Alþýðublaðið - 14.06.1984, Blaðsíða 1
alþýöu-
Fimmtudagur 14. júní 1984 112 tbl. 65. árg.
25
þús.
eintök
Enn á ný kemur Alþýðublaðiö út í 25 þúsund eintökum og fjallar efni
blaðsins um atvinnulíf. Kemur þetta blað inná flest heimili á Reykjavíkur-
svæðinu, auk þess sem það fertil áskrifenda Alþýðublaðsins um allt land.
Blaði þessu hefur verið gffurlega vel tekið. Bæði hafa auglýsendur sýnt
þvf mikinn áhuga og almenningur hefur þakksamlega þegiö eintak af
blaðinu til lestrar. Af gefnu tilefni er minnt á að auglýsingasimi þessa
stóra blaðs er sá sami og Alþýðublaðsins 81866. Alþýðublaðið er málgagn
jafnaðarstefnunnar og jafnaðarmanna á íslandi. Það er skelggur vörður
þeirrar stefnu sem mest áhrif hefur í þjóðmálum veraldarinnar og flestar
þjóðir sækjast eftir að marka í stjórnarhætti sfna. Marga fýsir að kynnast
þessari stefnu og viðhorfum hennar til hins dagleg$ Iffs. Með þvf að ger-
ast áskrifandi að Alþýðublaðinu þá er þetta tryggt. Askriftasfmi er 81866.
Eiður Guðnason, formaður þingflokks Alþýðuflokksins:___________
Óánægjan með stjórnina vex ört
Á síðasta þingi kom vel fram hversu málefnastaða Alþýðuflokksins er sterk
Blikur eru á lofti í stjórnmálum
og efnahagsmálum íslendinga um
þessar mundir. Innan stjórnar-
flokkanna og á milli þeirra magnast
upp sundurlyndi, hvert ágreinings-
málið á fætur öðru kemur upp á
yfirborðið og forsætisráðherra
landsins viðurkennir fúslega að
fjölmörgum f'ramsóknarmönnum
sé meinilla við stjórnarsamstarf við
Sjálfstæðisflokkinn. Innan Sjálf-
stæðisflokksins fer úlfúðin vaxandi
og sendi varaformaður flokksins
ráðherrum sínum kaldar kveðjur
nýlega. Almenningur í landinu
verður þess æ meir var að lækkun
verðbólgunnar stafar einungis af
einhliða árás á kjörin, að ekkert
hefur annað verið gert sem tryggt
getur að verðbólgan haldist niðri.
Rikisstjórn Steingríms Hermanns-
sonar kann engin önnur ráð en að
skerða launin og skera niður félags-
lega þjónustu.
„Ráðherrar stjórnarinnar munu
sjálfsagt reyna að láta líta svo út
sem allt sé með felldu, en við sjáum
þess greinileg merki að það ólgar
verulega undir niðri. Það er uppi
veigamikill ágreiningur í hinum
mikilvægustu málum. Segja má að
sundurlyndið hafi farið verulega að
magnast sl. haust þegar stjórnar-
flokkarnir tóku að stunda hin ótrú-
legustu hrossakaup og er þá ofar-
lega i hugum manna húsnæðismál-
in og mangósopinn. Síðustu dagar
þingsins voru eftirminnilegir, ekki
hvað síst vegna kartöflumálsins,
þar sem ráðherrar ríkisstjórnarinn-
ar minntu mann helst á nátttröll
sem dagað hafa uppi á heiðiþ sagði
Eiður Guðnason, formaður þing-
flokks Alþýðuflokksins þegar Al-
þýðublaðið ræddi við hann um
stjórnmálaástandið og þinghaldið.
Á 106. löggjafarþingi íslendinga
vakti það verulega athygli hversu
málefnastaða Alþýðuflokksins er
sterk. Þingflokkurinn flutti 19Iaga-
frumvörp, 21 þingsályktunartil-
lögu, flutti 26 fyrirspurnir og auk
þess beiðni um sérstaka skýrslu um
Islenska aðalverktaka.
Af frumvörpunum fékkst eitt
samþykkt, en það var frumvarp
Jóhönnu Sigurðardóttur um breyt-
ingu á lögum um verðlag, sam-
keppnishömlur og óréttmæta við-
skiptahætti, en það fjallar um
skipulagða og markvissa rannsókn
Verðlagsstofnunar til að tryggja
sanngjarna verðlagsþróun á ein-
stökum vörum og þjónustu.
Af 21 þingsályktunartillögum
flokksins voru 9 samþykktar, en
það er rúmur þriðjungur allra
þeirra tillagna sem þingið sam-
þykkti yfirhöfuð.
„Ég hugsa að það sé algert eins-
dæmi að svo margar tillögur frá
stjórnarandstöðuflokki hafi verið
samþykktar. En það var ekki vegna
neinnar gæsku ríkisstjórnarflokk-
anna að þessi mál komust í gegn.
Hér var eingöngu um það að ræða,
að þetta voru svo góð og nauðsyn-
leg mál að stjórnarsinnar sáu sér
hreinlega ekki fært að standa gegn
þeimý sagði Eiður.
TiIIögur Alþýðuflokksins sem
þannig voru samþykktar voru:
1. — um afnám tekjuskatts af
launatekjum,
2. — tillögur um úttekt á umfangi
Framhald á 6 síðu
Eiður Guðnason
Mikla athygli vakti í Austurstrœti, þegar tískusýningarstúlkur frá Toginu hófu að
sýna nýjustu sumartískuna fyrir utan verslunina. Dreif þegar að fjölmenni, sem
fylgdist með af áhuga. (sjá bls. 20.)
