga
manna á fiskrækt.
Mengun margra heimshafa ger-
ir það að verkum að fleiri og fleiri
lönd gera nú skipulagsbundið á-
tak til að auka fiskrækt. Á íslandi
hafa verið gerðar margvíslegar til-
raunir. Góður árangur hefur
náðst með ræktun á laxi í eldis-
girðingum í sjávarlónum og í sjó.
Einnig hefur hafbeit gengið mjög
vel, og ræktun á bleikju og regn-
bogasilungi, en mjög er hægt að
hraða vexti regnbogasilungsins
með því að hita eldisvatnið.
íslendingum hefur tekist að
TIL UMHUGSUNAR
Breytt
símanúmer
Símanúmeri Landsvirkjunar, Háaleitis-
braut 68, Reykjavík, hefur veriö breytt í
686400 frá og með 1. júní 1984.
SJ
LANDSVIRKJUN
Frá Fjölbrautaskólanum
í Breiðholti
Fjölbrautaskólinn I Breiðholti er í reynd sjö mismun-
andi skólar.
Menntaskólinn er fjölmennastur með sex námsbraut-
um og fer þar fram hefðbundin menntaskólakennsla.
Þákemurlðnskólinn er veitir iðnfræðslu til sveinsprófs
í: Málmiðnum, rafiðnum og tréiðnum.
Þriðji fjölmennasti skólinn er Verslunarskólinn. I
Verslunarskólanum I Breiðholti eru alls 10 námsbrautir
og er læknaritarabraut ein þeirra. Námsþrepin eru þrjú
til stúdentsprófs.
Sérskóli heilbrigðisfræða veitir fullkomið sjúkraliða-
nám undirbúning tæknináms heilbrigðisstétta og
stúdentspróf er gerir heilbrigðisgreinum sérstök skil.
Matvælatækniskólinn býður fram grunnnám fjögurra
iðngreina, þá nám matartækna er starfa á sjúkrastofn-
unum og loks nú í fyrsta sinn nám matarfræöinga öll-
um þeim er lokið hafa matartæknanáminu. Matvæla-
skólinn brautskráir stúdenta.
Skóli uppeldisfræða í Breiðholti er að hluta til undir-
búningsskóli fyrir Fósturskólann og Þroskaþjálfaskól-
ann, svo og íþróttakennaraskólann á Laugarvatni, en
býðursíðan fram framhaldsmenntun til stúdentsprófs
er auðveldar háskólanám þeim er vilja undirbúa sig
undirkennslustörf, félagsvísindagreinarog íþróttanám
á háskólastigi.
Loks er Myndlistarskólinn með þrem brautum, sam-
eiginlegu grunnnámi, en síðan framhaldi í myndmennt-
um og handmenntum. Síðari áfanganum lýkur einnig
með stúdentsprófi.
Innritun í hinasjöólíku skóla Fjölbrautaskólans í Breið-
holti fer fram í Miðbæjarskólanum dagana 4. og 5. júní
og í húsakynnum skólans við Austurberg 6.-8. júnl.
Innritun þessi varðarbæði DagskólaF.B. og Kvöldskóla
F.B., Öldungadeild og stendur alla dagana frá kl. 9 að
morgni til kl. 18.00 síðdegis.
Umsóknir skulu að öðru leyti hafa borist fyrir 10. júní.
Skólameistari
Tilboð
óskast i eftirtaldar bifreiðar, sem veröa til sýnis, þriöjudaginn 5.
júni 1984 kl. 13—16 i porti bak við skrifstofu vora Borgartúni 7,
Reykjavík og viöar.
Saab 900 fólksbifreiö árg. 1982
Mazda 323 fólksbif reiö árg. 1980
Peugeot 504 diesel station árg. 1979
Datsun 120Y fólksbif reiö árg. 1977
Volvo 145 station árg. 1972
Toyota Hi Ace diesel m. gluggum árg. 1981
Toyota Hi Lux pic up skemmd eftir árekstur árg. 1978
Mitsubishi sendif.bifreiö skemmd eftir árekstur árg. 1982
Mersedés Bens fólksf l.bif reiö árg. 1979
Mersedes Bens vöru og fólksfl.bifreið árg. 1974
Mersedes Bens vöru og fólksfl.bifreiö árg. 1973
Ford Econoline sendif.bifreiö árg. 1974
Ford F250 4x4 pic up meö 6 manna húsi árg. 1979
Chevrolet pic up 4x4 árg. 1980
Toyota Hi Lux 4x4 árg. 1980
Toyota Hi Lux 4x4 pic up árg. 1980
Ford Bronco 4x4 árg. 1977
Lada Sport 4x4 árg. 1984
Lada Sport 4x4 árg. 1979
Lada Sport 4x4 árg. 1978
Til sýnis við Kristneshæli Eyjafiröi:
Mersedes Bens fólksfl.bifr. 22 manna árg. 1977
Til sýnis hjá Pósti og síma, Akureyri:
Ford Transit sendiferöabifreið árg. 1975
Til sýnis hjá Vegagerð ríkisins, Akureyri:
Volvo L 475 vörubifreiö árg. 1963
Einnig vörubílspallur með sturtum.
Tilboö verða opnuö sama dag kl. 16:30 aö viðstöddum bjóðendum.
Réttur er áskilinn aö hafna tilboöum sem ekki teljast viöunandi.
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 26844 .PÓSTHÓIF 1441 TELEX 2006
NÝTT SÍMANÚMER
68-71-00
Verzlunarmannafélag Reykjavíkur