Alþýðublaðið - 24.07.1984, Qupperneq 1

alþýöu-
blaðiö i
Úr einu
í annað
Þriðjudagur 24. júlí 1984 139. tbl. 65. árg.
Mengunarúttekt í Járnblendiverksmiðiunni:
Aðstæður
að mörgu
leyti góðar
Vinnueftirlit rikisins lét fara
fram mengunarúttekt dagana 5rl6.
september 1983, í samvinnu við ís-
lenska járnblendifélagið, á starfs-
umhverfi járnblendiverksmiðjunn-
ar.
í ljós kom að aðstæður í Járn-
blendiverksmiðjunni eru að mörgu
leyti góðar, enda var mikið í það
lagt við hönnun verksmiðjunnar að
draga úr mengun á vinnustaðnum.
Öflugt loftræsti- og ryksugukerfi á
stóran þátt í því að halda rykmeng-
un í skefjum víðast hvar.
Niðurstöður mælinganna sýna
að almennt er rykmengun undir
markgildi en við einstök störf getur
hún farið yTir og í sumum tilvikum
langt yfir markgildi. Athygli vekur
að flest þau störf,þar sem rykmeng-
un er hvað mest,eru unnin á annan
hátt en gert var ráð fyrir í upphafi.
T.d. var hjólasigti bætt við vélbún-
að eftir að verksmiðjan tók til
starfa án þess að hugað væri að
mengunarvörnum. Störf í kvarnar-
Framhald á bls. 2
Jón í Botnskála
gegn hinum
þríhöfða þurs
Olíufélögin þrjú hér á landi,
Skeljungur (Shell), Olíuverslunin
(BP) og Olíufélag íslands (Esso),
standa nú frammi fyrir mikilli
ógn. Mannorð þeirra er í veði. Sú
alvarlega staðreynd að Jon Pét-
ursson í Botnskálanum í Hvalfirði
býður nú bensín á 0,70 kr. lægra
verði en olíufélögin hafa komið
sér saman um, er fyrir þau váleg
tíðindi.
Út frá aðgerðum JÓns Péturs-
sonar hafa nefnilega spunnist við-
brögð. Félag íslenskra bifreiðaeig-
enda hefur hvatt félagsmenn sína
til að beina viðskiptum sínum til
Jóns og það hafa margir gert.
Umfjöllunin í sjónvarpinu á
sunnudaginn hefur vafalaust
hrellt forstjórana þrjá mjög, því
sjónvarpið kryddaði fréttina
skemmtilega með fínstilltu inn-
skoti um harða samkeppni olíufé-
laganna á Norðurlöndum. Hún er
svo hörð að þar fæst ódýrasta
bensín í Evrópu á sumum svæð-
um. Með þessu innskoti undir-
strikaði sjónvarpið rækilega þau
orð Jon Péturssonar að óskiljan-
legt væri með öllu hvernig það
gæti staðist að bensín væri selt á
sama verði þrátt fyrir að olíufé-
lögin væru fleiri en eitt.
Það fyrirkomulag sem ríkir hér
á landi á þessu sviði er auðvitað
með öllu óeðlilegt. Þrjú oliufélög
selja nákvæmlega sama bensínið
á nákvæmlega sama verði. Sam-
keppnin er ekki meiri en svo að
olíufélögin reisa í sameiningu
bensínstöðvar — í mesta bróð-
erni. Með bensínstöðvarnar er hið
sama að segja og um bankaútibú-
in, þær eru nánast á hverju horni,
hlið við hlið sums staðar. Eina
raunverulega samkeppnin þar á
milli felst í sölu á ýmiss konar
aukavarningi sem boðið er upp á,
lyklakippum, rafhlöðum, getnað-
arvöynum og ýmsu fleira sem
olíufélögin kalla „þjónustu“. Eins
konar sjoppusamkeppni.
E.t.v. er einna átakanlegast með
þetta fyrirkomulag og hið háa
verð hvernig olíufélögin þjarma
ásamt ríkinu að útgerðarfyrir-
tækjum í landinu. Það er til dæm-
is engin raunveruleg tilraun gerð
til að minnka flutningskostnað-
inn á olíu- og bensínvörunum.
Allt ber þetta að sama brunni,
oliufélögin hafa það að sameigin-
legu markmiði að verðlagið sé í
toppi. Raunverulega má tala um
eitt olíufélag hér á landi. Öll eru
félögin í hópi 10 stærstu fyrir-
tækja landsins hvað veltu varðar,
en saman er Samband íslenskra
Framhald á bls. 2
Jafnrétti eða hvað?
Konur á Akureyri með
50% lægri laun en karlar
í síðustu viku kom út bæklingur
á Akureyri og kallast hann: „Jafn-
rétti eða hvað“. Það er jafnréttis-
nefnd Akureyrar sem stendur að út-
Á sumum vinnustöðum er vissara
að vera við öllu búinn.
Kjartan og Jóhanna
á Suðausturlandi
Þingmenn Alþýðuflokksins
halda áfram að ferðast um kjör-
dæmi landsins. í þessari viku
verða þau Kjartan Jóhannsson og
Jóhanna Sigurðardóttir á ferð um
Suðausturland. Þar munu þau
heimsækja vinnustaði.
í dag eru þau Kjartan og Jó-
hanna stödd á Höfn í Hornafirði
en á morgun, miðvikudag, heim-
sækja þau Djúpavog, Breiðdals-
vík og Stöðvarfjörð. Ferðinni lýk-
ur svo á fimmtudag í Vík í Mýr-
dal.