Guömundur Árni Stefánsson ritstjóri skrifar
Það er hægt að útrýma
fátækt á íslandi
Það fyrirfinnst fátækt á Is-
landi. Fátæku fólki, sem varla
hefur ofan í sig eða á, hefur stór-
fjölgað síðustu tvö misseri. Hér
eru engar ýkjur á ferðinni. Hér er
um ískaldan og napran sannleika
að ræða. Þau kjör sem láglauna-
fólki er boðið upp á framkalla ó-
hjákvæmilega fátæktarástand á
mörgum heimilum í landinu.
Við íslendingar höfum stund-
um gortað af öruggu og þéttriðnu
neti tryggingarkerfisins, sem
koma á í veg fyrir það að nokkur
íslendingur þurfi að líða skort.
Og víst er það rétt að fyrir tilstuðl-
an jafnaðarmanna hefur tekist að
skapa allvíðtækt og virkt al-
mannatryggingarkerfi.
En það dugir ekki. Tvennt kem-
ur þar til. í fyrsta lagi hefur núver-
andi ríkisstjórn sýknt og heilagt
verið að höggva í þessar almanna-
tryggingar og hefur boðað frekari
atlögu í garð félagshyggjunnar og
samhjálpar hér á landi. Nú skal
hver vera sjálfum sér næstur. Og
þegar síðan koma til viðbótar
harkalegar kjaraskerðingar af
völdum lagaboðs ríkisstjórnar-
innar, þá er ekki von á góðu. Eins
er það, að ekki er miðað við að
fólk sem er heilt heilsu og stundar
sína fullu vinnu þurfi að njóta
aðstoðar eða bóta úr almanna-
tryggingarkerfinu. En staðreynd-
in er einfaldlega sú, að þau lág-
markslaun, sem svo margir launa-
menn á Islandi fá fyrir fulla 40
tíma vinnuviku nægja alls ekki til
að framfleyta fjölskyldum við-
komandi. Þar er langur vegur frá.
Eða getur einhver stigið fram og
skýrt alþjóð frá því hvernig unnt á
að vera að reka t.a.m. fjögurra
manna heimili fyrir 12.700 krónur
á mánuði. Það er þau lágmarks-
laun, sem verkalýðshreyfingin
hefur samið upp á við vinnuveit-
endur.
En er það ófrávíkjanlegt að
fátæktarástand verði að ríkja hjá
ákveðnum hópum fólks hér á
landi? Er efnahagsástand þjóðar-
innar svo bágborið, að við verðum
að bjóða fjölmörgum þegnum
þessarar þjóðar upp á það, að geta
ekki alið önn fyrir sjálfum sér og
sínum?
Allir hafa heyrt þannan söng
atvinnurekenda, og einnig heyrt
bakraddir ríkisstjórnarflokk-
anna, þar sem kyrjað er að ekki sé
hægt að greiða fólki hærri laun,
en verðmætin, sem eru til staðar,
standi undir. Og fólki er sagt að
þjóðin afli einfaldlega ekki meiri
verðmæta. Þess vegna verði þessi
hópur láglaunafólks að sætta sig
við orðinn hlut; „verði að herða
sultarólina" eins og það er gjarn-
an orðað.
En er þetta svona? Er íslenska
þjóðin það hart keyrð að svo og
svo stór hópur fólks verði að vera
undir fátæktarmörkum, verði að
lepja dauðann úr skel? Hvernig
kemur það þá heim og saman, að
þjóðartekjur á mann hérlendis
eru með því hæsta sem gerist í
Evrópu? Hvernig stendur á öllu
þessu gífurlega fjármagni, sem
virðist á lausu, þegar ákveðnir
aðilar vilja fara í stórfram-
kvæmdir? Hvers vegna þurfa
sumir og hafa sumir svona mikið
fjármagn umleikis í lífinu á sama
tíma og aðrir hafa langtum minna
á milli handanna en mannsæm-
andi getur talist?
Það eru einhvers staðar maðkar
í mysunni?
Að sjálfsögðu vita allir fullvel,
að peningar verða ekki til úr engu
og því verður ekki eytt, sem ekki
er til. Þetta vita launamenn best
allra, enda hafa þeir ekki verið á-
byrgðarmenn óðafjárfestinga
undanfarinna ára, þar sem byggt
hefur verið og framkvæmt út í
loftið, m.a. fyrir opinbert Iánsfé.
Mergurinn málsins er sá, að
þjóðarverðmætum er ójafnt
skipt. Það fá sumir langtum
stærri og safaríkari bita af þjóð-
arkökunni en aðrir. Og án alls
réttar. Það eru þeir fáu stóru sem
fá öll tækifæri til að maka krók-
inn á sama tíma og niðurskurðar-
hnífnum er beitt á fjöldann — á
hið almenna launafólk með
meðallaun og þar fyrir neðan. Svo
einfalt er það.
Líti menn eitt ár aftur í tímann,
þegar ríkisstjórn Steingríms
Hermannssonar komst til valda.
Það þurfti að grípa til aðgerða í
efnahagsmálum. Þau voru L
kaldakoli. Eitthvað þurfti að gera
og þá aðallega það að slá niður
verðbólguna. Og hverjir voru
látnir borga þann herkostnað.
Voru það stórfyrirtækin sem
þurftu að raka saman auði og
skila tugmilljónum króna í
jFramhald á 11. síðu