Ferðin er nánar auglýst í Al-
þýðublaðinu.
gáfunni og fjallar bæklingurinn um
atvinnuþátttöku kvenna og stöðu
þeirra á vinnumarkaðinum. Bæk-
lingurinn er að mestu byggður á
skýrslu, sem Kristinn Karlsson
gerði að tilhlutan jafnréttisnefndar
Akureyrar árið 1983.
Tilgangurinn með útgáfu bæk-
lingsins er að setja fram helstu nið-
urstöður úr skýrslunni á aðgengi-
legan hátt með það í huga að hann
hentaði til jafnréttisfræðsluí skól-
um, einnig til að stuðla að frekari
umræðu á vinnustöðum og innan
stéttarfélaga um það ástand á
vinnumarkaðinum á Akureyri, sem
kemur fram í skýrslunni.
í bæklingnum er einnig greint frá
rannsóknum, sem gerðar hafa verið
á Stór-Reykjavíkursvæðinu og á
Neskaupstað.
í skýrslu Kristins kemur í ljós, að
þrátt fyrir aukna þátttöku kvenna á
vinnumarkaðinum þá er enn litið á
karlmanninn sem fyrirvinnu heim-
ilisins og því hefur hann að jafnaði
mun hærri laun en konur. Karl-
menn hafa að jafnaði um 50%
hærri laun en konur.
Um 85% kvenna á Akureyri
vinnur utan heimilisins en 96%
karla. Fjöldi kvenna hefur rúmlega
tvöfaldast síðan 1960. Þær hafa
yfirleitt styttri vinnutíma en karl-
mennirnir og eru störf þeirra oft
hlutastörf. Skipting í karla- og
kvennastörf er augljós. Konurnar
vinna yfirleitt við alls konar þjón-
ustustörf, verslunarstörf og í fata-
og fiskiðnaði. Konur eru og fjöl-
mennari í röðum ófaglærðs fólks.
Framhald á bls. 2
ÁDREPAN:
Subbuskapur hjá DV
Oft hefur nú fasisminn tröllrið-
ið hægripressunni í landinu, en
sjaldan, kannski ég segi bara aldr-
ei, hef ég augum barið annan eins
subbuskap og smekkleysu og þá,
sem DV bauð lesendum sínum
upp á síðastliðinn föstudag.
Auðvitað getur DV svarið af sér
alla ábyrgð hvað varðar boðskap-
inn í smekkleysunni, þ.e.a.s. því að
einn kynstofn manna sé öðrum
æðri, kynþáttafordóma á siðlaus-
asta stigi mannlegrar ónáttúru,
sem fyrir nokkrum áratugum or-
sökuðu það að milljónir manna
voru aflífaðir á miskunnarlausan
hátt í gasklefum í nágrannalönd-
um okkar: Subbuskapurinn er
nefnilega birtur sem lesendabréf og
rækilega nafngreindur bónda á
'Vatnsnesi.
„íslenskir ættjarðarvinir"
stendur sem yfirskrift. Til hverra
er blaðið að höfða?„Öf!ug félaga-
samtök verði stofnuð til verndar
norræna kynstofninumí‘ Báðar
fyrirsagnirnar eru auðsjáanlega
undan rifjum blaðsins runnar.
Bréfið þekur rúmlega einn þriðja
síðunnar, er áberandi innrammað
á fjórum dálkum með mynd af af-
mynduðu blökkubarni, nær
dauða en lífi af næringarskorti,
skinnið pokar einsog krumpinn
líknarbelgur utan á upphleyptri
beinagrind.
Þetta er tveggjadálka mynd og
hljóðar myndatextinn á þá veru:
„ „...heldur er þetta fólk af allt
öðru tagi og margt af því er alls
konar vandræðamenn og iðju-
leysingjar", segir bréfritari meðal
annars" (Myndatexta lýkur)
Nei, þetta eru ekki skoðanir
DV, þetta eru skoðanir bréfritara.
DV er flekklaust, það bara birtir
bréfið, slær því áberandi upp, sér
um útlit þess, velur smekklausa
mynd, fyrirsögn, að ógleymdum
myndatextanum, sem var vand-
lega valinn úr lesendabréfinu.
Viðeigandi að mati þess sem
valdi, sem auðvitað er nafnlaus,
enda firrtur allri ábyrgð eins og
DV.
Flekklaus einsog DV.
En skyldu ekki annars vera
svitablettir á þessari tandurhreinu
flík, fitublettir, angandi af daun-
illri þefjan einhverrar óskiljan-
legrar mannfyrirlitningar. Skyldi
ekki sá, sem birtir þetta lesenda-
bréf vera á einhvern hátt sam-
dauna þessari þefjan?
Ekki birtir DV hvað sem er?
Ekki ólæsilegt rugl, óskiljanlegt
bull. Ekki yfirlýsingu þess efnis
að kannibalismi (mannaát) sé lýð
fyrir bestu, ekki hvaða subbuskap
sem er, þó það sé frjálst og óháð
dagblað og standi vörð um prent-
frelsi. Prentfrelsi felst ekki í því að
hvaða óþverri sem er sé prentaður.
I prentfrelsi felst nefnilega ákveð-
in ábyrgð.
En hversvegna birta þeir þá
þennan texta? Átti kannski að
kitla lesendur? Ætli það barasta
ekki.
Framhald á bls. 3
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIDLUN HF.
„... heldur er þetta fólk af allt öðru tagi og margt af því er alls kons
vandræðamenn og iðiuleysingjar,” segir bréfritari meðal annars.